മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം124

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 124

1 [വൈ]
     കൃതാസ്ത്രാൻ ധാർതരാഷ്ട്രാംശ് ച പാണ്ഡുപുത്രാംശ് ച ഭാരത
     ദൃഷ്ട്വാ ദ്രോണോ ഽബ്രവീദ് രാജൻ ധൃതരാഷ്ട്രം ജനേശ്വരം
2 കൃപസ്യ സോമദത്തസ്യ ബാഹ്ലീകസ്യ ച ധീമതഃ
     ഗാംഗേയസ്യ ച സാംനിധ്യേ വ്യാസസ്യ വിദുരസ്യ ച
3 രാജൻ സമ്പ്രാപ്തവിധ്യാസ് തേ കുമരാഃ കുരുസത്തമ
     തേ ദർശയേയുഃ സ്വാം ശിക്ഷാം രാജന്ന് അനുമതേ തവ
4 തതോ ഽബ്രവീൻ മഹാരാജഃ പ്രഹൃഷ്ടേനാന്തരാത്മനാ
     ഭാരദ്വാജ മഹത് കർമകൃതം തേ ദ്വിജസത്തമ
5 യദാ തു മന്യസേ കാലം യസ്മിൻ ദേശേ യഥാ യഥാ
     തഥാ തഥാവിധാനായ സ്വയം ആജ്ഞാപയസ്വ മാം
6 സ്പൃഹയാമ്യ് അദ്യ നിർവേദാത് പുരുഷാണാം സചക്ഷുഷാം
     അസ്ത്രഹേതോഃ പരാക്രാന്താന്യേ മേ ദ്രക്ഷ്യന്തി പുത്രകാൻ
7 ക്ഷത്തർ യദ് ഗുരുർ ആചാര്യോ ബ്രവീതി കുരു തത് തഥാ
     ന ഹീദൃശം പ്രിയം മന്യേ ഭവിതാ ധർമവത്സലഃ
8 തതോ രാജാനം ആമന്ത്ര്യ വിദുരാനുഗതോ ബഹിഃ
     ഭാരദ്വാജോ മഹാപ്രാജ്ഞോ മാപയാം ആസ മേദിനീം
     സമാം അവൃക്ഷാം നിർഗുൽമാം ഉദക് പ്രവണ സംസ്ഥിതാം
9 തസ്യാം ഭൂമൗ ബലിം ചക്രേ തിഥൗ നക്ഷത്രപൂജിതേ
     അവഘുഷ്ടം പുരേ ചാപി തദർഥം വദതാം വര
10 രംഗ ഭൂമൗ സുവിപുലം ശാസ്ത്രദൃഷ്ടം യഥാവിധി
    പ്രേക്ഷാഗാരം സുവിഹിതം ചക്രുസ് തത്ര ച ശിൽപിനഃ
    രാജ്ഞഃ സർവായുധോപേതം സ്ത്രീണാം ചൈവ നരർഷഭ
11 മഞ്ചാംശ് ച കാരയാം ആസുസ് തത്ര ജാനപദാ ജനാഃ
    വിപുലാൻ ഉച്ഛ്രയോപേതാഞ് ശിബികാശ് ച മഹാധനാഃ
12 തസ്മിംസ് തതോ ഽഹനി പ്രാപ്തേ രാജാ സസചിവസ് തദാ
    ഭീഷ്മം പ്രമുഖതഃ കൃത്വാ കൃപം ചാചാര്യ സത്തമം
13 മുക്താജാലപരിക്ഷിപ്തം വൈഡൂര്യ മണിഭൂഷിതം
    ശാതകുംഭമയം ദിവ്യം പ്രേക്ഷാഗാരം ഉപാഗമത്
14 ഗാന്ധാരീ ച മഹാഭാഗാ കുന്തീ ച ജയതാം വര
    സ്ത്രിയശ് ച സർവാ യാ രാജ്ഞഃ സപ്രേഷ്യാഃ സപരിച്ഛദാഃ
    ഹർഷാദ് ആരുരുഹുർ മഞ്ചാൻ മേരും ദേവ സ്ത്രിയോ യഥാ
15 ബ്രാഹ്മണക്ഷത്രിയാദ്യം ച ചാതുർവർണ്യം പുരാദ് ദ്രുതം
    ദർശനേപ്സു സമഭ്യാഗാത് കുമാരാണാം കൃതാസ്ത്രതാം
16 പ്രവാദിതൈശ് ച വാദിത്രൈർ ജനകൗതൂഹലേന ച
    മഹാർണവ ഇവ ക്ഷുബ്ധഃ സമാജഃ സോ ഽഭവത് തദാ
17 തതഃ ശുക്ലാംബര ധരഃ ശുക്ലയജ്ഞോപവീതവാൻ
    ശുക്ലകേശഃ സിതശ്മശ്രുഃ ശുക്ലമാല്യാനുലേപനഃ
18 രംഗമധ്യം തദാചാര്യഃ സപുത്രഃ പ്രവിവേശ ഹ
    നഭോ ജലധരൈർ ഹീനം സാംഗാരക ഇവാംശുമാൻ
19 സ യഥാ സമയം ചക്രേ ബലിം ബലവതാം വരഃ
    ബ്രാഹ്മണാംശ് ചാത്ര മന്ത്രജ്ഞാൻ വാചയാം ആസ മംഗലം
20 അഥ പുണ്യാഹഘോഷസ്യ പുണ്യസ്യ തദനന്തരം
    വിവിശുർ വിവിധം ഗൃഹ്യ ശസ്ത്രോപകരണം നരാഃ
21 തതോ ബദ്ധതനു ത്രാണാ ബദ്ധകക്ഷ്യാ മഹാബലാഃ
    ബദ്ധതൂണാഃ സധനുഷോ വിവിശുർ ഭരതർഷഭാഃ
22 അനുജ്യേഷ്ഠം ച തേ തത്ര യുധിഷ്ഠിരപുരോഗമാഃ
    ചക്രുർ അസ്ത്രം മഹാവീര്യാഃ കുമാരാഃ പരമാദ്ഭുതം
23 കേ ചിച് ഛരാക്ഷേപ ഭയാച് ഛിരാംസ്യ് അവനനാമിരേ
    മനുജാ ധൃഷ്ടം അപരേ വീക്ഷാം ചക്രുഃ സവിസ്മയാഃ
24 തേ സ്മ ലക്ഷ്യാണി വിവിധുർ ബാണൈർ നാമാങ്ക ശോഭിതൈഃ
    വിവിധൈർ ലാഘവോത്സൃഷ്ടൈർ ഉഹ്യന്തോ വാജിഭിർ ദ്രുതം
25 തത് കുമാര ബലം തത്ര ഗൃഹീതശരകാർമുകം
    ഗന്ധർവനഗരാകാരം പ്രേക്ഷ്യ തേ വിസ്മിതാഭവൻ
26 സഹസാ ചുക്രുശുസ് തത്ര നരാഃ ശതസഹസ്രശഃ
    വിസ്മയോത്ഫുല്ലനയനാഃ സാധു സാധ്വ് ഇതി ഭാരത
27 കൃത്വാ ധനുഷി തേ മാർഗാൻ രഥചര്യാസു ചാസകൃത്
    ഗജപൃഷ്ഠേ ഽശ്വപൃഷ്ഠേ ച നിയുദ്ധേ ച മഹാബലാഃ
28 ഗൃഹീതഖഡ്ഗചർമാണസ് തതോ ഭൂയഃ പ്രഹാരിണഃ
    ത്സരുമാർഗാൻ യഥോദ്ദിഷ്ടാംശ് ചേരുഃ സർവാസു ഭൂമിഷു
29 ലാഘവം സൗഷ്ഠവം ശോഭാം സ്ഥിരത്വം ദൃഢമുഷ്ടിതാം
    ദദൃശുസ് തത്ര സർവേഷാം പ്രയോഗേ ഖഡ്ഗചർമണാം
30 അഥ തൗ നിത്യസംഹൃഷ്ടൗ സുയോധന വൃകോദരൗ
    അവതീർണൗ ഗദാഹസ്താവ് ഏകശൃംഗാവ് ഇവാചലൗ
31 ബദ്ധകക്ഷ്യൗ മഹാബാഹൂ പൗരുഷേ പര്യവസ്ഥിതൗ
    ബൃഹന്തൗ വാശിതാ ഹേതോഃ സമദാവ് ഇവ കുഞ്ജരൗ
32 തൗ പ്രദക്ഷിണസവ്യാനി മണ്ഡലാനി മഹാബലൗ
    ചേരതുർ നിർമലഗദൗ സമദാവ് ഇവ ഗോവൃഷൗ
33 വിദുരോ ധൃതരാഷ്ട്രായ ഗാന്ധാര്യേ പാണ്ഡവാരണിഃ
    ന്യവേദയേതാം തത് സർവം കുമാരാണാം വിചേഷ്ടിതം