മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം67

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം67

1 [സ്]
     ദൃഷ്ട്വാ ഭീഷ്മേണ സംസക്താൻ ഭ്രാതൄൻ അന്യാംശ് ച പാർഥിവാൻ
     തം അഭ്യധാവദ് ഗാംഗേയം ഉദ്യതാസ്ത്രോ ധനഞ്ജയഃ
2 പാഞ്ചജന്യസ്യ നിർഘോഷം ധനുഷോ ഗാണ്ഡിവസ്യ ച
     ധ്വജം ച ദൃഷ്ട്വാ പാർഥസ്യ സർവാൻ നോ ഭയം ആവിശത്
3 അസജ്ജമാനം വൃക്ഷേഷു ധൂമകേതും ഇവോത്ഥിതം
     ബഹുവർണം ച ചിത്രം ച ദിവ്യം വാനരലക്ഷണം
     അപശ്യാമ മഹാരാജ ധ്വജം ഗാണ്ഡിവധന്വനഃ
4 വിദ്യുതം മേഘമധ്യസ്ഥാം ഭ്രാജമാനാം ഇവാംബരേ
     ദദൃശുർ ഗാണ്ഡിവം യോധാ രുക്മപൃഷ്ഠം മഹാരഥേ
5 അശുശ്രുമ ഭൃശം ചാസ്യ ശക്രസ്യേവാഭിഗർജതഃ
     സുഘോരം തലയോഃ ശബ്ദം നിഘ്നതസ് തവ വാഹിനീം
6 ചണ്ഡവാതോ യഥാ മേഘഃ സ വിദ്യുത് സ്തനയിത്നുമാൻ
     ദിശഃ സമ്പ്ലാവയൻ സർവാഃ ശരവർഷൈഃ സമന്തതഃ
7 അഭ്യധാവത ഗാംഗേയം ഭൈരവാസ്ത്രോ ധനഞ്ജയഃ
     ദിശം പ്രാചീം പ്രതീചീം ച ന ജാനീമോ ഽസ്ത്രമോഹിതാഃ
8 കാന്ദിഗ് ഭൂതാഃ ശ്രാന്തപത്രാ ഹതാസ്ത്രാ ഹതചേതസഃ
     അന്യോന്യം അഭിസംശ്ലിഷ്യ യോധാസ് തേ ഭരതർഷഭ
9 ഭീഷ്മം ഏവാഭിലീയന്ത സഹ സർവൈസ് തവാത്മജൈഃ
     തേഷാം ആർതായനം അഭൂദ് ഭീഷ്മഃ ശന്തനവോ രണേ
10 സമുത്പതന്ത വിത്രസ്താ രഥേഭ്യോ രഥിനസ് തദാ
    സാദിനശ് ചാശ്വപൃഷ്ഠേഭ്യോ ഭൂമൗ ചാപി പദാതയഃ
11 ശ്രുത്വാ ഗാണ്ഡീവനിർഘോഷം വിസ്ഫൂർജിതം ഇവാശനേഃ
    സർവസൈന്യാനി ഭീതാനി വ്യവലീയന്ത ഭാരത
12 അഥ കാംബോജമുഖ്യൈസ് തു ബൃഹദ്ഭിഃ ശീഘ്രഗാമിഭിഃ
    ഗോപാനാം ബഹുസാഹസ്രൈർ ബലൈർ ഗോവാസനോ വൃതഃ
13 മദ്രസൗവീരഗാന്ധാരൈസ് ത്രിഗർതൈശ് ച വിശാം പതേ
    സർവകാലിംഗമുഖ്യൈശ് ച കലിംഗാധിപതിർ വൃതഃ
14 നാഗാ നരഗണൗഘാശ് ച ദുഃശാസന പുരഃസരാഃ
    ജയദ്രഥശ് ച നൃപതിഃ സഹിതഃ സർവരാജഭിഃ
15 ഹയാരോഹ വരാശ് ചൈവ തത പുത്രേണ ചോദിതാഃ
    ചതുർദശസഹസ്രാണി സൗബലം പര്യവാരയൻ
16 തതസ് തേ സഹിതാഃ സർവേ വിഭക്തരഥവാഹനാഃ
    പാണ്ഡവാൻ സമരേ ജഗ്മുസ് താവകാ ഭരതർഷഭ
17 രഥിഭിർ വാരണൈർ അശ്വൈഃ പദാതൈശ് ച സമീരിതം
    ഘോരം ആയോധനം ജജ്ഞേ മഹാഭ്രസദൃശം രജഃ
18 തോമരപ്രാസനാരാച ഗജാശ്വരഥയോധിനാം
    ബലേന മഹതാ ഭീഷ്മഃ സമസജ്ജത് കിരീടിനാ
19 ആവന്ത്യഃ കാശിരാജേന ഭീമസേനേന സൈന്ധവഃ
    അജാതശത്രുർ മദ്രാണാം ഋഷഭേണ യശസ്വിനാ
    സഹ പുത്രഃ സഹാമാത്യഃ ശല്യേന സമസജ്ജത
20 വികർണഃ സഹദേവേന ചിത്രസേനഃ ശിഖണ്ഡിനാ
    മത്സ്യാ ദുര്യോധനം ജഗ്മുഃ ശകുനിം ച വിശാം പതേ
21 ദ്രുപദശ് ചേകിതാനശ് ച സാത്യകിശ് ച മഹാരഥഃ
    ദ്രോണേന സമസജ്ജന്ത സപുത്രേണ മഹാത്മനാ
    കൃപശ് ച കൃതവർമാ ച ധൃഷ്ടകേതും അഭിദ്രുതൗ
22 ഏവം പ്രജവിതാശ്വാനി ഭ്രാന്തനാഗരഥാനി ച
    സൈന്യാനി സമസജ്ജന്ത പ്രയുദ്ധാനി സമന്തതഃ
23 നിരഭ്രേ വിദ്യുതസ് തീവ്രാ ദിശശ് ച രജസാവൃതാഃ
    പ്രാദുരാസൻ മഹോൽകാശ് ച സ നിർഘാതാ വിശാം പതേ
24 പ്രവവൗ ച മഹാവാതഃ പാംസുവർഷം പപാത ച
    നഭസ്യ് അന്തർദധേ സൂര്യഃ സൈന്യേന രജസാവൃതഃ
25 പ്രമോഹഃ സർവസത്ത്വാനാം അതീവ സമപദ്യത
    രജസാ ചാഭിഭൂതാനാം അസ്ത്രജാലൈശ് ച തുദ്യതാം
26 വീരബാഹുവിഷൃഷ്ടാനാം സർവാവരണഭേദിനാം
    സംഘാതഃ ശരജാലാനാം തുമുലഃ സമപദ്യത
27 പ്രകാശം ചക്രുർ ആകാശം യുദ്യതാനി ഭുജോത്തമൈഃ
    നക്ഷത്രവിമലാഭാനി ശസ്ത്രാണി ഭരതർഷഭ
28 ആർഷഭാണി വിചിത്രാണി രുക്മജാലാവൃതാനി ച
    സമ്പേതുർ ദിക്ഷു സർവാസു ചർമാണി ഭരതർഷഭ
29 സൂര്യവർണൈശ് ച നിസ്ത്രിംശൈഃ പാത്യമാനാനി സർവശഃ
    ദിക്ഷു സർവാസ്വ് അദൃശ്യന്ത ശരീരാണി ശിരാംസി ച
30 ഭഗ്നചക്രാക്ഷ നീഡാശ് ച നിപാതിതമഹാധ്വജാഃ
    ഹതാശ്വാഃ പൃഥിവീം ജഗ്മുസ് തത്ര തത്ര മഹാരഥാഃ
31 പരിപേതുർ ഹയാശ് ചാത്ര കേ ചിച് ഛത്രകൃതവ്രണാഃ
    രഥാൻ വിപരികർഷന്തോ ഹതേഷു രഥയോധിഷു
32 ശരാഹതാ ഭിന്നദേഹാ ബദ്ധയോക്ത്രാ ഹയോത്തമാഃ
    യുഗാനി പര്യകർഷന്ത തത്ര തത്ര സ്മ ഭാരത
33 അദൃശ്യന്ത സസൂതാശ് ച സാശ്വാഃ സ രഥയോധിനഃ
    ഏകേന ബലിനാ രാജൻ വാരണേന ഹതാ രഥാഃ
34 ഗന്ധഹസ്തിമദസ്രാവം ആഘ്രായ ബഹവോ രണേ
    സംനിപാതേ ബലൗഘാനാം വീതം ആദദിരേ ഗജാഃ
35 സ തോമരമഹാമാത്രൈർ നിപതദ്ഭിർ ഗതാസുഭിഃ
    ബഭൂവായോധനം ഛന്നം നാരാചാഭിഹതൈർ ഗജൈഃ
36 സംനിപാതേ ബലൗഘാനാം പ്രേഷിതൈർ വരവാരണൈഃ
    നിപേതുർ യുധി സംഭഗ്നാഃ സ യോധാഃ സ ധ്വജാ രഥാഃ
37 നാഗരാജോപമൈർ ഹസ്തൈർ നാഗൈർ ആക്ഷിപ്യ സംയുഗേ
    വ്യദൃശ്യന്ത മഹാരാജ സംഭഗ്നാ രഥകൂബരാഃ
38 വിശീർണരഥജാലാശ് ച കേശേഷ്വ് ആക്ഷിപ്യ ദന്തിഭിഃ
    ദ്രുമശാഖാ ഇവാവിധ്യ നിഷ്പിഷ്ടാ രഥിനോ രണേ
39 രഥേഷു ച രഥാൻ യുദ്ധേ സംസക്താൻ വരവാരണാഃ
    വികർഷന്തോ ദിശഃ സർവാഃ സമ്പേതുഃ സർവശബ്ദഗാഃ
40 തേഷാം തഥാ കർഷതാം ച ഗജാനാം രൂപം ആബഭൗ
    സരഃസു നലിനീ ജാലം വിഷക്തം ഇവ കർഷതാം
41 ഏവം സഞ്ഛാദിതം തത്ര ബഭൂവായോധനം മഹത്
    സാദിഭിശ് ച പദാതൈശ് ച സ ധ്വജൈശ് ച മഹാരഥൈഃ