മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം176
| ←അധ്യായം175 | മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം രചന: അധ്യായം176 |
അധ്യായം177→ |
1 [വൈ]
സ ഭീമസേനസ് തേജസ്വീ തഥാ സർപവശം ഗതഃ
ചിന്തയാം ആസ സർപസ്യ വീര്യം അത്യദ്ഭുതം മഹത്
2 ഉവാച ച മഹാസർപം കാമയാ ബ്രൂഹി പന്നഗ
കസ് ത്വം ഭോ ഭുജഗ ശ്രേഷ്ഠ കിം മയാ ച കരിഷ്യസി
3 പാണ്ഡവോ ഭിമസേനോ ഽഹം ധർമരാജാദ് അനന്തരഃ
നാഗായുത സമപ്രാണോ ത്വയാ നീതഃ കഥം വശം
4 സിംഹാഃ കേസരിണോ വ്യാഘ്രാ മഹിഷാ വാരണാസ് തഥാ
സമാഗതാശ് ച ബഹുശോ നിഹതാശ് ച മയാ മൃധേ
5 ദാനവാശ് ച പിശാചാശ് ച രാക്ഷസാശ് ച മഹാബലാഃ
ഭുജവേഗം അശക്താ മേ സോഢും പന്നഗസത്തമ
6 കിം നു വിദ്യാ ബലം കിം വാ വരദാനം അഥോ തവ
ഉദ്യോഗം അപി കുർവാണോ വശഗോ ഽസ്മി കൃതസ് ത്വയാ
7 അസത്യോ വിക്രമോ നൄണാം ഇതി മേ നിശ്ചിതാ മതിഃ
യഥേദം മേ ത്വയാ നാഗബലം പ്രതിഹതം മഹത്
8 ഇത്യ് ഏവം വാദിനം വീരം ഭീമം അക്ലിഷ്ടകാരിണം
ഭോഗേന മഹതാ സർപഃ സമന്താത് പര്യവേഷ്ടയത്
9 നിഗൃഹ്യ തം മഹാബാഹും തതഃ സ ഭുജഗസ് തദാ
വിമുച്യാസ്യ ഭുജൗ പീനാവ് ഇദം വചനം അബ്രവീത്
10 ദിഷ്ട്യാ ത്വം ക്ഷുധിതസ്യാദ്യ ദേവൈർ ഭക്ഷോ മഹാഭുജ
ദിഷ്ട്യാ കാലസ്യ മഹതഃ പ്രിയാഃ പ്രാണാ ഹി ദേഹിനാം
11 യഥാ ത്വ് ഇദം മയാ പ്രാപ്തം ഭുജംഗത്വം അരിന്ദമ
തദ് അവശ്യം മയാ ഖ്യാപ്യം തവാദ്യ ശൃണു സത്തമ
12 ഇമാം അവസ്ഥാം സമ്പ്രാപ്തോ ഹ്യ് അഹം കോപാൻ മനീഷിണാം
ശാപസ്യാന്തം പരിപ്രേപ്സുഃ സർപസ്യ കഥയാമി തത്
13 നഹുഷോ നാമ രാജർഷിർ വ്യക്തം തേ ശ്രോത്രം ആഗതഃ
തവൈവ പൂർവഃ പൂർവേഷാം ആയോർ വംശകരഃ സുതഃ
14 സോ ഽഹം ശാപാദ് അഗസ്ത്യസ്യ ബ്രാഹ്മണാൻ അവമന്യ ച
ഇമാം അവസ്ഥാം ആപന്നഃ പശ്യ ദൈവം ഇദം മമ
15 ത്വാം ചേദ് അവധ്യം ആയാന്തം അതീവ പ്രിയദർശനം
അഹം അദ്യോപയോക്ഷ്യാമി വിധാനം പശ്യ യാദൃശം
16 ന ഹി മേ മുച്യതേ കശ് ചിത് കഥം ചിദ് ഗ്രഹണം ഗതഃ
ഗജോ വാ മഹിഷോ വാപി ഷഷ്ഠേ കാലേ നരോത്തമ
17 നാസി കേവലസർപേണ തിര്യഗ്യോനിഷു വർതതാ
ഗൃഹീതഃ കൗരവശ്രേഷ്ഠ വരദാനം ഇദം മമ
18 പതതാ ഹി വിമാനാഗ്രാൻ മയാ ശക്രാസനാദ് ദ്രുതം
കുരു ശാപാന്തം ഇത്യ് ഉക്തോ ഭഗവാൻ മുനിസത്തമഃ
19 സ മാം ഉവാച തേജസ്വീ കൃപയാഭിപരിപ്ലുതഃ
മോക്ഷസ് തേ ഭവിതാ രാജൻ കസ്മാച് ചിത് കാലപര്യയാത്
20 തതോ ഽസ്മി പതിതോ ഭൂമൗ ന ച മാം അജഹാത് സ്മൃതിഃ
സ്മാർതം അസ്തി പുരാണം മേ യഥൈവാധിഗതം തഥാ
21 യസ് തു തേ വ്യാഹൃതാൻ പ്രശ്നാൻ പ്രതിബ്രൂയാദ് വിശേഷവിത്
സ ത്വാം മോക്ഷയിതാ ശാപാദ് ഇതി മാം അബ്രവീദ് ഋഷിഃ
22 ഗൃഹീതസ്യ ത്വയാ രാജൻ പ്രാണിനോ ഽപി ബലീയസഃ
സത്ത്വഭ്രംശോ ഽധികസ്യാപി സർവസ്യാശു ഭവിഷ്യതി
23 ഇതി ചാപ്യ് അഹം അശ്രൗഷം വചസ് തേഷാം ദയാവതാം
മയി സഞ്ജാതഹാർദാനാം അഥ തേ ഽന്തർഹിതാ ദ്വിജാഃ
24 സോ ഽഹം പരമദുഷ്കർമാ വസാമി നിരയേ ഽശുചൗ
സർപയോനിം ഇമാം പ്രാപ്യ കാലാകാങ്ക്ഷീ മഹാദ്യുതേ
25 തം ഉവാച മഹാബാഹുർ ഭീമസേനോ ഭുജംഗമം
ന തേ കുപ്യേ മഹാസർപന ചാത്മാനം വിഗർഹയേ
26 യസ്മാദ് അഭാവീ ഭാവീ വാ മനുഷ്യഃ സുഖദുഃഖയോഃ
ആഗമേ യദി വാപായേ ന തത്ര ഗ്രപയേൻ മനഃ
27 ദൈവം പുരുഷകാരേണ കോ നിവർതിതും അർഹതി
ദൈവം ഏവ പരം മന്യേ പുരുഷാർഥോ നിരർഥകഃ
28 പശ്യ ദൈപോപഘാതാദ് ധി ഭുജവീര്യവ്യപാശ്രയം
ഇമാം അവസ്ഥാം സമ്പ്രാപ്തം അനിമിത്തം ഇഹാദ്യ മാം
29 കിം തു നാദ്യാനുശോചാമി തഥാത്മാനം വിനാശിതം
യഥാ തു വിപിനേ ന്യസ്താൻ ഭ്രാതൄൻ രാജ്യപരിച്യുതാൻ
30 ഹിമവാംശ് ച സുദുർഗോ ഽയം യക്ഷരാക്ഷസ സങ്കുലഃ
മാം ച തേ സമുദീക്ഷന്തഃ പ്രപതിഷ്യന്തി വിഹ്വലാഃ
31 വിനഷ്ടം അഥ വാ ശ്രുത്വാ ഭവിഷ്യന്തി നിരുദ്യമാഃ
ധർമശീലാ മയാ തേഹി ബാധ്യന്തേ രാജ്യഗൃദ്ധിനാ
32 അഥ വാ നാർജുനോ ധീമാൻ വിഷാദം ഉപയാസ്യതി
സർവാസ്ത്രവിദ് അനാധൃഷ്യോ ദേവഗന്ധർവരാക്ഷസൈഃ
33 സമർഥഃ സ മഹാബാഹുർ ഏകാഹ്നാ സമഹാ ബലഃ
ദേവരാജം അപി സ്ഥാനാത് പ്രച്യാവയിതും ഓജസാ
34 കിം പുനർ ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ പുത്രം ദുർദ്യൂത ദേവിനം
വിദ്വിഷ്ടം സർവലോകസ്യ ദംഭലോഭ പരായണം
35 മാതരം ചൈവ ശോചാമി കൃപണാം പുത്രഗൃദ്ധിനീം
യസ്മാകം നിത്യം ആശാസ്തേ മഹത്ത്വം അധികം പരൈഃ
36 കഥം നു തസ്യാനാഥായാ മദ് വിനാശാദ് ഭുജംഗമ
അഫലാസ് തേ ഭവിഷ്യന്തി മയി സർവേ മനോരഥാഃ
37 നകുലഃ സഹദേവശ് ച യമജൗ ഗുരുവർതിനൗ
മദ്ബാഹുബലസംസ്തബ്ധൗ നിത്യം പുരുഷമാനിനൗ
38 നിരുത്സാഹൗ ഭവിഷ്യേതേ ഭ്രഷ്ടവീര്യപരാക്രമൗ
മദ് വിനാശാത് പരിദ്യൂനാവ് ഇതി മേ വർതതേ മതിഃ
39 ഏവംവിധം ബഹു തദാ വിലലാപ വൃകോദരഃ
ഭുജംഗഭോഗ സംരുദ്ധോ നാശകച് ച വിചേഷ്ടിതും
40 യുധിഷ്ഠിരസ് തു കൗന്തേയ ബഭൂവാസ്വസ്ഥ ചേതനഃ
അനിഷ്ട ദർശനാൻ ഘോരാൻ ഉത്പാതാൻ പരിചിന്തയൻ
41 ദാരുണം ഹ്യ് അശിവം നാദം ശിവാ ദക്ഷിണതഃ സ്ഥിതാ
ദീപ്തായാം ദിശി വിത്രസ്താ രൗതി തസ്യാശ്രമസ്യ ഹ
42 ഏകപക്ഷാക്ഷി ചരണാ വർതികാ ഘോരദർശനാ
രുധിരം വമന്തീ ദദൃശേ പ്രത്യാദിത്യം അപസ്വരാ
43 പ്രവവാവ് അനിലോ രൂക്ഷശ് ചണ്ഡഃ ശർകര കർഷണഃ
അപസവ്യാനി സർവാണി മൃഗപക്ഷിരുതാനി ച
44 പൃഷ്ഠതോ വായസഃ കൃഷ്ണോ യാഹി യാഹീതി വാശതി
മുഹുർ മുഹുഃ പ്രസ്ഫുരതി ദക്ഷിണോ ഽസ്യ ഭുജസ