മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം111

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം111

1 [ലോമഷ]
     സാ തു നാവ്യാശ്രമം ചക്രേ രാജകാര്യാർഥ സിദ്ധയേ
     സന്ദേശാച് ചൈവ നൃപതേഃ സ്വബുദ്ധ്യാ ചൈവ ഭാരത
2 നാനാപുഷ്പഫലൈർ വൃക്ഷൈഃ കൃത്രിമൈർ ഉപശോഭിതം
     നാനാഗുൽമലതോപൈതൈഃ സ്വാദു കാമഫലപ്രദൈഃ
3 അതീവ രമണീയം തദ് അതീവ ച മനോഹരം
     ചക്രേ നാവ്യാശ്രമം രമ്യം അദ്ഭുതോപമദർശനം
4 തതോ നിബധ്യ താം നാവം അദൂരേ കാശ്യപാശ്രമാത്
     ചാരയാം ആസ പുരുഷൈർ വിഹാരം തസ്യ വൈ മുനേഃ
5 തതോ ദുഹിതരം വേശ്യാ സമാധായേതി കൃത്യതാം
     ദൃഷ്ട്വാന്തരം കാശ്യപസ്യ പ്രാഹിണോദ് ബുദ്ധിസംമതാം
6 സാ തത്ര ഗത്വാ കുശലാ തപോനിത്യസ്യ സംനിധൗ
     ആശ്രമം തം സമാസാദ്യ ദദർശ തം ഋഷേഃ സുതം
7 [വേഷ്യാ]
     കച് ചിൻ മുനേ കുശലം താപസാനാം; കച് ചിച് ച വോ മൂലഫലം പ്രഭൂതം
     കച് ചിദ് ഭവാൻ രമതേ ചാശ്രമേ ഽസ്മിംസ്; ത്വാം വൈ ദ്രഷ്ടും സാമ്പ്രതം ആഗതോ ഽസ്മി
8 കച് ചിത് തപോ വർധതേ താപസാനാം; പിതാ ച തേ കച് ചിദ് അഹീന തേജാഃ
     കച് ചിത് ത്വയാ പ്രീയതേ ചൈവ വിപ്ര; കച് ചിത് സ്വാധ്യായഃ ക്രിയത ഋശ്യ ശൃംഗ
9 [ർ]
     ഋദ്ധോ ഭവാഞ് ജ്യോതിർ ഇവ പ്രകാശതേ; മന്യേ ചാഹം ത്വാം അഭിവാദനീയം
     പാദ്യം വൈ തേ സമ്പ്രദാസ്യാമി കാമാദ്; യഥാ ധർമം ഫലമൂലാനി ചൈവ
10 കൗശ്യാം ബൃസ്യാം ആസ്സ്വ യഥോപജോഷം; കൃഷ്ണാജിനേനാവൃതായാം സുഖായാം
    ക്വ ചാശ്രമസ് തവ കിംനാമ ചേദം; വ്രതം ബ്രഹ്മംശ് ചരസി ഹി ദേവ വത് ത്വം
11 [വേഷ്യാ]
    മമാശ്രമഃ കാശ്യപ പുത്ര രമ്യസ്; ത്രിയോജനം ശൈലം ഇമം പരേണ
    തത്ര സ്വധർമോ ഽനഭിവാനദം നോ; ന ചോദകം പാദ്യം ഉപസ്പൃശാമഃ
12 [ർ]
    ഫലാനി പക്വാനി ദദാനി തേ ഽഹം; ഭല്ലാതകാന്യ് ആമലകാനി ചൈവ
    പരൂഷകാണീംഗുദ ധന്വനാനി; പ്രിയാലാനാം കാമകാരം കുരുഷ്വ
13 [ൽ]
    സാ താനി സർവാണി വിസർജയിത്വാ; ഭക്ഷാൻ മഹാർഹാൻ പ്രദദൗ തതോ ഽസ്മൈ
    താന്യ് ഋശ്യ ശൃംഗസ്യ മഹാരസാനി; ഭൃശം സുരൂപാണി രുചിം ദദുർ ഹി
14 ദദൗ ച മാല്യാനി സുഗന്ധവന്തി; ചിത്രാണി വാസാംസി ച ഭാനുമന്തി
    പാനാനി ചാഗ്ര്യാണി തതോ മുമോദ; ചിക്രീഡ ചൈവ പ്രജഹാസ ചൈവ
15 സാ കന്ദുകേനാരമതാസ്യ മൂലേ; വിഭജ്യമാനാ ഫലിതാ ലതേവ
    ഗാത്രൈശ് ച ഗാത്രാണി നിഷേവമാണാ; സമാശ്ലിഷച് ചാസകൃദ് ഋശ്യ ശൃംഗം
16 സർജാൻ അശോകാംസ് തിലകാംശ് ച വൃക്ഷാൻ; പ്രപുഷ്പിതാൻ അവനാമ്യാവഭജ്യ
    വിലജ്ജമാനേവ മദാഭിഭൂതാ; പ്രലോഭയാം ആസ സുതം മഹർഷേഃ
17 അഥർശ്യ ശൃംഗം വികൃതം സമീക്ഷ്യ; പുനഃ പുനഃ പീഡ്യ ച കായം അസ്യ
    അവേക്ഷമാണാ ശനകിർ ജഗാമ; കൃത്വാഗ്നിഹോത്രസ്യ തദാപദേശം
18 തസ്യാം ഗതായാം മദനേന മത്തോ; വി ചേതനശ് ചാഭവദ് ഋശ്യ ശൃംഗഃ
    താം ഏവ ഭാവേന ഗതേന ശൂന്യോ; വിനിഃശ്വസന്ന് ആർതരൂപോ ബഭൂവ
19 തതോ മുഹൂർതാദ് ധരി പിംഗലാക്ഷഃ; പ്രവേഷ്ടിതോ രോമഭിരാ നഖാഗ്രാത്
    സ്വാധ്യായവാൻ വൃത്തസമാധി യുക്തോ; വിഭാണ്ഡകഃ കാശ്യപഃ പ്രാദുരാസീത്
20 സോ ഽപശ്യദ് ആസീനം ഉപേത്യ പുത്രം; ധ്യായന്തം ഏകം വിപരീതചിത്തം
    വിനിഃശ്വസന്തം മുഹുർ ഊർധ്വദൃഷ്ടിം; വിഭാണ്ഡകഃ പുത്രം ഉവാച ദീനം
21 ന കൽപ്യന്തേ സമിധഃ കിം നു താത; കച് ചിദ് ധുതം ചാഗ്നിഹോത്രം ത്വയാദ്യ
    സുനിർനിക്തം സ്രുക് സ്രുവം ഹോമധേനുഃ; കച് ചിത് സ വത്സാ ച കൃതാ ത്വയാദ്യ
22 ന വൈ യഥാപൂർവം ഇവാസി പുത്ര; ചിന്താപരശ് ചാസി വി ചേതനശ് ച
    ദീനോ ഽതി മാത്രം ത്വം ഇഹാദ്യ കിം നു; പൃച്ഛാമി ത്വാം ക ഇഹാദ്യാഗതോ ഽഭൂത്