മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം163

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം163

1 [ഭീസ്മ]
     സുദക്ഷിണസ് തു കാംബോജോ രഥ ഏകഗുണോ മതഃ
     തവാർഥ സിദ്ധിം ആകാങ്ക്ഷൻ യോത്സ്യതേ സമരേ പരൈഃ
2 ഏതസ്യ രഥസിംഹസ്യ തവാർഥേ രാജസത്തമ
     പരാക്രമം യഥേന്ദ്രസ്യ ദ്രക്ഷ്യന്തി കുരവോ യുധി
3 ഏതസ്യ രഥവംശോ ഹി തിഗ്മവേഗപ്രഹാരിണാം
     കാംബോജാനാം മഹാരാജ ശലഭാനാം ഇവായതിഃ
4 നീലോ മാഹിഷ്മതീ വാസീ നീലവർമ ധരസ് തവ
     രഥവംശേന ശത്രൂണാം കദനം വൈ കരിഷ്യതി
5 കൃതവൈരഃ പുരാ ചൈവ സഹദേവേന പാർഥിവഃ
     യോത്സ്യതേ സതതം രാജംസ് തവാർഥേ കുരുസത്തമ
6 വിന്ദാനുവിന്ദാവ് ആവന്ത്യൗ സമേതൗ രഥസത്തമൗ
     കൃതിനൗ സമരേ താത ദൃഢവീര്യപരാക്രമൗ
7 ഏതൗ തൗ പുരുഷവ്യാഘ്രൗ രിപുസൈന്യം പ്രധക്ഷ്യതഃ
     ഗദാ പ്രാസാസിനാരാചൈസ് തോമരൈശ് ച ഭുജച്യുതൈഃ
8 യുദ്ധാഭികാമൗ സമരേ ക്രീഡന്താവ് ഇവ യൂഥപൗ
     യൂഥമധ്യേ മഹാരാജ വിചരന്തൗ കൃതാന്തവത്
9 ത്രിഗർതാ ഭ്രാതരഃ പഞ്ച രഥോദാരാ മതാ മമ
     കൃതവൈരാശ് ച പാർഥേന വിരാടനഗരേ തദാ
10 മകരാ ഇവ രാജേന്ദ്ര സമുദ്ധത തരംഗിണീം
    ഗംഗാം വിക്ഷോഭയിഷ്യന്തി പാർഥാനാം യുധി വാഹിനീം
11 തേ രഥാഃ പഞ്ച രാജേന്ദ്ര യേഷാം സത്യരഥോ മുഖം
    ഏതേ യോത്സ്യന്തി സമരേ സംസ്മരന്തഃ പുരാ കൃതം
12 വ്യലീകം പാണ്ഡവേയേന ഭീമസേനാനുജേന ഹ
    ദിശോ വിജയതാ രാജഞ് ശ്വേതവാഹേന ഭാരത
13 തേ ഹനിഷ്യന്തി പാർഥാനാം സമാസദ്യ മഹാരഥാൻ
    വരാൻ വരാൻ മഹേഷ്വാസാൻ ക്ഷത്രിയാണാം ധുരന്ധരാഃ
14 ലക്ഷ്മണസ് തവ പുത്രസ് തു തഥാ ദുഃശാസനസ്യ ച
    ഉഭൗ തൗ പുരുഷവ്യാഘ്രൗ സംഗ്രാമേഷ്വ് അനിവർതിനൗ
15 തരുണൗ സുകുമാരൗ ച രാജപുത്രൗ തരസ്വിനൗ
    യുദ്ധാനാം ച വിശേഷജ്ഞൗ പ്രണേതാരൗ ച സർവശഃ
16 രഥൗ തൗ രഥശാർദൂല മതൗ മേ രഥസത്തമൗ
    ക്ഷത്രധർമരതൗ വീരൗ മഹത് കർമ കരിഷ്യതഃ
17 ദണ്ഡധാരോ മഹാരാജ രഥ ഏകോ നരർഷഭഃ
    യോത്സ്യതേ സമരം പ്രാപ്യ സ്വേന സൈന്യേന പാലിതഃ
18 ബൃഹദ്ബലസ് തഥാ രാജാ കൗസല്യോ രഥസത്തമഃ
    രഥോ മമ മതസ് താത ദൃഢവേഗപരാക്രമഃ
19 ഏഷ യോത്സ്യതി സംഗ്രാമേ സ്വാം ചമൂം സമ്പ്രഹർഷയൻ
    ഉഗ്രായുധോ മഹേഷ്വാസോ ധാർതരാഷ്ട്ര ഹിതേ രതഃ
20 കൃപഃ ശാരദ്വതോ രാജൻ രഥയൂഥപ യൂഥപഃ
    പ്രിയാൻ പ്രാണാൻ പരിത്യജ്യ പ്രധക്ഷ്യതി രിപൂംസ് തവ
21 ഗൗതമസ്യ മഹർഷേർ യ ആചാര്യസ്യ ശരദ്വതഃ
    കാർതികേയ ഇവാജേയഃ ശരസ്തംബാത് സുതോ ഽഭവത്
22 ഏഷ സേനാം ബഹുവിധാം വിവിധായുധകാർമുകാം
    അഗ്നിവത് സമരേ താത ചരിഷ്യതി വിമർദയൻ