മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം34

1 [വൈ]
     ഏവം സാ രജനീ തേഷാം ആശ്രമേ പുണ്യകർമണാം
     ശിവാ നക്ഷത്രസമ്പന്നാ സാ വ്യതീയായ ഭാരത
 2 തത്ര തത്ര കഥാശ് ചാസംസ് തേഷാം ധർമാർഥലക്ഷണാഃ
     വിചിത്രപദസഞ്ചാരാ നാനാ ശ്രുതിഭിർ അന്വിതാഃ
 3 പാണ്ഡവാസ് ത്വ് അഭിതോ മാതുർ ധരണ്യാം സുഷുപുസ് തദാ
     ഉത്സൃജ്യ സുമഹാർഹാണി ശയനാനി നരാധിപ
 4 യദ് ആഹാരോ ഽഭവദ് രാജാ ധൃതരാഷ്ട്രോ മഹാമനാഃ
     തദ് ആഹാരാ നൃപീരാസ് തേ ന്യവസംസ് താം നിശം തദാ
 5 വ്യതീതായാം തു ശർവര്യാം കൃതപൂർവാഹ്ണിക ക്രിയഃ
     ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ കൗന്തേയോ ദദർശാശ്രമമണ്ഡലം
 6 സാന്തഃപുര പരീവാരഃ സഭൃത്യഃ സപുരോഹിതഃ
     യഥാസുഖം യഥോദ്ദേശം ധൃതരാഷ്ട്രാഭ്യനുജ്ഞയാ
 7 ദദർശ തത്ര വേദീശ് ച സമ്പ്രജ്വലിത പാവകാഃ
     കൃതാഭിഷേകൈർ മുനിഭിർ ഹുതാഗ്നിഭിർ ഉപസ്ഥിതാഃ
 8 വാനേയ പുഷ്പനികരൈർ ആജ്യധൂമോദ്ഗമൈർ അപി
     ബ്രാഹ്മേണ വപുഷാ യുക്താ യുക്താ മുനിഗണൈശ് ച താഃ
 9 മൃഗയൂഥൈർ അനുദ്വിഗ്നൈസ് തത്ര തത്ര സമാശ്രിതൈഃ
     അശങ്കിതൈഃ പക്ഷിഗണഃ പ്രഗീതൈർ ഇവ ച പ്രഭോ
 10 കേകാഭിർ നീലകണ്ഠാനാം ദാത്യൂഹാനാം ച കൂജിതൈഃ
    കോകോലാനാം ച കുഹരൈഃ ശുഭൈഃ ശ്രുതിമനോഹരൈഃ
11 പ്രാധീത ദ്വിജ ഘോഷൈശ് ച ക്വ ചിത് ക്വ ചിദ് അലങ്കൃതം
    ഫലമൂലസമുദ്വാഹൈർ മഹദ്ഭിശ് ചോപശോഭിതം
12 തതഃ സ രാജാ പ്രദദൗ താപസാർഥം ഉപാഹൃതാൻ
    കലശാൻ കാഞ്ചനാൻ രാജംസ് തഥൈവോദുംബരാൻ അപി
13 അജിനാനി പ്രവേണീശ് ച സ്രുക് സ്രുവം ച മഹീപതിഃ
    കമണ്ഡലൂംസ് തഥാ സ്ഥാലീഃ പിഠരാണി ച ഭാരത
14 ഭാജനാനി ച ലൗഹാനി പാത്രീശ് ച വിവിധാ നൃപ
    യദ് യദ് ഇച്ഛതി യാവച് ച യദ് അന്യദ് അപി കാങ്ക്ഷിതം
15 ഏവം സ രാജാ ധർമാത്മാ പരീത്യാശ്രമമണ്ഡലം
    വസു വിശ്രാണ്യ തത് സർവം പുനർ ആയാൻ മഹീപതിഃ
16 കൃതാഹ്നികം ച രാജാനം ധൃതരാഷ്ട്രം മനീഷിണം
    ദദർശാസീനം അവ്യഗ്രം ഗാന്ധാരീ സഹിതം തദാ
17 മാതരം ചാവിദൂരസ്ഥാം ശിഷ്യവത് പ്രണതാം സ്ഥിതാം
    കുന്തീം ദദർശ ധർമാത്മാ സതതം ധർമചാരിണീം
18 സ തം അഭ്യർച്യ രാജാനം നാമ സംശ്രാവ്യ ചാത്മനഃ
    നിഷീദേത്യ് അഭ്യനുജ്ഞാതോ ബൃസ്യാം ഉപവിവേശ ഹ
19 ഭീമസേനാദയശ് ചൈവ പാണ്ഡവാഃ കൗരവർഷഭം
    അഭിവാദ്യോപസംഗൃഹ്യ നിഷേദുഃ പാർഥിവാജ്ഞയാ
20 സ തൈഃ പരിവൃതോ രാജാ ശുശുഭേ ഽതീവ കൗരവഃ
    ബിഭ്രദ് ബ്രാഹ്മീം ശ്രിയം ദീപ്താം ദേവൈർ ഇവ ബൃഹസ്പതിഃ
21 തഥാ തേഷൂപവിഷ്ടേഷു സമാജഗ്മുർ മഹർഷയഃ
    ശതയൂപപ്രഭൃതയഃ കുരുക്ഷേത്രനിവാസിനഃ
22 വ്യാസശ് ച ഭഗവാൻ വിപ്രോ ദേവർഷിഗണപൂജിതഃ
    വൃതഃ ശിഷ്യൈർ മഹാതേജാ ദർശയാം ആസ തം നൃപം
23 തതഃ സ രാജാ കൗരവ്യഃ കുന്തീപുത്രശ് ച വീര്യവാൻ
    ഭീമസേനാദയശ് ചൈവ സമുത്ഥായാഭ്യപൂജയൻ
24 സമാഗതസ് തതോ വ്യാസഃ ശതയൂപാദിഭിർ വൃതഃ
    ധൃതരാഷ്ട്രം മഹീപാലം അസ്യതാം ഇത്യ് അഭാഷത
25 നവം തു വിഷ്ടാരം കൗശ്യം കൃഷ്ണാജിനകുശോത്തരം
    പ്രതിപേദേ തദാ വ്യാസാസ് തദർഥം ഉപകൽപിതം
26 തേ ച സാർവേ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠാ വിഷ്ടരേഷു സമന്തതഃ
    ദ്വൈപായനാഭ്യനുജ്ഞാതാ നിഷേദുർ വിപുലൗജസഃ