മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം204

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം204

1 [മാർക്]
     ഏവം സങ്കഥിതേ കൃത്സ്നേ മോക്ഷധർമേ യുധിഷ്ഠിര
     ദൃഢം പ്രീതിമനാ വിപ്രോ ധർമവ്യാധം ഉവാച ഹ
2 ന്യായയുക്തം ഇദം സർവം ഭവതാ പരികീർതിതം
     ന തേ ഽസ്ത്യ് അവിദിതം കിം ചിദ് ധർമേഷ്വ് ഇഹ ഹി ദൃശ്യതേ
3 [വ്യധ]
     പ്രത്യക്ഷം മമ യോ ധർമസ് തം പശ്യ ദ്വിജസത്തമ
     യേന സിദ്ധിർ ഇയം പ്രാപ്താ മയാ ബ്രാഹ്മണപുംഗവ
4 ഉത്തിഷ്ഠ ഭഗവൻ ക്ഷിപ്രം പ്രവിശ്യാഭ്യന്തരം ഗൃഹം
     ദ്രഷ്ടും അർഹസി ധർമജ്ഞ മാതരം പിതരം ച മേ
5 [മാർക്]
     ഇത്യ് ഉക്തഃ സ പ്രവിശ്യാഥ ദദർശ പരമാർചിതം
     സൗധം ഹൃദ്യം ചതുർശാലം അതീവ ച മനോഹരം
6 ദേവതാ ഗൃഹസങ്കാശം ദൈവതൈശ് ച സുപൂജിതം
     ശയനാസനസംബാധം ഗന്ധൈശ് ച പരമൈർ യുതം
7 തത്ര ശുക്ലാംബര ധരൗ പിതരാവ് അസ്യ പൂജിതൗ
     കൃതാഹാരൗ സുതുഷ്ടൗ താവ് ഉപവിഷ്ടൗ വരാസനേ
     ധർമവ്യാധസ് തുതൗ ദൃഷ്ട്വാ പാദേഷു ശിരസാപതത്
8 [വൃദ്ധൗ]
     ഉത്തിഷ്ഠോത്തിഷ്ഠ ധർമജ്ഞ ധർമസ് ത്വാം അഭിരക്ഷതു
     പ്രീതൗ സ്വസ് തവ ശൗചേന ദീർഘം ആയുർ അവാപ്നുഹി
     സത് പുത്രേണ ത്വയാ പുത്ര നിത്യകാലം സുപൂജിതൗ
9 ന തേ ഽന്യദ് ദൈവതം കിം ചിദ് ദൈവതേഷ്വ് അപി വർതതേ
     പ്രയതത്വാദ് ദ്വിജാതീനാം ദമേനാസി സമന്വിതഃ
10 പിതുഃ പിതാമഹാ യേ ച തഥൈവ പ്രപിതാമഹാഃ
    പ്രീതാസ് തേ സതതം പുത്ര ദമേനാവാം ച പൂജയാ
11 മനസാ കർമണാ വാചാ ശുശ്രൂഷാ നൈവ ഹീയതേ
    ന ചാന്യാ വിതഥാ ബുദ്ധിർ ദൃശ്യതേ സാമ്പ്രതം തവ
12 ജാമദഗ്ന്യേന രാമേണ യഥാ വൃദ്ധൗ സുപൂജിതൗ
    തഥാ ത്വയാ കൃതം സർവം തദ് വിശിഷ്ടം ച പുത്രക
13 [മാർക്]
    തതസ് തം ബ്രാഹ്മണം താഭ്യാം ധർമവ്യാധോ ന്യവേദയത്
    തൗ സ്വാഗതേന തം വിപ്രം അർചയാം ആസതുസ് തദാ
14 പ്രതിഗൃഹ്യ ച താം പൂജാം ദ്വിജഃ പപ്രച്ഛ താവ് ഉഭൗ
    സപുത്രാഭ്യാം സഭൃത്യാഭ്യാം കച് ചിദ് വാം കുശലം ഗൃഹേ
    അനാമയം ച വാം കച് ചിത് സദൈവേഹ ശരീരയോഃ
15 [വൃദ്ധൗ]
    കുശലം നോ ഗൃഹേ വിപ്ര ഭൃത്യവർഗേ ച സർവശഃ
    കച് ചിത് ത്വം അപ്യ് അവിഘ്നേന സമ്പ്രാപ്തോ ഭഗവന്ന് ഇഹ
16 [മാർക്]
    ബാഢം ഇത്യ് ഏവ തൗ വിപ്രഃ പ്രത്യുവാച മുദാന്വിതഃ
    ധർമവ്യാധസ് തു തം വിപ്രം അർഥവദ് വാക്യം അബ്രവീത്
17 പിതാ മാതാ ച ഭഗവന്ന് ഏതൗ മേ ദൈവതം പരം
    യദ് ദൈവതേഭ്യഃ കർതവ്യം തദ് ഏതാഭ്യാം കരോമ്യ് അഹം
18 ത്രയസ്ത്രിംശദ് യഥാ ദേവാഃ സർവേ ശക്രപുരോഗമാഃ
    സമ്പൂജ്യാഃ സർവലോകസ്യ തഥാ വൃത്താവ് ഇമൗ മമ
19 ഉപഹാരാൻ ആഹരന്തോ ദേവതാനാം യഥാ ദ്വിജാഃ
    കുർവതേ തദ്വദ് ഏതാഭ്യാം കരോമ്യ് അഹം അതന്ദ്രിതഃ
20 ഏതൗ മേ പരമം ബ്രഹ്മൻ പിതാ മാതാ ച ദൈവതം
    ഏതൗ പുഷ്പൈഃ ഫലൈ രത്നൈസ് തോഷയാമി സദാ ദ്വിജ
21 ഏതാവ് ഏവാഗ്നയോ മഹ്യം യാൻ വദന്തി മനീഷിണഃ
    യജ്ഞാ വേദാശ് ച ചത്വാരഃ സർവം ഏതൗ മമ ദ്വിജ
22 ഏതദർഥം മമ പ്രാണാ ഭാര്യാ പുത്രാഃ സുഹൃജ്ജനാഃ
    സപുത്രദാരഃ ശുശ്രൂഷാം നിത്യം ഏവ കരോമ്യ് അഹം
23 സ്വയം ച സ്നാപയാമ്യ് ഏതൗ തഥാ പാദൗ പ്രധാവയേ
    ആഹാരം സമ്പ്രയച്ഛാമി സ്വയം ച ദ്വിജസത്തമ
24 അനുകൂലാഃ കഥാ വച്മി വിപ്രിയം പരിവർജയൻ
    അധർമേണാപി സംയുക്തം പ്രിയം ആഭ്യാം കരോമ്യ് അഹം
25 ധർമം ഏവ ഗുരും ജ്ഞാത്വാ കരോമി ദ്വിജസത്തമ
    അതന്ദ്രിതഃ സദാ വിപ്ര ശുശ്രൂഷാം വൈ കരോമ്യ് അഹം
26 പഞ്ചൈവ ഗുരവോ ബ്രഹ്മൻ പുരുഷസ്യ ബഭൂഷതഃ
    പിതാ മാതാഗ്നിർ ആത്മാ ച ഗുരുശ് ച ദ്വിജസത്തമ
27 ഏതേഷു യസ് തു വർതേത സമ്യഗ് ഏവ ദ്വിജോത്തമ
    ഭവേയുർ അഗ്നയസ് തസ്യ പരിചീർണാസ് തുനിത്യശഃ
    ഗാർഹസ്ഥ്യേ വർതമാനസ്യ ധർമ ഏഷ സനാതനഃ