മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം223

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 223

1 [ജരിതാരി]
     പുരതഃ കൃച്ഛ്രകാലസ്യ ധീമാഞ് ജാഗർതി പൂരുഷഃ
     സ കൃച്ഛ്രകാലം സമ്പ്രാപ്യ വ്യഥാം നൈവൈതി കർഹി ചിത്
2 യസ് തു കൃച്ഛ്രം അസമ്പ്രാപ്തം വിചേതാ നാവബുധ്യതേ
     സ കൃച്ഛ്രകാലേ വ്യഥിതോ ന പ്രജാനാതി കിം ചന
3 [സാരിസൃക്വ]
     ധീരസ് ത്വം അസി മേധാവീ പ്രാണകൃച്ഛ്രം ഇദം ച നഃ
     ശൂരഃ പ്രാജ്ഞോ ബഹൂനാം ഹി ഭവത്യ് ഏകോ ന സംശയഃ
4 [സ്തംബമിത്ര]
     ജ്യേഷ്ഠസ് ത്രാതാ ഭവതി വൈ ജ്യേഷ്ഠോ മുഞ്ചതി കൃച്ഛ്രതഃ
     ജ്യേഷ്ഠശ് ചേൻ ന പ്രജാനാതി കനീയാൻ കിം കരിഷ്യതി
5 [ദ്രോണ]
     ഹിരണ്യരേതാസ് ത്വരിതോ ജ്വലന്ന് ആയാതി നഃ ക്ഷയം
     സപ്ത ജിഹ്വോ ഽനലഃ ക്ഷാമോ ലേലിഹാനോപസർപതി
6 [വൈ]
     ഏവം ഉക്തോ ഭ്രാതൃഭിസ് തു ജരിതാരിർ ബിഭാവസും
     തുഷ്ടാവ പ്രാഞ്ജലിർ ഭൂത്വാ യഥാ തച് ഛൃണു പാർഥിവ
7 [ജരിതാരി]
     ആത്മാസി വായോഃ പവനഃ ശരീരം ഉത വീരുധാം
     യോനിർ ആപശ് ച തേ ശുക്രയോനിസ് ത്വം അസി ചാംഭസഃ
8 ഊർധ്വം ചാധശ് ച ഗച്ഛന്തി വിസർപന്തി ച പാർശ്വതഃ
     അർചിഷസ് തേ മഹാവീര്യരശ്മയഃ സവിതുർ യഥാ
9 [സാരിസൃക്വ]
     മാതാ പ്രപന്നാ പിതരം ന വിദ്മഃ; പക്ഷാശ് ച നോ ന പ്രജാതാബ്ജ കേതോ
     ന നസ് ത്രാതാ വിദ്യതേ ഽഗ്നേ ത്വദന്യസ്; തസ്മാദ് ധി നഃ പരിരക്ഷൈക വീര
10 യദ് അഗ്നേ തേ ശിവം രൂപം യേ ച തേ സപ്ത ഹേതവഃ
    തേന നഃ പരിരക്ഷാദ്യ ഈഡിതഃ ശരണൈഷിണഃ
11 ത്വം ഏവൈകസ് തപസേ ജാതവേദോ; നാന്യസ് തപ്താ വിദ്യതേ ഗോഷു ദേവ
    ഋഷീൻ അസ്മാൻ ബാലകാൻ പാലയസ്വ; പരേണാസ്മാൻ പ്രൈഹി വൈ ഹവ്യവാഹ
12 [സ്തംബമിത്ര]
    സർവം അഗ്നേ ത്വം ഏവൈകസ് ത്വയി സർവം ഇദം ജഗത്
    ത്വം ധാരയസി ഭൂതാനി ഭുവനം ത്വം ബിഭർഷി ച
13 ത്വം അഗ്നിർ ഹവ്യവാഹസ് ത്വം ത്വം ഏവ പരമം ഹവിഃ
    മനീഷിണസ് ത്വാം യജന്തേ ബഹുധാ ചൈകധൈവ ച
14 സൃഷ്ട്വാ ലോകാംസ് ത്രീൻ ഇമാൻ ഹവ്യവാഹ; പ്രാപ്തേ കാലേ പചസി പുനഃ സമിദ്ധഃ
    സർവസ്യാസ്യ ഭുവനസ്യ പ്രസൂതിസ്; ത്വം ഏവാഗ്നേ ഭവസി പുനഃ പ്രതിഷ്ഠാ
15 ത്വം അന്നം പ്രാണിനാം ഭുക്തം അന്തർ ഭൂതോ ജഗത്പതേ
    നിത്യം പ്രവൃദ്ധഃ പചസി ത്വയി സർവം പ്രതിഷ്ഠിതം
16 [ദ്രോണ]
    സൂര്യോ ഭൂത്വാ രശ്മിഭിർ ജാതവേദോ; ഭൂമേർ അംഭോ ഭൂമിജാതാൻ രസാംശ് ച
    വിശ്വാൻ ആദായ പുനർ ഉത്സർഗ കാലേ; സൃഷ്ട്വാ വൃഷ്ട്യാ ഭാവയസീഹ ശുക്ര
17 ത്വത്ത ഏതാഃ പുനഃ ശുക്രവീരുധോ ഹരിതച് ഛദാഃ
    ജായന്തേ പുഷ്കരിണ്യശ് ച സമുദ്രശ് ച മഹോദധിഃ
18 ഇദം വൈ സദ്മ തിഗ്മാംശോ വരുണസ്യ പരായണം
    ശിവസ് ത്രാതാ ഭവാസ്മാകം മാസ്മാൻ അദ്യ വിനാശയ
19 പിംഗാക്ഷലോഹിതഗ്രീവ കൃഷ്ണവർത്മൻ ഹുതാശന
    പരേണ പ്രൈഹി മുഞ്ചാസ്മാൻ സാഗരസ്യ ഗൃഹാൻ ഇവ
20 [വൈ]
    ഏവം ഉക്തോ ജാതവേദാ ദ്രോണേനാക്ലിഷ്ട കർമണാ
    ദ്രോണം ആഹ പ്രതീതാത്മാ മന്ദപാല പ്രതിജ്ഞയാ
21 ഋഷിർ ദ്രോണസ് ത്വം അസി വൈ ബ്രഹ്മൈതദ് വ്യാഹൃതം ത്വയാ
    ഈപ്സിതം തേ കരിഷ്യാമി ന ച തേ വിദ്യതേ ഭയം
22 മന്ദപാലേന യൂയം ഹി മമ പൂർവം നിവേദിതാഃ
    വർജയേഃ പുത്രകാൻ മഹ്യം ദഹൻ ദാവം ഇതി സ്മ ഹ
23 യ ച തദ് വചനം തസ്യ ത്വയാ യച് ചേഹ ഭാഷിതം
    ഉഭയം മേ ഗരീയസ് തദ് ബ്രൂഹി കിം കരവാണി തേ
    ഭൃശം പ്രീതോ ഽസ്മി ഭദ്രം തേ ബ്രഹ്മൻ സ്തോത്രേണ തേ വിഭോ
24 [ദ്രോണ]
    ഇമേ മാർജാരകാഃ ശുക്രനിത്യം ഉദ്വേജയന്തി നഃ
    ഏതാൻ കുരുഷ്വ ദംഷ്ട്രാസു ഹവ്യവാഹസബാന്ധവാൻ
25 [വൈ]
    തഥാ തത് കൃതവാൻ വഹ്നിർ അഭ്യനുജ്ഞായ ശാർമ്ഗകാൻ
    ദദാഹ ഖാണ്ഡവം ചൈവ സമിദ്ധോ ജനമേജയ