മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം106

1 [സ്]
     അർജുനസ് തു രണേ രാജൻ ദൃഷ്ട്വാ ഭീഷ്മസ്യ വിക്രമം
     ശിഖണ്ഡിനം അഥോവാച സമഭ്യേഹി പിതാമഹം
 2 ന ചാപി ഭീസ് ത്വയാ കാര്യാ ഭീഷ്മാദ് അദ്യ കഥം ചന
     അഹം ഏനം ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈഃ പാതയിഷ്യേ രഥോത്തമാത്
 3 ഏവം ഉക്തസ് തു പാർഥേന ശിഖണ്ഡീ ഭരതർഷഭ
     അഭ്യദ്രവത ഗാംഗേയം ശ്രുത്വാ പാർഥസ്യ ഭാഷിതം
 4 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തഥാ രാജൻ സൗഭദ്രശ് ച മഹാരഥഃ
     ഹൃഷ്ടാവ് ആദ്രവതാം ഭീഷ്മം ശ്രുത്വാ പാർഥസ്യ ഭാഷിതം
 5 വിരാടദ്രുപദൗ വൃദ്ധൗ കുന്തിഭോജശ് ച ദംശിതഃ
     അഭ്യദ്രവത ഗാംഗേയം പുത്രസ്യ തവ പശ്യതഃ
 6 നകുലഃ സഹദേവശ് ച ധർമരാജശ് ച വീര്യവാൻ
     തഥേതരാണി സൈന്യാനി സർവാണ്യ് ഏവ വിശാം പതേ
     സമാദ്രവന്ത ഗാംഗേയം ശ്രുത്വാ പാർഥസ്യ ഭാഷിതം
 7 പ്രത്യുദ്യയുസ് താവകാശ് ച സമേതാസ് താൻ മഹാരഥാൻ
     യഥാശക്തി യഥോത്സാഹം തൻ മേ നിഗദതഃ ശൃണു
 8 ചിത്രസേനോ മഹാരാജ ചേകിതാനം സമഭ്യയാത്
     ഭീഷ്മ പ്രേപ്സും രണേ യാന്തം വൃഷം വ്യാഘ്രശിശുർ യഥാ
 9 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം മഹാരാജ ഭീഷ്മാന്തികം ഉപാഗമം
     ത്വരമാണോ രണേ യത്തം കൃതവർമാ ന്യവാരയത്
 10 ഭീമസേനം സുസങ്ക്രുദ്ധം ഗാംഗേയസ്യ വധൈഷിണം
    ത്വരമാണോ മഹാരാജ സൗമദത്തിർ ന്യവാരയത്
11 തഥൈവ നകുലം വീരം കിരന്തം സായകാൻ ബഹൂൻ
    വികർണോ വാരയാം ആസ ഇച്ഛൻ ഭീഷ്മസ്യ ജീവിതം
12 സഹദേവം തഥാ യാന്തം യത്തം ഭീഷ്മരഥം പ്രതി
    വാരയാം ആസ സങ്ക്രുദ്ധഃ കൃപഃ ശാരദ്വതോ യുധി
13 രാക്ഷസം ക്രൂരകർമാണം ഭൈമസേനിം മഹാബലം
    ഭീഷ്മസ്യ നിധനം പ്രേപ്സും ദുർമുഖോ ഽഭ്യദ്രവദ് ബലീ
14 സാത്യകിം സമരേ ക്രുദ്ധം ആർശ്യശൃംഗിർ അവാരയത്
    അഭിമന്യും മഹാരാജ യാന്തം ഭീഷ്മരഥം പ്രതി
    സുദക്ഷിണോ മഹാരാജ കാംബോജഃ പ്രത്യവാരയത്
15 വിരാടദ്രുപദൗ വൃദ്ധൗ സമേതാവ് അരിമർദനൗ
    അശ്വത്ഥാമാ തതഃ ക്രുദ്ധോ വാരയാം ആസ ഭാരത
16 തഥാ പാണ്ഡുസുതം ജ്യേഷ്ഠം ഭീഷ്മസ്യ വധകാങ്ക്ഷിണം
    ഭാരദ്വാജോ രണേ യത്തോ ധർമപുത്രം അവാരയത്
17 അർജുനം രഭസം യുദ്ധേ പുരസ്കൃത്യ ശിഖണ്ഡിനം
    ഭീഷ്മ പ്രേപ്സും മഹാരാജ താപയന്തം ദിശോ ദശ
    ദുഃശാസനോ മഹേഷ്വാസോ വാരയാം ആസ സംയുഗേ
18 അന്യേ ച താവകാ യോധാഃ പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥാൻ
    ഭീഷ്മായാഭിമുഖം യാതാൻ വാരയാം ആസുർ ആഹവേ
19 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തു സൈന്യാനി പ്രാക്രോശത പുനഃ പുനഃ
    അഭിദ്രവത സംരബ്ധാ ഭീഷ്മം ഏകം മഹാബലം
20 ഏഷോ ഽർജുനോ രണേ ഭീഷ്മം പ്രയാതി കുരുനന്ദനഃ
    അഭിദ്രവത മാ ഭൈഷ്ട ഭീഷ്മോ ന പ്രാപ്സ്യതേ ഹി വഃ
21 അർജുനം സമരേ യോദ്ധും നോത്സഹേതാപി വാസവഃ
    കിം ഉ ഭീഷ്മോ രണേ വീരാ ഗതസത്ത്വോ ഽൽപജീവിതഃ
22 ഇതി സേനാപതേഃ ശ്രുത്വാ പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥാഃ
    അഭ്യദ്രവന്ത സംഹൃഷ്ടാ ഗാംഗേയസ്യ രഥം പ്രതി
23 ആഗച്ഛതസ് താൻ സമരേ വാര്യോഘാൻ പ്രബലാൻ ഇവ
    ന്യവാരയന്ത സംഹൃഷ്ടാസ് താവകാഃ പുരുഷർഷഭാഃ
24 ദുഃശാസനോ മഹാരാജ ഭയം ത്യക്ത്വാ മഹാരഥഃ
    ഭീഷ്മസ്യ ജീവിതാകാങ്ക്ഷീ ധനഞ്ജയം ഉപാദ്രവത്
25 തഥൈവ പാണ്ഡവാഃ ശൂരാ ഗാംഗേയസ്യ രഥം പ്രതി
    അഭ്യദ്രവന്ത സംഗ്രാമേ തവ പുത്രാൻ മഹാരഥാൻ
26 തത്രാദ്ഭുതം അപശ്യാമ ചിത്രരൂപം വിശാം പതേ
    ദുഃശാസന രഥം പ്രാപ്തോ യത് പാർഥോ നാത്യവർതത
27 യഥാ വാരയതേ വേലാ ക്ഷുഭിതം വൈ മഹാർണവം
    തഥൈവ പാണ്ഡവം ക്രുദ്ധം തവ പുത്രോ ന്യവാരയത്
28 ഉഭൗ ഹി രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠാവ് ഉഭൗ ഭാരത ദുർജയൗ
    ഉഭൗ ചന്ദ്രാർകസദൃശൗ കാന്ത്യാ ദീപ്ത്യാ ച ഭാരത
29 തൗ തഥാ ജാതസംരംഭാവ് അന്യോന്യവധകാങ്ക്ഷിണൗ
    സമീയതുർ മഹാസംഖ്യേ മയ ശക്രൗ യഥാ പുരാ
30 ദുഃശാസനോ മഹാരാജ പാണ്ഡവം വിശിഖൈസ് ത്രിഭിഃ
    വാസുദേവം ച വിംശത്യാ താഡയാം ആസ സംയുഗേ
31 തതോ ഽർജുനോ ശതേനാജൗ നാരാചാനാം സമാർപയത്
    തേ തസ്യ കവചം ഭിത്ത്വാ പപുഃ ശോണിതം ആഹവേ
32 ദുഃശാസനസ് തതഃ ക്രുദ്ധഃ പാർഥം വിവ്യാധ പഞ്ചഭിഃ
    ലലാടേ ഭരതശ്രേഷ്ഠ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
33 ലലടസ്ഥൈസ് തു തൈർ ബാണൈഃ ശുശുഭേ പാണ്ഡവോത്തമഃ
    യഥാ മേരുർ മഹാരാജ ശൃംഗൈർ അത്യർഥം ഉച്ഛ്രിതൈഃ
34 സോ ഽതിവിദ്ധോ മഹേഷ്വാസഃ പുത്രേണ തവ ധന്വിനാ
    വ്യരാജത രണേ പാർഥഃ കിംശുകഃ പുഷ്പവാൻ ഇവ
35 ദുഃശാസനം തതഃ ക്രുദ്ധഃ പീഡയാം ആസ പാണ്ഡവഃ
    പർവണീവ സുസങ്ക്രുദ്ധോ രാഹുർ ഉഗ്രോ നിശാകരം
36 പീഡ്യമാനോ ബലവതാ പുത്രസ് തവ വിശാം പതേ
    വിവ്യാധ സമരേ പാർഥം കങ്കപത്രൈഃ ശിലാശിതൈഃ
37 തസ്യ പാർഥോ ധനുശ് ഛിത്ത്വാ ത്വരമാണഃ പരാക്രമീ
    ആജഘാന തതഃ പശ്ചാത് പുത്രം തേ നവഭിഃ ശരൈഃ
38 സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ ഭീഷ്മസ്യ പ്രമുഖേ സ്ഥിതഃ
    അർജുനം പഞ്ചവിംശത്യാ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
39 തസ്യ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ പാണ്ഡവഃ ശത്രുകർശനഃ
    അപ്രൈഷീദ് വിശിഖാൻ ഘോരാൻ യമദണ്ഡോപമാൻ ബഹൂൻ
40 അപ്രാപ്താൻ ഏവ താൻ ബാണാംശ് ചിച്ഛേദ തനയസ് തവ
    യതമാനസ്യ പാർഥസ്യ തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
    പാർഥം ച നിശിതൈർ ബാണൈർ അവിധ്യത് തനയസ് തവ
41 തതഃ ക്രുദ്ധോ രണേ പാർഥഃ ശരാൻ സന്ധായ കാർമുകേ
    പ്രേഷയാം ആസ സമരേ സ്വർണപുംഖാഞ് ശിലാശിതാൻ
42 ന്യമജ്ജംസ് തേ മഹാരാജ തസ്യ കായേ മഹാത്മനഃ
    യഥാ ഹംസാ മഹാരാജ തഡാഗം പ്രാപ്യ ഭാരത
43 പീഡിതശ് ചൈവ പുത്രസ് തേ പാണ്ഡവേന മഹാത്മനാ
    ഹിത്വാ പാർഥം രണേ തൂർണം ഭീഷ്മസ്യ രഥം ആശ്രയത്
    അഗാധേ മജ്ജതസ് തസ്യ ദ്വീപോ ഭീഷ്മോ ഽഭവത് തദാ
44 പ്രതിലഭ്യ തതഃ സഞ്ജ്ഞാം പുത്രസ് തവ വിശാം പതേ
    അവാരയത് തതഃ ശൂരോ ഭൂയ ഏവ പരാക്രമീ
45 ശരൈഃ സുനിശിതൈഃ പാർഥം യഥാ വൃത്രഃ പുരന്ദരം
    നിർബിഭേദ മഹാവീര്യോ വിവ്യഥേ നൈവ ചാർജുനാത്