മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം86

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം86

1 [വ്]
     ഇത്യ് ഉക്ത്വാനുയയൗ പാർഥോ ഹയം തം കാമചാരിണം
     ന്യവർതത തതോ വാജീ യേന നാഗാഹ്വയം പുരം
2 തം നിവൃത്തം തു ശുശ്രാവ ചാരേണൈവ യുധിഷ്ഠിരഃ
     ശ്രുത്വാർജുനം കുശലിനം സ ച ഹൃഷ്ടമനാഭവത്
3 വിജയസ്യ ച തത് കർമ ഗാന്ധാരവിഷയേ തദാ
     ശ്രുത്വാന്യേഷു ച ദേശേഷു സ സുപ്രീതോ ഽഭവൻ നൃപഃ
4 ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു ദ്വാദശീം മാഘപാക്ഷികീം
     ഇഷ്ടം ഗൃഹീത്വാ നക്ഷത്രം ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
5 സമാനായ്യ മഹാതേജാഃ സർവാൻ ഭ്രാതൄൻ മഹാമനാഃ
     ഭീമം ച നകുലം ചൈവ സഹദേവം ച കൗരവഃ
6 പ്രോവാചേദം വചഃ കാലേ തദാ ധർമഭൃതാം വരഃ
     ആമന്ത്യ വദതാം ശ്രേഷ്ഠോ ഭീമം ഭീമപരാക്രമം
7 ആയാതി ഭീമസേനാസൗ സഹാശ്വേന തവാനുജഃ
     യഥാ മേ പുരുഷാഃ പ്രാഹുർ യേ ധനഞ്ജയ സാരിണഃ
8 ഉപസ്ഥിതശ് ച കാലോ ഽയം അഭിതോ വർതതേ ഹയഃ
     മാഘീ ച പൗർണമാസീയം മാസഃ ശേഷോ വൃകോദര
9 തത് പ്രസ്ഥാപ്യന്തു വിദ്വാംസോ ബ്രാഹ്മണാ വേദപാരഗാഃ
     വാജിമേധാർഥ സിദ്ധ്യർഥം ദേശം പശ്യന്തു യജ്ഞിയം
10 ഇത്യ് ഉക്തഃ സ തു തച് ചക്രേ ഭീമോ നൃപതിശാസനം
    ഹൃഷ്ടഃ ശ്രുത്വാ നരപതേർ ആയാന്തം സവ്യസാചിനം
11 തതോ യയൗ ഭീമസേനഃ പ്രാജ്ഞൈഃ സ്ഥപതിഭിഃ സഹ
    ബ്രാഹ്മണാൻ അഗ്രതഃ കൃത്വാ കുശലാൻ യജ്ഞകർമസു
12 തം സ ശാലചയ ഗ്രാമം സമ്പ്രതോലീ വിടങ്കിനം
    മാപയാം ആസ കൗരവ്യോ യജ്ഞവാടം യഥാവിധി
13 സദഃ സപത്നീ സദനം സാഗ്നീധ്രം അപി ചോത്തരം
    കാരയാം ആസ വിധിവൻ മണിഹേമവിഭൂഷിതം
14 സ്തംഭാൻ കനകചിത്രാംശ് ച തോരണാനി ബൃഹന്തി ച
    യജ്ഞായതന ദേശേഷു ദത്ത്വാ ശുദ്ധം ച കാഞ്ചനം
15 അന്തഃപുരാണി രാജ്ഞാം ച നാനാദേശനിവാസിനാം
    കാരയാം ആസ ധർമാത്മാ തത്ര തത്ര യഥാവിധി
16 ബ്രാഹ്മണാനാം ച വേശ്മാനി നാനാദേശസമേയുഷാം
    കാരയാം ആസ ഭീമഃ സ വിവിധാനി ഹ്യ് അനേകശഃ
17 തഥാ സമ്പ്രേഷയാം ആസ ദൂതാൻ നൃപതിശാസനാത്
    ഭീമസേനോ മഹാരാജ രാജ്ഞാം അക്ലിഷ്ടകർമണാം
18 തേ പ്രിയാർഥം കുരുപതേർ ആയയുർ നൃപസത്തമാഃ
    രത്നാന്യ് അനേകാന്യ് ആദായ സ്ത്രിയോ ഽശ്വാൻ ആയുധാനി ച
19 തേഷാം നിവിശതാം തേഷു ശിബിരേഷു സഹസ്രശഃ
    നർദതഃ സാഗരസ്യേവ ശബ്ദോ ദിവം ഇവാസ്പൃശത്
20 തേഷാം അഭ്യാഗതാനാം സ രാജാ രാജീവലോചനഃ
    വ്യാദിദേശാന്ന പാനാനി ശയ്യാശ് ചാപ്യ് അതി മാനുഷാഃ
21 വാഹനാനാം ച വിവിധാഃ ശാലാഃ ശാലീക്ഷു ഗോരസൈഃ
    ഉപേതാഃ പുരുഷവ്യാഘ്ര വ്യാദിദേശ സ ധർമരാട്
22 തഥാ തസ്മിൻ മഹായജ്ഞേ ധർമരാജസ്യ ധീമതഃ
    സമാജഗ്മുർ മുനിഗണാ ബഹവോ ബ്രഹ്മവാദിനഃ
23 യേ ച ദ്വിജാതിപ്രവരാസ് തത്രാസൻ പൃഥിവീപതേ
    സമാജഗ്മുഃ സ ശിഷ്യാംസ് താൻ പതിജഗ്രാഹ കൗരവഃ
24 സർവാംശ് ച താൻ അനുയയൗ യാവദ് ആവസഥാദ് ഇതി
    സ്വയം ഏവ മഹാതേജാ ദംഭം ത്യക്ത്വാ യുധിഷ്ഠിരഃ
25 തതഃ കൃത്വാ സ്ഥപതയഃ ശിൽപിനോ ഽന്യേ ച യേ തദാ
    കൃത്സ്നം യജ്ഞവിധിം രാജൻ ധർമരാജ്ഞേ ന്യവേദയൻ
26 തച് ഛ്രുത്വാ ധർമരാജഃ സ കൃതം സർവം അനിന്ദിതം
    ഹൃഷ്ടരൂപോ ഽഭവദ് രാജാ സഹ ഭ്രാതൃഭിർ അച്യുതഃ