മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം87

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം87

1 [വ്]
     തസ്മിൻ യജ്ഞേ പ്രവൃത്തേ തു വാഗ്മിനോ ഹേതുവാദിനഃ
     ഹേതുവാദാൻ ബഹൂൻ പ്രാഹുഃ പരസ്പരജിഗീഷവഃ
2 ദദൃശുസ് തം നൃപതയോ യജ്ഞസ്യ വിധിം ഉത്തമം
     ദേവേന്ദ്രസ്യേവ വിഹിതം ഭീമേന കുരുനന്ദന
3 ദദൃശുസ് തോരണാന്യ് അത്ര ശാതകുംഭമയാനി തേ
     ശയ്യാസനവിഹാരാംശ് ച സുബഹൂൻ രത്നഭൂഷിതാൻ
4 ഘടാൻ പാത്രീഃ കടാഹാനി കലശാൻ വർധമാനകാൻ
     ന ഹി കിം ചിദ് അസൗവർണം അപശ്യംസ് തത്ര പാർഥിവാഃ
5 യൂപാംശ് ച ശാസ്ത്രപഠിതാൻ ദാരവാൻ ഹേമഭൂഷിതാൻ
     ഉപകൢപ്താൻ യഥാകാലം വിധിവദ് ഭൂരി വർചസഃ
6 സ്ഥലജാ ജലജാ യേ ച പശവഃ കേ ചന പ്രഭോ
     സർവാൻ ഏവ സമാനീതാംസ് താൻ അപശ്യന്ത തേ നൃപാഃ
7 ഗാശ് ചൈവ മഹിഷീശ് ചൈവ തഥാ വൃദ്ധാഃ സ്ത്രിയോ ഽപി ച
     ഔദകാനി ച സത്ത്വാനി ശ്വാപദാനി വയാംസി ച
8 ജരായുജാന്യ് അണ്ഡജാനി സ്വേദജാന്യ് ഉദ്ഭിദാനി ച
     പർവതാനൂപ വന്യാനി ഭൂതാനി ദദൃശുശ് ച തേ
9 ഏവം പ്രമുദിതം സർവം പശുഗോധനധാന്യതഃ
     യജ്ഞവാടം നൃപാ ദൃഷ്ട്വാ പരം വിസ്മയം ആഗമൻ
     ബ്രാഹ്മണാനാം വിശാം ചൈവ ബഹു മൃഷ്ടാന്നം ഋദ്ധിമത്
10 പൂർണേ ശതസഹസ്രേ തു വിപ്രാണാം തത്ര ഭുഞ്ജതാം
    ദുന്ദുഭിർ മേഘനിർഘോഷോ മുഹുർ മുഹുർ അതാഡ്യത
11 വിനനാദാസകൃത് സോ ഽഥ ദിവസേ ദിവസേ തദാ
    ഏവം സ വവൃതേ യജ്ഞോ ധർമരാജസ്യ ധീമതഃ
12 അന്നസ്യ ബഹവോ രാജന്ന് ഉത്സർഗാഃ പർവതോപമാഃ
    ദധികുല്യാശ് ച ദദൃശുഃ സർപിഷശ് ച ഹ്രദാഞ്ജനാഃ
13 ജംബൂദ്വീപോ ഹി സകലോ നാനാജനപദായുതഃ
    രാജന്ന് അദൃശ്യതൈകസ്ഥോ രാജ്ഞസ് തസ്മിൻ മഹാക്രതൗ
14 തത്ര ജാതിസഹസ്രാണി പുരുഷാണാം തതസ് തതഃ
    ഗൃഹീത്വാ ധനം ആജഗ്മുർ ബഹൂനി ഭരതർഷഭ
15 രാജാനഃ സ്രഗ്വിണശ് ചാപി സുമൃഷ്ടമണികുണ്ഡലാഃ
    പര്യവേഷൻ ദ്വിജാഗ്ര്യാംസ് താഞ് ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
16 വിവിധാന്യ് അന്നപാനാനി പുരുഷാ യേ ഽനുയായിനഃ
    തേഷാം നൃപോപഭോജ്യാനി ബ്രാഹ്മണേഭ്യോ ദദുഃ സ്മ തേ