മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 112

1 [വ്]
     ഏവം ഉക്താ മഹാരാജ കുന്തീ പാണ്ഡും അഭാഷത
     കുരൂണാം ഋഷഭം വീരം തദാ ഭൂമിപതിം പതിം
 2 ന മാം അർഹസി ധർമജ്ഞ വക്തും ഏവം കഥം ചന
     ധർമപത്നീം അഭിരതാം ത്വയി രാജീവലോചന
 3 ത്വം ഏവ തു മഹാബാഹോ മയ്യ് അപത്യാനി ഭാരത
     വീര വീര്യോപപന്നാനി ധർമതോ ജനയിഷ്യസി
 4 സ്വർഗം മനുജശാർദൂല ഗച്ഛേയം സഹിതാ ത്വയാ
     അപത്യായ ച മാം ഗച്ഛ ത്വം ഏവ കുരുനന്ദന
 5 ന ഹ്യ് അഹം മനസാപ്യ് അന്യം ഗച്ഛേയം ത്വദൃതേ നരം
     ത്വത്തഃ പ്രതിവിശിഷ്ടശ് ച കോ ഽന്യോ ഽസ്തി ഭുവി മാനവഃ
 6 ഇമാം ച താവദ് ധർമ്യാം ത്വം പൗരാണീം ശൃണു മേ കഥാം
     പരിശ്രുതാം വിശാലാക്ഷ കീർതയിഷ്യാമി യാം അഹം
 7 വ്യുഷിതാശ്വ ഇതി ഖ്യാതോ ബഭൂവ കില പാർഥിവഃ
     പുരാ പരമധർമിഷ്ഠഃ പൂരോർ വംശവിവർധനഃ
 8 തസ്മിംശ് ച യജമാനേ വൈ ധർമാത്മനി മഹാത്മനി
     ഉപാഗമംസ് തതോ ദേവാഃ സേന്ദ്രാഃ സഹ മഹർഷിഭിഃ
 9 അമാദ്യദ് ഇന്ദ്രഃ സോമേന ദക്ഷിണാഭിർ ദ്വിജാതയഃ
     വ്യുഷിതാശ്വസ്യ രാജർഷേസ് തതോ യജ്ഞേ മഹാത്മനഃ
 10 വ്യുഷിതാശ്വസ് തതോ രാജന്ന് അതി മർത്യാൻ വ്യരോചത
    സർവഭൂതാന്യ് അതി യഥാ തപനഃ ശിശിരാത്യയേ
11 സ വിജിത്യ ഗൃഹീത്വാ ച നൃപതീൻ രാജസത്തമഃ
    പ്രാച്യാൻ ഉദീച്യാൻ മധ്യാംശ് ച ദക്ഷിണാത്യാൻ അകാലയത്
12 അശ്വമേധേ മഹായജ്ഞേ വ്യുഷിതാശ്വഃ പ്രതാപവാൻ
    ബഭൂവ സ ഹി രാജേന്ദ്രോ ദശനാഗബലാന്വിതഃ
13 അപ്യ് അത്ര ഗാഥാം ഗായന്തി യേ പുരാണവിദോ ജനാഃ
    വ്യുഷിതാശ്വഃ സമുദ്രാന്താം വിജിത്യേമാം വസുന്ധരാം
    അപാലയത് സർവവർണാൻ പിതാ പുത്രാൻ ഇവൗരസാൻ
14 യജമാനോ മഹായജ്ഞൈർ ബ്രാഹ്മണേഭ്യോ ദദൗ ധനം
    അനന്തരത്നാന്യ് ആദായ ആജഹാര മഹാക്രതൂൻ
    സുഷാവ ച ബഹൂൻ സോമാൻ സോമസംസ്ഥാസ് തതാന ച
15 ആസീത് കാക്ഷീവതീ ചാസ്യ ഭാര്യാ പരമസംമതാ
    ഭദ്രാ നാമ മനുഷ്യേന്ദ്ര രൂപേണാസദൃശീ ഭുവി
16 കാമയാം ആസതുസ് തൗ തു പരസ്പരം ഇതി ശ്രുതിഃ
    സ തസ്യാം കാമസംമത്തോ യക്ഷ്മാണം സമപദ്യത
17 തേനാചിരേണ കാലേന ജഗാമാസ്തം ഇവാംശുമാൻ
    തസ്മിൻ പ്രേതേ മനുഷ്യേന്ദ്രേ ഭാര്യാസ്യ ഭൃശദുഃഖിതാ
18 അപുത്രാ പുരുഷവ്യാഘ്ര വിലലാപേതി നഃ ശ്രുതം
    ഭദ്രാ പരമദുഃഖാർതാ തൻ നിബോധ നരാധിപ
19 നാരീ പരമധർമജ്ഞ സർവാ പുത്ര വിനാകൃതാ
    പതിം വിനാ ജീവതി യാ ന സാ ജീവതി ദുഃഖിതാ
20 പതിം വിനാ മൃതം ശ്രേയോ നാര്യാഃ ക്ഷത്രിയ പുംഗവ
    ത്വദ്ഗതിം ഗന്തും ഇച്ഛാമി പ്രസീദസ്വ നയസ്വ മാം
21 ത്വയാ ഹീനാ ക്ഷണം അപി നാഹം ജീവിതും ഉത്സഹേ
    പ്രസാദം കുരു മേ രാജന്ന് ഇതസ് തൂർണം നയസ്വ മാം
22 പൃഷ്ഠതോ ഽനുഗമിഷ്യാമി സമേഷു വിഷമേഷു ച
    ത്വാം അഹം നരശാർദൂല ഗച്ഛന്തം അനിവർതിനം
23 ഛായേവാനപഗാ രാജൻ സതതം വശവർതിനീ
    ഭവിഷ്യാമി നരവ്യാഘ്ര നിത്യം പ്രിയഹിതേ രതാ
24 അദ്യ പ്രഭൃതി മാം രാജൻ കഷ്ടാ ഹൃദയശോഷണാഃ
    ആധയോ ഽഭിഭവിഷ്യന്തി ത്വദൃതേ പുഷ്കരേക്ഷണ
25 അഭാഗ്യയാ മയാ നൂനം വിയുക്താഃ സഹചാരിണഃ
    സംയോഗാ വിപ്രയുക്താ വാ പൂർവദേഹേഷു പാർഥിവ
26 തദ് ഇദം കർമഭിഃ പാപൈഃ പൂർവദേഹേഷു സഞ്ചിതം
    ദുഃഖം മാം അനുസമ്പ്രാപ്തം രാജംസ് ത്വദ് വിപ്രയോഗജം
27 അദ്യ പ്രഭൃത്യ് അഹം രാജൻ കുശ പ്രസ്തരശായിനീ
    ഭവിഷ്യാമ്യ് അസുഖാവിഷ്ടാ ത്വദ്ദർശനപരായണാ
28 ദർശയസ്വ നരവ്യാഘ്ര സാധു മാം അസുഖാന്വിതാം
    ദീനാം അനാഥാം കൃപണാം വിലപന്തീം നരേശ്വര
29 ഏവം ബഹുവിധം തസ്യാം വിലപന്ത്യാം പുനഃ പുനഃ
    തം ശവം സമ്പരിഷ്വജ്യ വാക് കിലാന്തർഹിതാബ്രവീത്
30 ഉത്തിഷ്ഠ ഭദ്രേ ഗച്ഛ ത്വം ദദാനീഹ വരം തവ
    ജനയിഷ്യാമ്യ് അപത്യാനി ത്വയ്യ് അഹം ചാരുഹാസിനി
31 ആത്മീയേ ച വരാരോഹേ ശയനീയേ ചതുർദശീം
    അഷ്ടമീം വാ ഋതുസ്നാതാ സംവിശേഥാ മയാ സഹ
32 ഏവം ഉക്താ തു സാ ദേവീ തഥാ ചക്രേ പതിവ്രതാ
    യഥോക്തം ഏവ തദ് വാക്യം ഭദ്രാ പുത്രാർഥിനീ തദാ
33 സാ തേന സുഷുവേ ദേവീ ശവേന മനുജാധിപ
    ത്രീഞ് ശാല്വാംശ് ചതുരോ മദ്രാൻ സുതാൻ ഭരതസത്തമ
34 തഥാ ത്വം അപി മയ്യ് ഏവ മനസാ ഭരതർഷഭ
    ശക്തോ ജനയിതും പുത്രാംസ് തപോയോഗബലാന്വയാത്