മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം93

←അധ്യായം92

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം 93

അധ്യായം94→

1 [ഷമ്തനു]
     ആപവോ നാമ കോ ന്വ് ഏഷ വസൂനാം കിം ച ദുഷ്കൃതം
     യസ്യാഭിശാപാത് തേ സർവേ മാനുഷീം തനും ആഗതാഃ
 2 അനേന ച കുമാരേണ ഗംഗാ ദത്തേന കിം കൃതം
     യസ്യ ചൈവ കൃതേനായം മാനുഷേഷു നിവത്സ്യതി
 3 ഈശാനാഃ സർവലോകസ്യ വസവസ് തേ ച വൈ കൃതം
     മാനുഷേഷൂദപദ്യന്ത തൻ മമാചക്ഷ്വ ജാഹ്നവി
 4 [വ്]
     സൈവം ഉക്താ തതോ ഗംഗാ രാജാനം ഇദം അബ്രവീത്
     ഭർതാരം ജാഹ്നവീ ദേവീ ശന്തനും പുരുഷർഷഭം
 5 യം ലേഭേ വരുണഃ പുത്രം പുരാ ഭരതസത്തമ
     വസിഷ്ഠോ നാമ സ മുനിഃ ഖ്യാത ആപവ ഇത്യ് ഉത
 6 തസ്യാശ്രമപദം പുണ്യം മൃഗപക്ഷിഗണാന്വിതം
     മേരോഃ പാർശ്വേ നഗേന്ദ്രസ്യ സർവർതുകുസുമാവൃതം
 7 സ വാരുണിസ് തപസ് തേപേ തസ്മിൻ ഭരതസത്തമ
     വനേ പുണ്യകൃതാം ശ്രേഷ്ഠഃ സ്വാദുമൂലഫലോദകേ
 8 ദക്ഷസ്യ ദുഹിതാ യാ തു സുരഭീത്യ് അതിഗർവിതാ
     ഗാം പ്രജാതാ തു സാ ദേവീ കശ്യപാദ് ഭരതർഷഭ
 9 അനുഗ്രഹാർഥം ജഗതഃ സർവകാമദുഘാം വരാം
     താം ലേഭേ ഗാം തു ധർമാത്മാ ഹോമധേനും സ വാരുണിഃ
 10 സാ തസ്മിംസ് താപസാരണ്യേ വസന്തീ മുനിസേവിതേ
    ചചാര രമ്യേ ധർമ്യേ ച ഗൗർ അപേതഭയാ തദാ
11 അഥ തദ് വനം ആജഗ്മുഃ കദാ ചിദ് ഭരതർഷഭ
    പൃഥ്വ് ആദ്യാ വസവഃ സർവേ ദേവദേവർഷിസേവിതം
12 തേ സദാരാ വനം തച് ച വ്യചരന്ത സമന്തതഃ
    രേമിരേ രമണീയേഷു പർവതേഷു വനേഷു ച
13 തത്രൈകസ്യ തു ഭാര്യാ വൈ വസോർ വാസവ വിക്രമ
    സാ ചരന്തീ വനേ തസ്മിൻ ഗാം ദദർശ സുമധ്യമാ
    യാ സാ വസിഷ്ഠസ്യ മുനേഃ സർവകാമധുഗ് ഉത്തമാ
14 സാ വിസ്മയസമാവിഷ്ടാ ശീലദ്രവിണ സമ്പദാ
    ദിവേ വൈ ദർശയാം ആസ താം ഗാം ഗോവൃഷഭേക്ഷണ
15 സ്വാപീനാം ച സുദോഗ്ധ്രീം ച സുവാലധി മുഖാം ശുഭാം
    ഉപപന്നാം ഗുണൈഃ സർവൈഃ ശീലേനാനുത്തമേന ച
16 ഏവംഗുണസമായുക്താം വസവേ വസു നന്ദിനീ
    ദർശയാം ആസ രാജേന്ദ്ര പുരാ പൗരവനന്ദന
17 ദ്യൗസ് തദാ താം തു ദൃഷ്ട്വൈവ ഗാം ഗജേന്ദ്രേന്ദ്ര വിക്രമ
    ഉവാച രാജംസ് താം ദേവീം തസ്യാ രൂപഗുണാൻ വദൻ
18 ഏഷാ ഗൗർ ഉത്തമാ ദേവി വാരുണേർ അസിതേക്ഷണേ
    ഋഷേസ് തസ്യ വരാരോഹേ യസ്യേദം വനം ഉത്തമം
19 അസ്യാഃ ക്ഷീരം പിബേൻ മർത്യഃ സ്വാദു യോ വൈ സുമധ്യമേ
    ദശവർഷസഹസ്രാണി സ ജീവേത് സ്ഥിരയൗവനഃ
20 ഏതച് ഛ്രുത്വാ തു സാ ദേവീ നൃപോത്തമ സുമധ്യമാ
    തം ഉവാചാനവദ്യാംഗീ ഭർതാരം ദീപ്തതേജസം
21 അസ്തി മേ മാനുഷേ ലോകേ നരദേവാത്മജാ സഖീ
    നാമ്നാ ജിനവതീ നാമ രൂപയൗവന ശാലിനീ
22 ഉശീനരസ്യ രാജർഷേഃ സത്യസന്ധസ്യ ധീമതഃ
    ദുഹിതാ പ്രഥിതാ ലോകേ മാനുഷേ രൂപസമ്പദാ
23 തസ്യാ ഹേതോർ മഹാഭാഗ സവത്സാം ഗാം മമേപ്സിതാം
    ആനയസ്വാമര ശ്രേഷ്ഠ ത്വരിതം പുണ്യവർധന
24 യാവദ് അസ്യാഃ പയഃ പീത്വാ സാ സഖീ മമ മാനദ
    മാനുഷേഷു ഭവത്വ് ഏകാ ജരാ രോഗവിവർജിതാ
25 ഏതൻ മമ മഹാഭാഗ കർതും അർഹസ്യ് അനിന്ദിത
    പ്രിയം പ്രിയതരം ഹ്യ് അസ്മാൻ നാസി മേ ഽന്യത് കഥം ചന
26 ഏതച് ഛ്രുത്വാ വചസ് തസ്യാ ദേവ്യാഃ പ്രിയചികീർഷയാ
    പൃഥ്വ് ആദ്യൈർ ഭ്രാതൃഭിഃ സാർധം ദ്യൗസ് തദാ താം ജഹാര ഗാം
27 തയാ കമലപത്രാക്ഷ്യാ നിയുക്തോ ദ്യൗസ് തദാ നൃപഃ
    ഋഷേസ് തസ്യ തപസ് തീവ്രം ന ശശാക നിരീക്ഷിതും
    ഹൃതാ ഗൗഃ സാ തദാ തേന പ്രപാതസ് തു ന തർകിതഃ
28 അഥാശ്രമപദം പ്രാപ്തഃ ഫലാന്യ് ആദായ വാരുണിഃ
    ന ചാപശ്യത ഗാം തത്ര സവത്സാം കാനനോത്തമേ
29 തതഃ സ മൃഗയാം ആസ വനേ തസ്മിംസ് തപോധനഃ
    നാധ്യഗച്ഛച് ച മൃഗയംസ് താം ഗാം മുനിർ ഉദാരധീഃ
30 ജ്ഞാത്വാ തഥാപനീതാം താം വസുഭിർ ദിവ്യദർശനഃ
    യയൗ ക്രോധവശം സദ്യഃ ശശാപ ച വസൂംസ് തദാ
31 യസ്മാൻ മേ വസവോ ജഹ്രുർ ഗാം വൈ ദോഗ്ധ്രീം സുവാലധിം
    തസ്മാത് സർവേ ജനിഷ്യന്തി മാനുഷേഷു ന സംശയഃ
32 ഏവം ശശാപ ഭഗവാൻ വസൂംസ് താൻ മുനിസത്തമഃ
    വശം കോപസ്യ സമ്പ്രാപ്ത ആപവോ ഭരതർഷഭ
33 ശപ്ത്വാ ച താൻ മഹാഭാഗസ് തപസ്യ് ഏവ മനോ ദധേ
    ഏവം സ ശപ്തവാൻ രാജൻ വസൂൻ അഷ്ടൗ തപോധനഃ
    മഹാപ്രഭാവോ ബ്രഹ്മർഷിർ ദേവാൻ രോഷസമന്വിതഃ
34 അഥാശ്രമപദം പ്രാപ്യ തം സ്മ ഭൂയോ മഹാത്മനഃ
    ശപ്താഃ സ്മ ഇതി ജാനന്ത ഋഷിം തം ഉപചക്രമുഃ
35 പ്രസാദയന്തസ് തം ഋഷിം വസവഃ പാർഥിവർഷഭ
    ന ലേഭിരേ ച തസ്മാത് തേ പ്രസാദം ഋഷിസത്തമാത്
    ആപവാത് പുരുഷവ്യാഘ്ര സർവധർമവിശാരദാത്
36 ഉവാച ച സ ധർമാത്മാ സപ്ത യൂയം ധരാദയഃ
    അനുസംവത്സരാച് ഛാപമോക്ഷം വൈ സമവാപ്സ്യഥ
37 അയം തു യത്കൃതേ യൂയം മയാ ശപ്താഃ സ വത്സ്യതി
    ദ്യൗസ് തദാ മാനുഷേ ലോകേ ദീർഘകാലം സ്വകർമണാ
38 നാനൃതം തച് ചികീർഷാമി യുഷ്മാൻ ക്രുദ്ധോ യദ് അബ്രുവം
    ന പ്രജാസ്യതി ചാപ്യ് ഏഷ മാനുഷേഷു മഹാമനാഃ
39 ഭവിഷ്യതി ച ധർമാത്മാ സർവശാസ്ത്രവിശാരദഃ
    പിതുഃ പ്രിയഹിതേ യുക്തഃ സ്ത്രീ ഭോഗാൻ വർജയിഷ്യതി
    ഏവം ഉക്ത്വാ വസൂൻ സർവാഞ് ജഗാമ ഭഗവാൻ ഋഷിഃ
40 തതോ മാം ഉപജഗ്മുസ് തേ സമസ്താ വസവസ് തദാ
    അയാചന്ത ച മാം രാജൻ വരം സ ച മയാ കൃതഃ
    ജാതാഞ് ജാതാൻ പ്രക്ഷിപാസ്മാൻ സ്വയം ഗംഗേ ത്വം അംഭസി
41 ഏവം തേഷാം അഹം സമ്യക് ശപ്താനാം രാജസത്തമ
    മോക്ഷാർഥം മാനുഷാൽ ലോകാദ് യഥാവത് കൃതവത്യ് അഹം
42 അയം ശാപാദ് ഋഷേസ് തസ്യ ഏക ഏവ നൃപോത്തമ
    ദ്യൗ രാജൻ മാനുഷേ ലോകേ ചിരം വത്സ്യതി ഭാരത
43 ഏതദ് ആഖ്യായ സാ ദേവീ തത്രൈവാന്തരധീയത
    ആദായ ച കുമാരം തം ജഗാമാഥ യഥേപ്സിതം
44 സ തു ദേവവ്രതോ നാമ ഗാംഗേയ ഇതി ചാഭവത്
    ദ്വിനാമാ ശന്തനോഃ പുത്രഃ ശന്തനോർ അധികോ ഗുണൈഃ
45 ശന്തനുശ് ചാപി ശോകാർതോ ജഗാമ സ്വപുരം തതഃ
    തസ്യാഹം കീർതയിഷ്യാമി ശന്തനോർ അമിതാൻ ഗുണാൻ
46 മഹാഭാഗ്യം ച നൃപതേർ ഭാരതസ്യ യശസ്വിനഃ
    യഥേതിഹാസോ ദ്യുതിമാൻ മഹാഭാരതം ഉച്യതേ