മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം102

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം102

1 [യ്]
     കിമർഥം സഹസാ വിന്ധ്യഃ പ്രവൃദ്ധഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
     ഏതദ് ഇച്ഛാമ്യ് അഹം ശ്രോതും വിസ്തരേണ മഹാമുനേ
2 [ലോമഷ]
     അദ്രിരാജം മഹാശൈലം മരും കനകപർവതം
     ഉദയാസ്തമയേ ഭാനുഃ പ്രദക്ഷിണം അവർതത
3 തം തു ദൃഷ്ട്വാ തഥാ വിന്ധ്യഃ ശൈലഃ സൂര്യം അഥാബ്രവീത്
     യഥാ ഹി മേരുർ ഭവതാ നിത്യശഃ പരിഗമ്യതേ
     പ്രദക്ഷിണം ച ക്രിയതേ മാം ഏവം കുരു ഭാസ്കര
4 ഏവം ഉക്തസ് തതഃ സൂര്യഃ ശൈലേന്ദ്രം പ്രത്യഭാസത
     നാഹം ആത്മേച്ഛയാ ശൈലകരോമ്യ് ഏനം പ്രദക്ഷിണം
     ഏഷ മാർഗഃ പ്രദിഷ്ടോ മേ യേനേദം നിർമിതം ജഗത്
5 ഏവം ഉക്തസ് തതഃ ക്രോധാത് പ്രവൃദ്ധഃ സഹസാചലഃ
     സൂര്യാ ചന്ദ്രമസോർ മാർഗം രോദ്ധും ഇച്ഛൻ പരന്തപ
6 തതോ ദേവാഃ സഹിതാഃ സർവ ഏവ; സേന്ദ്രാഃ സമാഗമ്യ മഹാദ്രിരാജം
     നിവാരയാം ആസുർ ഉപായതസ് തം; ന ച സ്മ തേഷാം വചനം ചകാര
7 അഥാഭിജഗ്മുർ മുനിം ആശ്രമസ്ഥം; തപസ്വിനം ധർമഭൃതാം വരിഷ്ഠം
     അഗസ്ത്യം അത്യദ്ഭുതവീര്യദീപ്തം; തം ചാർഥം ഊചുഃ സഹിതാഃ സുരാസ് തേ
8 [ദേവാ]
     സൂര്യാ ചന്ദ്രമസോർ മാർഗം നക്ഷത്രാണാം ഗതിം തഥാ
     ശൈലരാജോ വൃണോത്യ് ഏഷ വിന്ധ്യഃ ക്രോധവശാനുഗഃ
9 തം നിവാരയിതും ശക്തോ നാന്യഃ കശ് ചിദ് ദ്വിജോത്തമ
     ഋതേ ത്വാം ഹി മഹാഭാഗ തസ്മാദ് ഏനം നിവാരയ
10 [ലോമഷ]
    തച് ഛ്രുത്വാ വചനം വിപ്രഃ സുരാണാം ശൈലം അഭ്യഗാത്
    സോ ഽഭിഗമ്യാബ്രവീദ് വിന്ധ്യം സദാരഃ സമുപസ്ഥിതഃ
11 മാർഗം ഇഛാമ്യ് അഹം ദത്തം ഭവതാ പർവതോത്തമ
    ദക്ഷിണാം അഭിഗന്താസ്മി ദിശം കാര്യേണ കേന ചിത്
12 യാവദാഗമനം മഹ്യം താവത് ത്വം പ്രതിപാലയ
    നിവൃത്തേ മയി ശൈലേന്ദ്ര തതോ വർധസ്വ കാമതഃ
13 ഏവം സ സമയം കൃത്വാ വിന്ധ്യേനാമിത്രകർശന
    അദ്യാപി ദക്ഷിണാ ദേശാദ് വാരുണിർ ന നിവർതതേ
14 ഏതത് തേ സർവം ആഖ്യാതം യഥാ വിന്ധ്യോ ന വർധതേ
    അഗസ്ത്യസ്യ പ്രഭാവേന യൻ മാം ത്വം പരിപൃച്ഛസി
15 കാലേയാസ് തു യഥാ രാജൻ സുരൈഃ സർവൈർ നിഷൂദിതാഃ
    അഗസ്ത്യാദ് വരം ആസാദ്യ തൻ മേ നിഗദതഃ ശൃണു
16 ത്രിദശാനാം വചോ ശ്രുത്വാ മൈത്രാവരുണിർ അബ്രവീത്
    കിമർഥം അഭിയാതാഃ സ്ഥ വരം മത്തഃ കിം ഇച്ഛഥ
    ഏവം ഉക്താസ് തതസ് തേന ദേവാസ് തം മുനിം അബ്രുവൻ
17 ഏവം ത്വയേച്ഛാമ കൃതം മഹർഷേ; മഹാർണവം പീയമാനം മഹാത്മൻ
    തതോ വധിഷ്യാമ സഹാനുബന്ധാൻ; കാലേയ സഞ്ജ്ഞാൻ സുരവിദ്വിഷസ് താൻ
18 ത്രിദശാനാം വചഃ ശ്രുത്വാ തഥേതി മുനിർ അബ്രവീത്
    കരിഷ്യേ ഭവതാം കാമം ലോകാനാം ച മഹത് സുഖം
19 ഏവം ഉക്ത്വാ തതോ ഽഗച്ഛത് സമുദ്രം സരിതാം പതിം
    ഋഷിഭിശ് ച തപഃസിദ്ധൈഃ സാർധം ദേവൈശ് ച സുവ്രതഃ
20 മനുസ്യോരഗ ഗന്ധർവയക്ഷകിമ്പുരുഷാസ് തഥാ
    അനുജഗ്മുർ മഹാത്മാനം ദ്രസ്തു കാമാസ് തദ് അദ്ഭുതം
21 തതോ ഽഭ്യഗച്ഛൻ സഹിതാഃ സമുദ്രം ഭീമ നിഷ്വനം
    നൃത്യന്തം ഇവ ചോർമീഭിർ വൽഗന്തം ഇവ വായുനാ
22 ഹസന്തം ഇവ ഫേനൗഘൈഃ സ്ഖലന്തം കന്ദരേഷു ച
    നാനാ ഗ്രാഹസമാകീർണം നാനാദ്വിജ ഗനായുതം
23 അഗസ്ത്യസഹിതാ ദേവാഃ സഗന്ധർവമഹോരഗാഃ
    ഋഷയശ് ച മഹാഭാഗാഃ സമാസേദുർ മഹോദധിം