മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 122

1 [വൈ]
     തതോ ദ്രുപദം ആസാദ്യ ഭരദ്വാജഃ പ്രതാപവാൻ
     അബ്രവീത് പാർഷതം രാജൻ സഖായം വിദ്ധി മാം ഇതി
 2 [ദ്രുപദ]
     അകൃതേയം തവ പ്രജ്ഞാ ബ്രഹ്മൻ നാതിസമഞ്ജസീ
     യൻ മാം ബ്രവീഷി പ്രസഭം സഖാ തേ ഽഹം ഇതി ദ്വിജ
 3 ന ഹി രാജ്ഞാം ഉദീർണാനാം ഏവം ഭൂതൈർ നരൈഃ ക്വ ചിത്
     സഖ്യം ഭവതി മന്ദാത്മഞ് ശ്രിയാ ഹീനൈർ ധനച്യുതൈഃ
 4 സൗഹൃദാന്യ് അപി ജീര്യന്തേ കാലേന പരിജീര്യതാം
     സൗഹൃദം മേ ത്വയാ ഹ്യ് ആസീത് പൂർവം സാമർഥ്യ ബന്ധനം
 5 ന സഖ്യം അജരം ലോകേ ജാതു ദൃശ്യേത കർഹി ചിത്
     കാമോ വൈനം വിഹരതി ക്രോധശ് ചൈനം പ്രവൃശ്ചതി
 6 മൈവം ജീർണം ഉപാസിഷ്ഠാഃ സഖ്യം നവം ഉപാകുരു
     ആസീത് സഖ്യം ദ്വിജശ്രേഷ്ഠ ത്വയാ മേ ഽർഥനിബന്ധനം
 7 ന ദരിദ്രോ വസുമതോ നാവിദ്വാൻ വിദുഷഃ സഖാ
     ശൂരസ്യ ന സഖാ ക്ലീബഃ സഖിപൂർവം കിം ഇഷ്യതേ
 8 യയോർ ഏവ സമം വിത്തം യയോർ ഏവ സമം കുലം
     തയോഃ സഖ്യവിവാഹശ് ച ന തു പുഷ്ടവിപുഷ്ടയോഃ
 9 നാശ്രോത്രിയഃ ശ്രോത്രിയസ്യ നാരഥീ രഥിനഃ സഖാ
     നാരാജ്ഞാ സംഗതം രാജ്ഞഃ സഖിപൂർവം കിം ഇഷ്യതേ
 10 [വൈ]
    ദ്രുപദേനൈവം ഉക്തസ് തു ഭാരദ്വാജഃ പ്രതാപവാൻ
    മുഹൂർതം ചിന്തയാം ആസ മന്യുനാഭിപരിപ്ലുതഃ
11 സ വിനിശ്ചിത്യ മനസാ പാഞ്ചാലം പ്രതി ബുദ്ധിമാൻ
    ജഗാമ കുരുമുഖ്യാനാം നഗരം നാഗസാഹ്വയം
12 കുമാരാസ് ത്വ് അഥ നിഷ്ക്രമ്യ സമേതാ ഗജസാഹ്വയാത്
    ക്രീഡന്തോ വീടയാ തത്ര വീരാഃ പര്യചരൻ മുദാ
13 പപാത കൂപേ സാ വീടാ തേഷാം വൈ ക്രീഡതാം തദാ
    ന ച തേ പ്രത്യപദ്യന്ത കർമ വീടോപലബ്ധയേ
14 അഥ ദ്രോണഃ കുമാരാംസ് താൻ ദൃഷ്ട്വാ കൃത്യവതസ് തദാ
    പ്രഹസ്യ മന്ദം പൈശല്യാദ് അഭ്യഭാഷത വീര്യവാൻ
15 അഹോ നു ധിഗ് ബലം ക്ഷാത്രം ധിഗ് ഏതാം വഃ കൃതാസ്ത്രതാം
    ഭരതസ്യാന്വയേ ജാതാ യേ വീടാം നാധിഗച്ഛത
16 ഏഷ മുഷ്ടിർ ഇഷീകാണാം മയാസ്ത്രേണാഭിമന്ത്രിതഃ
    അസ്യ വീര്യം നിരീക്ഷധ്വം യദ് അന്യസ്യ ന വിദ്യതേ
17 വേത്സ്യാമീഷീകയാ വീടാം താം ഇഷീകാം അഥാന്യയാ
    താം അന്യയാ സമായോഗോ വീടായാ ഗ്രഹണേ മമ
18 തദ് അപശ്യൻ കുമാരാസ് തേ വിസ്മയോത്ഫുല്ലലോചനാഃ
    അവേഷ്ക്യ ചോദ്ധൃതാം വീടാം വീടാ വേദ്ധാരം അബ്രുവൻ
19 അഭിവാദയാമഹേ ബ്രഹ്മൻ നൈതദ് അന്യേഷു വിദ്യതേ
    കോ ഽസി കം ത്വാഭിജാനീമോ വയം കിം കരവാമഹേ
20 [ദ്രോണ]
    ആചക്ഷ്വധ്വം ച ഭീഷ്മായ രൂപേണ ച ഗുണൈശ് ച മാം
    സ ഏവ സുമഹാബുദ്ധിഃ സാമ്പ്രതം പ്രതിപത്സ്യതേ
21 [വൈ]
    തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ തു തേ സർവേ ഭീഷ്മം ഊചുഃ പിതാമഹം
    ബ്രാഹ്മണസ്യ വചസ് തഥ്യം തച് ച കർമവിശേഷവത്
22 ഭീഷ്മഃ ശ്രുത്വാ കുമാരാണാം ദ്രോണം തം പ്രത്യജാനത
    യുക്തരൂപഃ സ ഹി ഗുരുർ ഇത്യ് ഏവം അനുചിന്ത്യ ച
23 അഥൈനം ആനീയ തദാ സ്വയം ഏവ സുസത്കൃതം
    പരിപപ്രച്ഛ നിപുണം ഭീഷ്മഃ ശസ്ത്രഭൃതാം വരഃ
    ഹേതും ആഗമനേ തസ്യ ദ്രോണഃ സർവം ന്യവേദയത്
24 മഹർഷേർ അഗ്നിവേശ്യസ്യ സകാശം അഹം അച്യുത
    അസ്ത്രാർഥം അഗമം പൂർവം ധനുർവേദ ജിഘൃക്ഷയാ
25 ബ്രഹ്മ ചാരീ വിനീതാത്മാ ജടിലോ ബഹുലാഃ സമാഃ
    അവസം തത്ര സുചിരം ധനുർവേദ ചികീർഷയാ
26 പാഞ്ചാലരാജപുത്രസ് തു യജ്ഞസേനോ മഹാബലഃ
    മയാ സഹാകരോദ് വിദ്യാം ഗുരോഃ ശ്രാമ്യൻ സമാഹിതഃ
27 സ മേ തത്ര സഖാ ചാസീദ് ഉപകാരീ പ്രിയശ് ച മേ
    തേനാഹം സഹ സംഗമ്യ രതവാൻ സുചിരം ബത
    ബാല്യാത് പ്രഭൃതി കൗരവ്യ സഹാധ്യയനം ഏവ ച
28 സ സമാസാദ്യ മാം തത്ര പ്രിയകാരീ പ്രിയംവദഃ
    അബ്രവീദ് ഇതി മാം ഭീഷ്മ വചനം പ്രീതിവർധനം
29 അഹം പ്രിയതമഃ പുത്രഃ പിതുർ ദ്രോണ മഹാത്മനഃ
    അഭിഷേക്ഷ്യതി മാം രാജ്യേ സപാഞ്ചാല്യോ യദാ തദാ
30 ത്വദ് ഭോജ്യം ഭവിതാ രാജ്യം സഖേ സത്യേന തേ ശപേ
    മമ ഭോഗാശ് ച വിത്തം ച ത്വദധീനം സുഖാനി ച
31 ഏവം ഉക്തഃ പ്രവവ്രാജ കൃതാസ്ത്രോ ഽഹം ധനേപ്സയാ
    അഭിഷിക്തം ച ശ്രുത്വൈനം കൃതാർഥോ ഽസ്മീതി ചിന്തയൻ
32 പ്രിയം സഖായം സുപ്രീതോ രാജ്യസ്ഥം പുനർ ആവ്രജം
    സംസ്മരൻ സംഗമം ചൈവ വചനം ചൈവ തസ്യ തത്
33 തതോ ദ്രുപദം ആഗമ്യ സഖിപൂർവം അഹം പ്രഭോ
    അബ്രുവം പുരുഷവ്യാഘ്ര സഖായം വിദ്ധി മാം ഇതി
34 ഉപസ്ഥിതം തു ദ്രുപദഃ സഖിവച് ചാഭിസംഗതം
    സ മാം നിരാകാരം ഇവ പ്രഹസന്ന് ഇദം അബ്രവീത്
35 അകൃതേയം തവ പ്രജ്ഞാ ബ്രഹ്മൻ നാതിസമഞ്ജസീ
    യദ് ആത്ഥ മാം ത്വം പ്രസഭം സഖാ തേ ഽഹം ഇതി ദ്വിജ
36 ന ഹി രാജ്ഞാം ഉദീർണാനാം ഏവം ഭൂതൈർ നരൈഃ ക്വ ചിത്
    സഖ്യം ഭവതി മന്ദാത്മഞ് ശ്രിയാ ഹീനൈർ ധനച്യുതൈഃ
37 നാശ്രോത്രിയഃ ശ്രോത്രിയസ്യ നാരഥീ രഥിനഃ സഖാ
    നാരാജാ പാർഥിവസ്യാപി സഖിപൂർവം കിം ഇഷ്യതേ
38 ദ്രുപദേനൈവം ഉക്തോ ഽഹം മന്യുനാഭിപരിപ്ലുതഃ
    അഭ്യാഗച്ഛം കുരൂൻ ഭീഷ്മ ശിഷ്യൈർ അർഥീ ഗുണാന്വിതൈഃ
39 പ്രതിജഗ്രാഹ തം ഭീഷ്മോ ഗുരും പാണ്ഡുസുതൈഃ സഹ
    പൗത്രാൻ ആദായ താൻ സർവാൻ വസൂനി വിവിധാനി ച
40 ശിഷ്യാ ഇതി ദദൗ രാജൻ ദ്രോണായ വിധിപൂർവകം
    സ ച ശിഷ്യാൻ മഹേഷ്വാസഃ പ്രതിജഗ്രാഹ കൗരവാൻ
41 പ്രതിഗൃഹ്യ ച താൻ സർവാൻ ദ്രോണോ വചനം അബ്രവീത്
    രഹസ്യ് ഏകഃ പ്രതീതാത്മാ കൃതോപസദനാംസ് തദാ
42 കാര്യം മേ കാങ്ക്ഷിതം കിം ചിദ് ധൃദി സമ്പരിവർതതേ
    കൃതാസ്ത്രൈസ് തത് പ്രദേയം മേ തദ് ഋതം വദതാനഘാഃ
43 തച് ഛ്രുത്വാ കൗരവേയാസ് തേ തൂഷ്ണീം ആസൻ വിശാം പതേ
    അർജുനസ് തു തതഃ സർവം പ്രതിജജ്ഞേ പരന്തപഃ
44 തതോ ഽർജുനം മൂർധ്നി തദാ സമാഘ്രായ പുനഃ പുനഃ
    പ്രീതിപൂർവം പരിഷ്വജ്യ പ്രരുരോദ മുദാ തദാ
45 തതോ ദ്രോണഃ പാണ്ഡുപുത്രാൻ അസ്ത്രാണി വിവിധാനി ച
    ഗ്രാഹയാം ആസ ദിവ്യാനി മാനുഷാണി ച വീര്യവാൻ
46 രാജപുത്രാസ് തഥൈവാന്യേ സമേത്യ ഭരതർഷഭ
    അഭിജഗ്മുസ് തതോ ദ്രോണം അസ്ത്രാർഥേ ദ്വിജസത്തമം
    വൃഷ്ണയശ് ചാന്ധകാശ് ചൈവ നാനാദേശ്യാശ് ച പാർഥിവാഃ
47 സൂതപുത്രശ് ച രാധേയോ ഗുരും ദ്രോണം ഇയാത് തദാ
    സ്പർധമാനസ് തു പാർഥേന സൂതപുത്രോ ഽത്യമർഷണഃ
    ദുര്യോധനം ഉപാശ്രിത്യ പാണ്ഡവാൻ അത്യമന്യത