മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം68

1 [സ്]
     ശിഖണ്ഡീ സഹ മത്സ്യേന വിരാടേന വിശാം പതേ
     ഭീഷ്മം ആശു മഹേഷ്വാസം ആസസാദ സുദുർജയം
 2 ദ്രോണം കൃപം വികർണം ച മഹേഷ്വാസാൻ മഹാബലാൻ
     രാജ്ഞശ് ചാന്യാൻ രണേ ശൂരാൻ ബഹൂൻ ആർഛദ് ധനഞ്ജയഃ
 3 സൈന്ധവം ച മഹേഷ്വാസം സാമാത്യം സഹ ബന്ധുഭിഃ
     പ്രാച്യാംശ് ച ദാക്ഷിണാത്യാംശ് ച ഭൂമിപാൻ ഭൂമിപർഷഭ
 4 പുത്രം ച തേ മഹേഷ്വാസം ദുര്യോധനം അമർഷണം
     ദുഃസഹം ചൈവ സമരേ ഭീമസേനോ ഽഭ്യവർതത
 5 സഹദേവസ് തു ശകുനിം ഉലൂകം ച മഹാരഥം
     പിതാ പുത്രൗ മഹേഷ്വാസാവ് അഭ്യവർതത ദുർജയൗ
 6 യുധിഷ്ഠിരോ മഹാരാജ ഗജാനീകം മഹാരഥഃ
     സമവർതത സംഗ്രാമേ പുത്രേണ നികൃതസ് തവ
 7 മാദ്രീപുത്രസ് തു നകുലഃ ശൂരഃ സങ്ക്രന്ദനോ യുധി
     ത്രിഗർതാനാം രഥോദാരൈഃ സമസജ്ജത പാണ്ഡവഃ
 8 അഭ്യവർതന്ത ദുർധർഷാഃ സമരേ ശാല്വ കേകയാൻ
     സാത്യകിശ് ചേകിതാനശ് ച സൗഭദ്രശ് ച മഹാരഥഃ
 9 ധൃഷ്ടകേതുശ് ച സമരേ രാക്ഷസശ് ച ഘടോത്കചഃ
     പുത്രാണാം തേ രഥാനീകം പ്രത്യുദ്യാതാഃ സുദുർജയാഃ
 10 സേനാപതിർ അമേയാത്മാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ മഹാബലഃ
    ദ്രോണേന സമരേ രാജൻ സമിയായേന്ദ്ര കർമണാ
11 ഏവം ഏതേ മഹേഷ്വാസാസ് താവകാഃ പാണ്ഡവൈഃ സഹ
    സമേത്യ സമരേ ശൂരാഃ സമ്പ്രഹാരം പ്രചക്രിരേ
12 മധ്യന്ദിന ഗതേ സൂര്യേ നഭസ്യ് ആകുലതാം ഗതേ
    കുരവഃ പാണ്ഡവേയാശ് ച നിജഘ്നുർ ഇതരേതരം
13 ധ്വജിനോ ഹേമചിത്രാംഗാ വിചരന്തോ രണാജിരേ
    സ പതാകാ രഥാ രേജുർ വൈയാഘ്രപരിവാരണാഃ
14 സമേതാനാം ച സമരേ ജിഗീഷൂണാം പരസ്പരം
    ബഭൂവ തുമുലഃ ശബ്ദഃ സിംഹാനാം ഇവ നർദതാം
15 തത്രാദ്ഭുതം അപശ്യാമ സമ്പ്രഹാരം സുദാരുണം
    യം അകുർവൻ രണേ വീരാഃ സൃഞ്ജയാഃ കുരുഭിഃ സഹ
16 നൈവ ഖം ന ദിശോ രാജൻ ന സൂര്യം ശത്രുതാപന
    വിദിശോ വാപ്യ് അപശ്യാമ ശരൈർ മുക്തൈഃ സമന്തതഃ
17 ശക്തീനാം വിമലാഗ്രാണാം തോമരാണാം തഥായതാം
    നിസ്ത്രിംശാനാം ച പീതാനാം നീലോത്പലനിഭാഃ പ്രഭാഃ
18 കവചാനാം വിചിത്രാണാം ഭൂഷണാനാം പ്രഭാസ് തഥാ
    ഖം ദിശഃ പ്രദിശശ് ചൈവ ഭാസയാം ആസുർ ഓജസാ
    വിരരാജ തദാ രാജംസ് തത്ര തത്ര രണാംഗണം
19 രഥസിംഹാസന വ്യാഘ്രാഃ സമായാന്തശ് ച സംയുഗേ
    വിരേജുഃ സമരേ രാജൻ ഗ്രഹാ ഇവ നഭസ്തലേ
20 ഭീഷ്മസ് തു രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠോ ഭീമസേനം മഹാബലം
    അവാരയത സങ്ക്രുദ്ധഃ സർവസൈന്യസ്യ പശ്യതഃ
21 തതോ ഭീഷ്മ വിനിർമുക്താ രുക്മപുംഖാഃ ശിലാശിതാഃ
    അഭ്യഘ്നൻ സമരേ ഭീമം തൈലധൗതാഃ സുതേജനാഃ
22 തസ്യ ശക്തിം മഹാവേഗാം ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
    ക്രുദ്ധാശീവിഷസങ്കാശാം പ്രേഷയാം ആസ ഭാരത
23 താം ആപതന്തീം സഹസാ രുക്മദണ്ഡാം ദുരാസദാം
    ചിച്ഛേദ സമരേ ഭീഷ്മഃ ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
24 തതോ ഽപരേണ ഭല്ലേന പീതേന നിശിതേന ച
    കാർമുകം ഭീമസേനസ്യ ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ ഭാരത
25 സാത്യകിസ് തു തതസ് തൂർണം ഭീഷ്മം ആസാദ്യ സംയുഗേ
    ശരൈർ ബഹുഭിർ ആനർഛത് പിതരം തേ ജനേശ്വര
26 തതഃ സന്ധായ വൈ തീക്ഷ്ണം ശരം പരമദാരുണം
    വാർഷ്ണേയസ്യ രഥാദ് ഭീഷ്മഃ പാതയാം ആസ സാരഥിം
27 തസ്യാശ്വാഃ പ്രദ്രുതാ രാജൻ നിഹതേ രഥസാരഥൗ
    തേന തേനൈവ ധാവന്തി മനോമാരുതരംഹസഃ
28 തതഃ സർവസ്യ സൈന്യസ്യ നിസ്വനസ് തുമുലോ ഽഭവത്
    ഹാഹാകാരശ് ച സഞ്ജജ്ഞേ പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
29 അഭിദ്രവത ഗൃഹ്ണീത ഹയാൻ യച്ഛത ധാവത
    ഇത്യ് ആസീത് തുമുലഃ ശബ്ദോ യുയുധാന രഥം പ്രതി
30 ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവഃ പുനഃ
    വ്യഹനത് പാണ്ഡവീം സേനാം ആസുരീം ഇവ വൃത്രഹാ
31 തേ വധ്യമാനാ ഭീഷ്മേണ പാഞ്ചാലാഃ സോമകൈഃ സഹ
    ആര്യാം യുദ്ധേ മതിം കൃത്വാ ഭീഷ്മം ഏവാഭിദുദ്രുവുഃ
32 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നമുഖാശ് ചാപി പാർഥാഃ ശാന്തനവം രണേ
    അഭ്യധാവഞ് ജിഗീഷന്തസ് തവ പുത്രസ്യ വാഹിനീം
33 തഥൈവ താവകാ രാജൻ ഭീഷ്മദ്രോണമുഖാഃ പരാൻ
    അഭ്യധാവന്ത വേഗേന തതോ യുദ്ധം അവർതത