മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം73
| ←അധ്യായം72 | മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം രചന: അധ്യായം 73 |
അധ്യായം74→ |
1 [വ്]
കൃതവിദ്യേ കചേ പ്രാപ്തേ ഹൃഷ്ടരൂപാ ദിവൗകസഃ
കചാദ് അധീത്യ താം വിദ്യാം കൃതാർഥാ ഭരതർഷഭ
2 സർവ ഏവ സമാഗമ്യ ശതക്രതും അഥാബ്രുവൻ
കാലസ് തേ വിക്രമസ്യാദ്യ ജഹി ശത്രൂൻ പുരന്ദര
3 ഏവം ഉക്തസ് തു സഹിതൈസ് ത്രിദശൈർ മഘവാംസ് തദാ
തഥേത്യ് ഉക്ത്വോപചക്രാമ സോ ഽപശ്യത വനേ സ്ത്രിയഃ
4 ക്രീഡന്തീനാം തു കന്യാനാം വനേ ചൈത്രരഥോപമേ
വായുഭൂതഃ സ വസ്ത്രാണി സർവാണ്യ് ഏവ വ്യമിശ്രയത്
5 തതോ ജലാത് സമുത്തീര്യ കന്യാസ് താഃ സഹിതാസ് തദാ
വസ്ത്രാണി ജഗൃഹുസ് താനി യഥാസന്നാന്യ് അനേകശഃ
6 തത്ര വാസോ ദേവ യാന്യാഃ ശർമിഷ്ഠാ ജഗൃഹേ തദാ
വ്യതിമിശ്രം അജാനന്തീ ദുഹിതാ വൃഷപർവണഃ
7 തതസ് തയോർ മിഥസ് തത്ര വിരോധഃ സമജായത
ദേവ യാന്യാശ് ച രാജേന്ദ്ര ശർമിഷ്ഠായാശ് ച തത് കൃതേ
8 [ദേവ്]
കസ്മാദ് ഗൃഹ്ണാസി മേ വസ്ത്രം ശിഷ്യാ ഭൂത്വാ മമാസുരി
സമുദാചാര ഹീനായാ ന തേ ശ്രേയോ ഭവിഷ്യതി
9 [ഷർ]
ആസീനം ച ശയാനം ച പിതാ തേ പിതരം മമ
സ്തൗതി വന്ദതി ചാഭീക്ഷ്ണം നീചൈഃ സ്ഥിത്വാ വിനീതവത്
10 യാചതസ് ത്വം ഹി ദുഹിതാ സ്തുവതഃ പ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
സുതാഹം സ്തൂയമാനസ്യ ദദതോ ഽപ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
11 അനായുധാ സായുധായാ രിക്താ ക്ഷുഭ്യസി ഭിക്ഷുകി
ലപ്സ്യസേ പ്രതിയോദ്ധാരം ന ഹി ത്വാം ഗണയാമ്യ് അഹം
12 [വ്]
സമുച്ഛ്രയം ദേവ യാനീം ഗതാം സക്താം ച വാസസി
ശർമിഷ്ഠാ പ്രാക്ഷിപത് കൂപേ തതഃ സ്വപുരം ആവ്രജത്
13 ഹതേയം ഇതി വിജ്ഞായ ശർമിഷ്ഠാ പാപനിശ്ചയാ
അനവേക്ഷ്യ യയൗ വേശ്മ ക്രോധവേഗപരായണാഃ
14 അഥ തം ദേശം അഭ്യാഗാദ് യയാതിർ നഹുഷാത്മജഃ
ശ്രാന്തയുഗ്യഃ ശ്രാന്തഹയോ മൃഗലിപ്സുഃ പിപാസിതഃ
15 സ നാഹുഷഃ പ്രേക്ഷമാണ ഉദപാനം ഗതോദകം
ദദർശ കന്യാം താം തത്ര ദീപ്താം അഗ്നിശിഖാം ഇവ
16 താം അപൃച്ഛത് സ ദൃഷ്ട്വൈവ കന്യാം അമര വർണിനീം
സാന്ത്വയിത്വാ നൃപശ്രേഷ്ഠഃ സാമ്നാ പരമവൽഗുനാ
17 കാ ത്വം താമ്രനഖീ ശ്യാമാ സുമൃഷ്ടമണികുണ്ഡലാ
ദീർഘം ധ്യായസി ചാത്യർഥം കസ്മാച് ഛ്വസിഷി ചാതുരാ
18 കഥം ച പതിതാസ്യ് അസ്മിൻ കൂപേ വീരുത് തൃണാവൃതേ
ദുഹിതാ ചൈവ കസ്യ ത്വം വദ സർവം സുമധ്യമേ
19 [ദേവ്]
യോ ഽസൗ ദേവൈർ ഹതാൻ ദൈത്യാൻ ഉത്ഥാപയതി വിദ്യയാ
തസ്യ ശുക്രസ്യ കന്യാഹം സ മാം നൂനം ന ബുധ്യതേ
20 ഏഷ മേ ദക്ഷിണോ രാജൻ പാണിസ് താമ്രനഖാംഗുലിഃ
സമുദ്ധര ഗൃഹീത്വാ മാം കുലീനസ് ത്വം ഹി മേ മതഃ
21 ജാനാമി ഹി ത്വാം സംശാന്തം വീര്യവന്തം യശസ്വിനം
തസ്മാൻ മാം പതിതാം അസ്മാത് കൂപാദ് ഉദ്ധർതും അർഹസി
22 [വ്]
താം അഥ ബ്രാഹ്മണീം സ്ത്രീം ച വിജ്ഞായ നഹുഷാത്മജഃ
ഗൃഹീത്വാ ദക്ഷിണേ പാണാവ് ഉജ്ജഹാര തതോ ഽവടാത്
23 ഉദ്ധൃത്യ ചൈനാം തരസാ തസ്മാത് കൂപാൻ നരാധിപഃ
ആമന്ത്രയിത്വാ സുശ്രോണീം യയാതിഃ സ്വപുരം യയൗ
24 [ദേവ്]
ത്വരിതം ഘൂർണികേ ഗച്ഛ സർവം ആചക്ഷ്വ മേ പിതുഃ
നേദാനീം ഹി പ്രവേക്യാമി നഗരം വൃഷപർവണഃ
25 [വ്]
സാ തു വൈ ത്വരിതം ഗത്വാ ഘൂർണികാസുരമന്ദിരം
ദൃഷ്ട്വാ കാവ്യം ഉവാചേദം സംഭ്രമാവിഷ്ടചേതനാ
26 ആചക്ഷേ തേ മഹാപ്രാജ്ഞ ദേവ യാനീ വനേ ഹതാ
ശർമിഷ്ഠയാ മഹാഭാഗ ദുഹിത്രാ വൃഷപർവണഃ
27 ശ്രുത്വാ ദുഹിതരം കാവ്യസ് തത്ര ശർമിഷ്ഠയാ ഹതാം
ത്വരയാ നിര്യയൗ ദുഃഖാൻ മാർഗമാണഃ സുതാം വനേ
28 ദൃഷ്ട്വാ ദുഹിതരം കാവ്യോ ദേവ യാനീം തതോ വനേ
ബാഹുഭ്യാം സമ്പരിഷ്വജ്യ ദുഃഖിതോ വാക്യം അബ്രവീത്
29 ആത്മദോഷൈർ നിയച്ഛന്തി സർവേ ദുഃഖസുഖേ ജനാഃ
മന്യേ ദുശ്ചരിതം തേ ഽസ്തി യസ്യേയം നിഷ്കൃതിഃ കൃതാ
30 [ദേവ്]
നിഷ്കൃതിർ മേ ഽസ്തു വാ മാസ്തു ശൃണുഷ്വാവഹിതോ മമ
ശർമിഷ്ഠയാ യദ് ഉക്താസ്മി ദുഹിത്രാ വൃഷപർവണഃ
സത്യം കിലൈതത് സാ പ്രാഹ ദൈത്യാനാം അസി ഗായനഃ
31 ഏവം ഹി മേ കഥയതി ശർമിഷ്ഠാ വാർഷപർവണീ
വചനം തീക്ഷ്ണപരുഷം ക്രോധരക്തേക്ഷണാ ഭൃശം
32 സ്തുവതോ ദുഹിതാ ഹി ത്വം യാചതഃ പ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
സുതാഹം സ്തൂയമാനസ്യ ദദതോ ഽപ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
33 ഇതി മാം ആഹ ശർമിഷ്ഠാ ദുഹിതാ വൃഷപർവണഃ
ക്രോധസംരക്തനയനാ ദർപപൂർണാ പുനഃ പുനഃ
34 യദ്യ് അഹം സ്തുവതസ് താത ദുഹിതാ പ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
പ്രസാദയിഷ്യേ ശർമിഷ്ഠാം ഇത്യ് ഉക്താ ഹി സഖീ മയാ
35 [ഷുക്ര]
സ്തുവതോ ദുഹിതാ ന ത്വം ഭദ്രേ ന പ്രതിഗൃഹ്ണതഃ
അസ്തോതുഃ സ്തുയമാനസ്യ ദുഹിതാ ദേവ യാന്യ് അസി
36 വൃഷപർവൈവ തദ് വേദ ശക്രോ രാജാ ച നാഹുഷഃ
അചിന്ത്യം ബ്രഹ്മ നിർദ്വന്ദ്വം ഐശ്വരം ഹി ബലം മമ