മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം47

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 47

1 [സ്]
     ഏവം ഉക്ത്വാ തതഃ ശ്രീമാൻ മന്ത്രിഭിശ് ചാനുമോദിതഃ
     ആരുരോഹ പ്രതിജ്ഞാം സ സർപസത്രായ പാർഥിവഃ
     ബ്രഹ്മൻ ഭരതശാർദൂലോ രാജാ പാരിക്ഷിതസ് തദാ
2 പുരോഹിതം അഥാഹൂയ ഋത്വിജം വസുധാധിപഃ
     അബ്രവീദ് വാക്യസമ്പന്നഃ സമ്പദ് അർഥകരം വചഃ
3 യോ മേ ഹിംസിതവാംസ് താതം തക്ഷകഃ സ ദുരാത്മവാൻ
     പ്രതികുര്യാം യഥാ തസ്യ തദ് ഭവന്തോ ബ്രുവന്തു മേ
4 അപി തത് കർമ വിദിതം ഭവതാം യേന പന്നഗം
     തക്ഷകം സമ്പ്രദീപ്തേ ഽഗ്നൗ പ്രാപ്സ്യേ ഽഹം സഹബാന്ധവം
5 യഥാ തേന പിതാ മഹ്യം പൂർവം ദഗ്ധോ വിഷാഗ്നിനാ
     തഥാഹം അപി തം പാപം ദഗ്ധും ഇച്ഛാമി പന്നഗം
6 [ർത്വിജഹ്]
     അസ്തി രാജൻ മഹത് സത്രം ത്വദർഥം ദേവനിർമിതം
     സർപസത്രം ഇതി ഖ്യാതം പുരാണേ കഥ്യതേ നൃപ
7 ആഹർതാ തസ്യ സത്രസ്യ ത്വൻ നാന്യോ ഽസ്തി നരാധിപ
     ഇതി പൗരാണികാഃ പ്രാഹുർ അസ്മാകം ചാസ്തി സ ക്രതുഃ
8 [സ്]
     ഏവം ഉക്തഃ സ രാജർഷിർ മേനേ സർപം ഹി തക്ഷകം
     ഹുതാശനമുഖം ദീപ്തം പ്രവിഷ്ടം ഇതി സത്തമ
9 തതോ ഽബ്രവീൻ മന്ത്രവിദസ് താൻ രാജാ ബ്രാഹ്മണാംസ് തദാ
     ആഹരിഷ്യാമി തത് സത്രം സംഭാരാഃ സംഭ്രിയന്തു മേ
10 തതസ് തേ ഋത്വിജസ് തസ്യ ശാസ്ത്രതോ ദ്വിജസത്തമ
    ദേശം തം മാപയാം ആസുർ യജ്ഞായതന കാരണാത്
    യഥാവജ് ജ്ഞാനവിദുഷഃ സർവേ ബുദ്ധ്യാ പരം ഗതാഃ
11 ഋദ്ധ്യാ പരമയാ യുക്തം ഇഷ്ടം ദ്വിജഗണായുതം
    പ്രഭൂതധനധാന്യാഢ്യം ഋത്വിഗ്ഭിഃ സുനിവേശിതം
12 നിർമായ ചാപി വിധിവദ് യജ്ഞായതനം ഈപ്സിതം
    രാജാനം ദീക്ഷയാം ആസുഃ സർപസത്രാപ്തയേ തദാ
13 ഇദം ചാസീത് തത്ര പൂർവം സർപസത്രേ ഭവിഷ്യതി
    നിമിത്തം മഹദ് ഉത്പന്നം യജ്ഞവിഘ്ന കരം തദാ
14 യജ്ഞസ്യായതനേ തസ്മിൻ ക്രിയമാണേ വചോ ഽബ്രവീത്
    സ്ഥപതിർ ബുദ്ധിസമ്പന്നോ വാസ്തു വിദ്യാ വിശാരദഃ
15 ഇത്യ് അബ്രവീത് സൂത്രധാരഃ സൂതഃ പൗരാണികസ് തദാ
    യസ്മിൻ ദേശേ ച കാലേ ച മാപനേയം പ്രവർതിതാ
    ബ്രാഹ്മണം കാരണം കൃത്വാ നായം സംസ്ഥാസ്യതേ ക്രതുഃ
16 ഏതച് ഛ്രുത്വാ തു രാജാ സ പ്രാഗ് ദീക്ഷാ കാലം അബ്രവീത്
    ക്ഷത്താരം നേഹ മേ കശ് ചിദ് അജ്ഞാതഃ പ്രവിശേദ് ഇതി
17 തതഃ കർമ പ്രവവൃതേ സർപസത്രേ വിധാനതഃ
    പര്യക്രാമംശ് ച വിധിവത് സ്വേ സ്വേ കർമണി യാജകാഃ
18 പരിധായ കൃഷ്ണ വാസാംസി ധൂമസംരക്ത ലോചനാഃ
    ജുഹുവുർ മന്ത്രവച് ചൈവ സമിദ്ധം ജാതവേദസം
19 കമ്പയന്തശ് ച സർവേഷാം ഉരഗാണാം മനാംസി തേ
    സർപാൻ ആജുഹുവുസ് തത്ര സർവാൻ അഗ്നിമുഖേ തദാ
20 തതഃ സർപാഃ സമാപേതുഃ പ്രദീപ്തേ ഹവ്യവാഹനേ
    വിവേഷ്ടമാനാഃ കൃപണാ ആഹ്വയന്തഃ പരസ്പരം
21 വിസ്ഫുരന്തഃ ശ്വസന്തശ് ച വേഷ്ടയന്തസ് തഥാ പരേ
    പുച്ഛൈഃ ശിരോഭിശ് ച ഭൃശം ചിത്രഭാനും പ്രപേദിരേ
22 ശ്വേതാഃ കൃഷ്ണാശ് ച നീലാശ് ച സ്ഥവിരാഃ ശിശവസ് തഥാ
    രുവന്തോ ഭൈരവാൻ നാദാൻ പേതുർ ദീപ്തേ വിഭാവസൗ
23 ഏവം ശതസഹസ്രാണി പ്രയുതാന്യ് അർബുദാനി ച
    അവശാനി വിനഷ്ടാനി പന്നഗാനാം ദ്വിജോത്തമ
24 ഇന്ദുരാ ഇവ തത്രാന്യേ ഹസ്തിഹസ്താ ഇവാപരേ
    മത്താ ഇവ ച മാതംഗാ മഹാകായാ മഹാബലാഃ
25 ഉച്ചാവചാശ് ച ബഹവോ നാനാവർണാ വിഷോൽബണാഃ
    ഘോരാശ് ച പരിഘപ്രഖ്യാ ദന്ദ ശൂകാ മഹാബലാഃ
    പ്രപേതുർ അഗ്നാവ് ഉരഗാ മാതൃവാഗ് ദണ്ഡപീഡിതാഃ