മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം173

1 ഭീഷ്മ ഉവാച
     സാ നിഷ്ക്രമന്തീ നഗരാച് ചിന്തയാം ആസ ഭാരത
     പൃഥിവ്യാം നാസ്തി യുവതിർ വിഷമസ്ഥതരാ മയാ
     ബാന്ധവൈർ വിപ്രഹീനാസ്മി ശാല്വേന ച നിരാകൃതാ
 2 ന ച ശക്യം പുനർ ഗന്തും മയാ വാരണസാഹ്വയം
     അനുജ്ഞാതാസ്മി ഭീഷ്മേണ ശാല്വം ഉദ്ദിശ്യ കാരണം
 3 കിം നു ഗർഹാമ്യ് അഥാത്മാനം അഥ ഭീഷ്മം ദുരാസദം
     ആഹോസ്വിത് പിതരം മൂഢം യോ മേ ഽകാർഷീത് സ്വയംവരം
 4 മമായം സ്വകൃതോ ദോഷോ യാഹം ഭീഷ്മരഥാത് തദാ
     പ്രവൃത്തേ വൈശസേ യുദ്ധേ ശാല്വാർഥം നാപതം പുരാ
     തസ്യേയം ഫലനിർവൃത്തിർ യദ് ആപന്നാസ്മി മൂഢവത്
 5 ധിഗ് ഭീഷ്മം ധിക് ച മേ മന്ദം പിതരം മൂഢചേതസം
     യേനാഹം വീര്യശുൽകേന പണ്യസ്ത്രീവത് പ്രവേരിതാ
 6 ധിങ് മാം ധിക് ശാല്വരാജാനം ധിഗ് ധാതാരം അഥാപി ച
     യേഷാം ദുർനീതഭാവേന പ്രാപ്താസ്മ്യ് ആപദം ഉത്തമാം
 7 സർവഥാ ഭാഗധേയാനി സ്വാനി പ്രാപ്നോതി മാനവഃ
     അനയസ്യാസ്യ തു മുഖം ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവോ മമ
 8 സാ ഭീഷ്മേ പ്രതികർതവ്യം അഹം പശ്യാമി സാമ്പ്രതം
     തപസാ വാ യുധാ വാപി ദുഃഖഹേതുഃ സ മേ മതഃ
     കോ നു ഭീഷ്മം യുധാ ജേതും ഉത്സഹേത മഹീപതിഃ
 9 ഏവം സാ പരിനിശ്ചിത്യ ജഗാമ നഗരാദ് ബഹിഃ
     ആശ്രമം പുണ്യശീലാനാം താപസാനാം മഹാത്മനാം
     തതസ് താം അവസദ് രാത്രിം താപസൈഃ പരിവാരിതാ
 10 ആചഖ്യൗ ച യഥാവൃത്തം സർവം ആത്മനി ഭാരത
    വിസ്തരേണ മഹാബാഹോ നിഖിലേന ശുചിസ്മിതാ
    ഹരണം ച വിസർഗം ച ശാല്വേന ച വിസർജനം
11 തതസ് തത്ര മഹാൻ ആസീദ് ബ്രാഹ്മണഃ സംശിതവ്രതഃ
    ശൈഖാവത്യസ് തപോവൃദ്ധഃ ശാസ്ത്രേ ചാരണ്യകേ ഗുരുഃ
12 ആർതാം താം ആഹ സ മുനിഃ ശൈഖാവത്യോ മഹാതപാഃ
    നിഃശ്വസന്തീം സതീം ബാലാം ദുഃഖശോകപരായണാം
13 ഏവംഗതേ കിം നു ഭദ്രേ ശക്യം കർതും തപസ്വിഭിഃ
    ആശ്രമസ്ഥൈർ മഹാഭാഗൈസ് തപോനിത്യൈർ മഹാത്മഭിഃ
14 സാ ത്വ് ഏനം അബ്രവീദ് രാജൻ ക്രിയതാം മദനുഗ്രഹഃ
    പ്രവ്രാജിതും ഇഹേച്ഛാമി തപസ് തപ്സ്യാമി ദുശ്ചരം
15 മയൈവൈതാനി കർമാണി പൂർവദേഹേഷു മൂഢയാ
    കൃതാനി നൂനം പാപാനി തേഷാം ഏതത് ഫലം ധ്രുവം
16 നോത്സഹേയം പുനർ ഗന്തും സ്വജനം പ്രതി താപസാഃ
    പ്രത്യാഖ്യാതാ നിരാനന്ദാ ശാല്വേന ച നിരാകൃതാ
17 ഉപദിഷ്ടം ഇഹേച്ഛാമി താപസ്യം വീതകൽമഷാഃ
    യുഷ്മാഭിർ ദേവസങ്കാശാഃ കൃപാ ഭവതു വോ മയി
18 സ താം ആശ്വാസയത് കന്യാം ദൃഷ്ടാന്താഗമഹേതുഭിഃ
    സാന്ത്വയാം ആസ കാര്യം ച പ്രതിജജ്ഞേ ദ്വിജൈഃ സഹ