മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം78

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 78

1 [വ്]
     ശ്രുത്വാ കുമാരം ജാതം തു ദേവ യാനീ ശുചിസ്മിതാ
     ചിന്തയാം ആസ ദുഃഖാർതാ ശർമിഷ്ഠാം പ്രതി ഭാരത
2 അഭിഗമ്യ ച ശർമിഷ്ഠാം ദേവ യാന്യ് അബ്രവീദ് ഇദം
     കിം ഇദം വൃജിനം സുഭ്രു കൃതം തേ കാമലുബ്ധയാ
3 [ഷർ]
     ഋഷിർ അഭ്യാഗതഃ കശ് ചിദ് ധർമാത്മാ വേദപാരഗഃ
     സ മയാ വരദഃ കാമം യാചിതോ ധർമസംഹിതം
4 നാഹം അന്യായതഃ കാമം ആചരാമി ശുചിസ്മിതേ
     തസ്മാദ് ഋഷേർ മമാപത്യം ഇതി സത്യം ബ്രവീമി തേ
5 [ദേവ്]
     ശോഭനം ഭീരു സത്യം ചേദ് അഥ സ ജ്ഞായതേ ദ്വിജഃ
     ഗോത്ര നാമാഭിജനതോ വേത്തും ഇച്ഛാമി തേ ദ്വിജം
6 [ഷർ]
     ഓജസാ തേജസാ ചൈവ ദീപ്യമാനം രവിം യഥാ
     തം ദൃഷ്ട്വാ മമ സമ്പ്രഷ്ടും ശക്തിർ നാസീച് ഛുചി സ്മിതേ
7 [ദേവ്]
     യദ്യ് ഏതദ് ഏവം ശർമിഷ്ഠേ ന മനുർ വിദ്യതേ മമ
     അപത്യം യദി തേ ലബ്ധം ജ്യേഷ്ഠാച് ഛ്രേഷ്ഠാച് ച വൈ ദ്വിജാത്
8 [വ്]
     അന്യോന്യം ഏവം ഉക്ത്വാ ച സമ്പ്രഹസ്യ ച തേ മിഥഃ
     ജഗാമ ഭാർഗവീ വേശ്മ തഥ്യം ഇത്യ് ഏവ ജജ്ഞുഷീ
9 യയാതിർ ദേവ യാന്യാം തു പുത്രാവ് അജനയൻ നൃപഃ
     യദും ച തുർവസും ചൈവ ശക്ര വിഷ്ണൂ ഇവാപരൗ
10 തസ്മാദ് ഏവ തു രാജർഷേഃ ശർമിഷ്ഠാ വാർഷപർവണീ
    ദ്രുഹ്യും ചാനും ച പൂരും ച ത്രീൻ കുമാരാൻ അജീജനത്
11 തതഃ കാലേ തു കസ്മിംശ് ചിദ് ദേവ യാനീ ശുചിസ്മിതാ
    യയാതി സഹിതാ രാജൻ നിർജഗാമ മഹാവനം
12 ദദർശ ച തദാ തത്ര കുമാരാൻ ദേവരൂപിണഃ
    ക്രീഡമാനാൻ സുവിശ്രബ്ധാൻ വിസ്മിതാ ചേദം അബ്രവീത്
13 കസ്യൈതേ ദാരകാ രാജൻ ദേവപുത്രോപമാഃ ശുഭാഃ
    വർചസാ രൂപതശ് ചൈവ സദൃശാ മേ മതാസ് തവ
14 ഏവം പൃഷ്ട്വാ തു രാജാനം കുമാരാൻ പര്യപൃച്ഛത
    കിംനാമധേയ ഗോത്രോ വഃ പുത്രകാ ബ്രാഹ്മണഃ പിതാ
    വിബ്രൂത മേ യഥാതഥ്യം ശ്രോതും ഇച്ഛാമി തം ഹ്യ് അഹം
15 തേ ഽദർശയൻ പ്രദേശിന്യാ തം ഏവ നൃപസത്തമം
    ശർമിഷ്ഠാം മാതരം ചൈവ തസ്യാചഖ്യുശ് ച ദാരകാഃ
16 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ സഹിതാസ് തേ തു രാജാനം ഉപചക്രമുഃ
    നാഭ്യനന്ദത താൻ രാജാ ദേവ യാന്യാസ് തദാന്തികേ
    രുദന്തസ് തേ ഽഥ ശർമിഷ്ഠാം അഭ്യയുർ ബാലകാസ് തതഃ
17 ദൃഷ്ട്വാ തു തേഷാം ബാലാനാം പ്രണയം പാർഥിവം പ്രതി
    ബുദ്ധ്വാ ച തത്ത്വതോ ദേവീ ശർമിഷ്ഠാം ഇദം അബ്രവീത്
18 മദധീനാ സതീ കസ്മാദ് അകാർഷീർ വിപ്രിയം മമ
    തം ഏവാസുരധർമം ത്വം ആസ്ഥിതാ ന ബിഭേഷി കിം
19 [ഷ]
    യദ് ഉക്തം ഋഷിർ ഇത്യ് ഏവ തത് സത്യം ചാരുഹാസിനി
    ന്യായതോ ധർമതശ് ചൈവ ചരന്തീ ന ബിഭേമി തേ
20 യദാ ത്വയാ വൃതോ രാജാ വൃത ഏവ തദാ മയാ
    സഖീ ഭർതാ ഹി ധർമേണ ഭർതാ ഭവതി ശോഭനേ
21 പൂജ്യാസി മമ മാന്യാ ച ജ്യേഷ്ഠാ ശ്രേഷ്ഠാ ച ബ്രാഹ്മണീ
    ത്വത്തോ ഽപി മേ പൂജ്യതമോ രാജർഷിഃ കിം ന വേത്ഥ തത്
22 [വ്]
    ശ്രുത്വാ തസ്യാസ് തതോ വാക്യം ദേവ യാന്യ് അബ്രവീദ് ഇദം
    രാജൻ നാദ്യേഹ വത്സ്യാമി വിപ്രിയം മേ കൃതം ത്വയാ
23 സഹസോത്പതിതാം ശ്യാമാം ദൃഷ്ട്വാ താം സാശ്രുലോചനാം
    ത്വരിതം സകാശം കാവ്യസ്യ പ്രസ്ഥിതാം വ്യഥിതസ് തദാ
24 അനുവവ്രാജ സംഭ്രാന്തഃ പൃഷ്ഠതഃ സാന്ത്വയൻ നൃപഃ
    ന്യവർതത ന ചൈവ സ്മ ക്രോധസംരക്തലോചനാ
25 അവിബ്രുവന്തീ കിം ചിത് തു രാജാനം ചാരുലോചനാ
    അചിരാദ് ഇവ സമ്പ്രാപ്താ കാവ്യസ്യോശനസോ ഽന്തികം
26 സാ തു ദൃഷ്ട്വൈവ പിതരം അഭിവാദ്യാഗ്രതഃ സ്ഥിതാ
    അനന്തരം യയാതിസ് തു പൂജയാം ആസ ഭാർഗവം
27 [ദേവ്]
    അധർമേണ ജിതോ ധർമഃ പ്രവൃത്തം അധരോത്തരം
    ശർമിഷ്ഠയാതിവൃത്താസ്മി ദുഹിത്രാ വൃഷപർവണഃ
28 ത്രയോ ഽസ്യാം ജനിതാഃ പുത്രാ രാജ്ഞാനേന യയാതിനാ
    ദുർഭഗായാ മമ ദ്വൗ തു പുത്രൗ താത ബ്രവീമി തേ
29 ധർമജ്ഞ ഇതി വിഖ്യാത ഏഷ രാജാ ഭൃഗൂദ്വഹ
    അതിക്രാന്തശ് ച മര്യാദാം കാവ്യൈതത് കഥയാമി തേ
30 [ഷു]
    ധർമജ്ഞഃ സൻ മഹാരാജ യോ ഽധർമം അകൃഥാഃ പ്രിയം
    തസ്മാജ് ജരാ ത്വാം അചിരാദ് ധർഷയിഷ്യതി ദുർജയാ
31 [യ്]
    ഋതും വൈ യാചമാനായാ ഭഗവൻ നാന്യചേതസാ
    ദുഹിതുർ ദാനവേന്ദ്രസ്യ ധർമ്യം ഏതത് കൃതം മയാ
32 ഋതും വൈ യാചമാനായാ ന ദദാതി പുമാൻ വൃതഃ
    ഭ്രൂണഹേത്യ് ഉച്യതേ ബ്രഹ്മൻ സ ഇഹ ബ്രഹ്മവാദിഭിഃ
33 അഭികാമാം സ്ത്രിയം യസ് തു ഗമ്യാം രഹസി യാചിതഃ
    നോപൈതി സ ച ധർമേഷു ഭ്രൂണഹേത്യ് ഉച്യതേ ബുധൈഃ
34 ഇത്യ് ഏതാനി സമീക്ഷ്യാഹം കാരണാനി ഭൃഗൂദ്വഹ
    അധർമഭയസംവിഗ്നഃ ശർമിഷ്ഠാം ഉപജഗ്മിവാൻ
35 [ഷു]
    നന്വ് അഹം പ്രത്യവേഷ്ക്യസ് തേ മദധീനോ ഽസി പാർഥിവ
    മിഥ്യാചാരസ്യ ധർമേഷു ചൗര്യം ഭവതി നാഹുഷ
36 [വ്]
    ക്രുദ്ധേനോശനസാ ശപ്തോ യയാതിർ നാഹുഷസ് തദാ
    പൂർവം വയഃ പരിത്യജ്യ ജരാം സദ്യോ ഽന്വപദ്യത
37 [യ്]
    അതൃപ്തോ യൗവനസ്യാഹം ദേവ യാന്യാം ഭൃഗൂദ്വഹ
    പ്രസാദം കുരു മേ ബ്രഹ്മഞ് ജരേയം മാ വിശേത മാം
38 [ഷു]
    നാഹം മൃഷാ ബ്രവീമ്യ് ഏതജ് ജരാം പ്രാപ്തോ ഽസി ഭൂമിപ
    ജരാം ത്വ് ഏതാം ത്വം അന്യസ്മൈ സങ്ക്രാമയ യദീച്ഛസി
39 [യ്]
    രാജ്യഭാക് സ ഭവേദ് ബ്രഹ്മൻ പുണ്യഭാക് കീർതിഭാക് തഥാ
    യോ മേ ദദ്യാദ് വയഃ പുത്രസ് തദ് ഭവാൻ അനുമന്യതാം
40 [ഷു]
    സങ്ക്രാമയിഷ്യസി ജരാം യഥേഷ്ടം നഹുഷാത്മജ
    മാം അനുധ്യായ ഭാവേന ന ച പാപം അവാപ്സ്യസി
41 വയോ ദാസ്യതി തേ പുത്രോ യഃ സ രാജാ ഭവിഷ്യതി
    ആയുഷ്മാൻ കീർതിമാംശ് ചൈവ ബഹ്വ് അപത്യസ് തഥൈവ ച