മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം65

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം65

1 [സ്]
     വ്യുഷിതായാം ച ശർവര്യാം ഉദിതേ ച ദിവാകരേ
     ഉഭേ സേനേ മഹാരാജ യുദ്ധായൈവ സമീയതുഃ
2 അഭ്യധാവംശ് ച സങ്ക്രുദ്ധാഃ പരസ്പരജിഗീഷവഃ
     തേ സർവേ സഹിതാ യുദ്ധേ സമാലോക്യ പരസ്പരം
3 പാണ്ഡവാ ധാർതരാഷ്ട്രാശ് ച രാജൻ ദുർമന്ത്രിതേ തവ
     വ്യൂഹൗ ച വ്യൂഹ്യ സംരബ്ധാഃ സമ്പ്രയുദ്ധാഃ പ്രഹാരിണഃ
4 അരക്ഷൻ മകരവ്യൂഹം ഭീഷ്മോ രാജൻ സമന്തതഃ
     തഥൈവ പാണ്ഡവാ രാജന്ന് അരക്ഷൻ വ്യൂഹം ആത്മനഃ
5 സ നിര്യയൗ രഥാനീകം പിതാ ദേവവ്രതസ് തവ
     മഹതാ രഥവംശേന സംവൃതോ രഥിനാം വരഃ
6 ഇതരേതരം അന്വീയുർ യഥാഭാഗം അവസ്ഥിതാഃ
     രഥിനഃ പത്തയശ് ചൈവ ദന്തിനഃ സാദിനസ് തഥാ
7 താൻ ദൃഷ്ട്വാ പ്രോദ്യതാൻ സംഖ്യേ പാണ്ഡവാശ് ച യശസ്വിനഃ
     ശ്യേനേന വ്യൂഹ രാജേന തേനാജയ്യേന സംയുഗേ
8 അശോഭത മുഖേ തസ്യ ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
     നേത്രേ ശിഖണ്ഡീ ദുർധർഷേ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നശ് ച പാർഷതഃ
9 ശീർഷം തസ്യാഭവദ് വീരഃ സാത്യകിഃ സത്യവിക്രമഃ
     വിധുന്വൻ ഗാണ്ഡിവം പാർഥോ ഗ്രീവായാം അഭവത് തദാ
10 അക്ഷൗഹിണ്യാ സമഗ്രാ യാ വാമപക്ഷോ ഽഭവത് തദാ
    മഹാത്മാ ദ്രുപദഃ ശ്രീമാൻ സഹ പുത്രേണ സംയുഗേ
11 ദക്ഷിണശ് ചാഭവത് പക്ഷഃ കൈകേയോ ഽക്ഷൗഹിണീപതിഃ
    പൃഷ്ഠതോ ദ്രൗപദേയാശ് ച സൗഭദ്രശ് ചാപി വീര്യവാൻ
12 പൃഷ്ഠേ സമഭവച് ഛ്രീമാൻ സ്വയം രാജാ യുധിഷ്ഠിരഃ
    ഭ്രാതൃഭ്യാം സഹിതോ ധീമാൻ യമാഭ്യാം ചാരു വിക്രമഃ
13 പ്രവിശ്യ തു രണേ ഭീമോ മകരം മുഖതസ് തദാ
    ഭീഷ്മം ആസാദ്യ സംഗ്രാമേ ഛാദയാം ആസ സായകൈഃ
14 തതോ ഭീഷ്മോ മഹാസ്ത്രാണി പാതയാം ആസ ഭാരത
    മോഹയൻ പാണ്ഡുപുത്രാണാം വ്യൂഢം സൈന്യം മഹാഹവേ
15 സംമുഹ്യതി തദാ സൈന്യേ ത്വരമാണോ ധനഞ്ജയഃ
    ഭീഷ്മം ശരസഹസ്രേണ വിവ്യാധ രണമൂർധനി
16 പരിസംവാര്യ ചാസ്ത്രാണി ഭീഷ്മ മുക്താനി സംയുഗേ
    സ്വേനാനീകേന ഹൃഷ്ടേന യുദ്ധായ സമവസ്ഥിതഃ
17 തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ഭാരദ്വാജം അഭാഷത
    പൂർവം ദൃഷ്ട്വാ വധം ഘോരം ബലസ്യ ബലിനാം വരഃ
    ഭ്രാതൄണാം ച വധം യുദ്ധേ സ്മരമാണോ മഹാരഥഃ
18 ആചാര്യ സതതം ത്വം ഹി ഹിതകാമോ മമാനഘ
    വയം ഹി ത്വാം സമാശ്രിത്യ ഭീഷ്മം ചൈവ പിതാമഹം
19 ദേവാൻ അപി രണേ ജേതും പ്രാർഥയാമോ ന സംശയഃ
    കിം ഉ പാണ്ഡുസുതാൻ യുദ്ധേ ഹീനവീര്യപരാക്രമാൻ
20 ഏവം ഉക്തസ് തതോ ദ്രോണസ് തവ പുത്രേണ മാരിഷ
    അഭിനത് പാണ്ഡവാനീകം പ്രേക്ഷമാണസ്യ സാത്യകേഃ
21 സാത്യകിസ് തു തദാ ദ്രോണം വാരയാം ആസ ഭാരത
    തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം തുമുലം ലോമഹർഷണം
22 ശൈനേയം തു രണേ ക്രുദ്ധോ ഭാരദ്വാജഃ പ്രതാപവാൻ
    അവിധ്യൻ നിശിതൈർ ബാണൈർ ജത്രു ദേശേ ഹസന്ന് ഇവ
23 ഭീമസേനസ് തതഃ ക്രുദ്ധോ ഭാരദ്വാജം അവിധ്യത
    സംരക്ഷൻ സാത്യകിം രാജൻ ദ്രോണാച് ഛസ്ത്രഭൃതാം വരാത്
24 തതോ ദ്രോണശ് ച ഭീഷ്മശ് ച തഥാ ശല്യശ് ച മാരിഷ
    ഭീമസേനം രണേ ക്രുദ്ധാശ് ഛാദയാം ചക്രിരേ ശരൈഃ
25 തത്രാഭിമന്യുഃ സങ്ക്രുദ്ധോ ദ്രൗപദേയാശ് ച മാരിഷ
    വിവ്യധുർ നിശിതൈർ ബാണൈഃ സർവാംസ് താൻ ഉദ്യതായുധാൻ
26 ഭീഷ്മദ്രോണൗ ച സങ്ക്രുദ്ധാവ് ആപതന്തൗ മഹാബലൗ
    പ്രത്യുദ്യയൗ ശിഖണ്ഡീ തു മഹേഷ്വാസോ മഹാഹവേ
27 പ്രഗൃഹ്യ ബലവദ് വീരോ ധനുർ ജലദനിസ്വനം
    അഭ്യവർഷച് ഛരൈസ് തൂർണം ഛാദയാനോ ദിവാകരം
28 ശിഖണ്ഡിനം സമാസാദ്യ ഭരതാനാം പിതാമഹഃ
    അവർജയത സംഗ്രാമേ സ്ത്രീത്വം തസ്യാനുസംസ്മരൻ
29 തതോ ദ്രോണോ മഹാരാജ അഭ്യദ്രവത തം രണേ
    രക്ഷമാണസ് തതോ ഭീഷ്മം തവ പുത്രേണ ചോദിതഃ
30 ശിഖണ്ഡീ തു സമാസാദ്യ ദ്രോണം ശസ്ത്രഭൃതാം വരം
    അവർജയത സംഗ്രാമേ യുഗാന്താഗ്നിം ഇവോൽബണം
31 തതോ ബലേന മഹതാ പുത്രസ് തവ വിശാം പതേ
    ജുഗോപ ഭീഷ്മം ആസാദ്യ പ്രാർഥയാനോ മഹദ് യശഃ
32 തഥൈവ പാണ്ഡവാ രാജൻ പുരസ്കൃത്യ ധനഞ്ജയം
    ഭീഷ്മം ഏവാഭ്യവർതന്ത ജയേ കൃത്വാ ദൃഢാം മതിം
33 തദ് യുദ്ധം അഭവദ് ഘോരം ദേവാനാം ദാനവൈർ ഇവ
    ജയം ച കാങ്ക്ഷതാം നിത്യം യശശ് ച പരമാദ്ഭുതം