മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം252

1 [വൈ]
     സരോഷരാഗോപഹതേന വൽഗുനാ; സരാഗ നേത്രേണ നതോന്നത ഭ്രുവാ
     മുഖേന വിസ്ഫൂര്യ സുവീര രാഷ്ട്രപം; തതോ ഽബ്രവീത് തം ദ്രുപദാത്മജാ പുനഃ
 2 യശസ്വിനസ് തീക്ഷ്ണവിഷാൻ മഹാരഥാൻ; അധിക്ഷിപൻ മൂഢ ന ലജ്ജസേ കഥം
     മഹേന്ദ്രകൽപാൻ നിരതാൻ സ്വകർമസു; സ്ഥിതാൻ സമൂഹേഷ്വ് അപി യക്ഷരക്ഷസാം
 3 ന കിം ചിദ് ഈഡ്യം പ്രവദന്തി പാപം; വനേചരം വാ ഗൃഹമേധിനം വാ
     തപസ്വിനം സമ്പരിപൂർണ വിദ്യം; ഭഷന്തി ഹൈവം ശ്വനരാഃ സുവീര
 4 അഹം തു മന്യേ തവ നാസ്തി കശ് ചിദ്; ഏതാദൃശേ ക്ഷത്രിയ സംനിവേശേ
     യസ് ത്വാദ്യ പാതാലമുഖേ പതന്തം; പാണൗ ഗൃഹീത്വാ പ്രതിസംഹരേത
 5 നാഗം പ്രഭിന്നം ഗിരികൂട കൽപം; ഉപത്യകാം ഹൈമവതീം ചരന്തം
     ദണ്ഡീവ യൂഥാദ് അപസേധസേ ത്വം; യോ ജേതും ആശംസസി ധർമരാജം
 6 ബാല്യാത് പ്രസുപ്തസ്യ മഹാബലസ്യ; സിംഹസ്യ പക്ഷ്മാണി മുഖാൽ ലുനാസി
     പദാ സമാഹത്യ പലായമാനഃ; ക്രുദ്ധം യദാ ദ്രക്ഷ്യസി ഭീമസേനം
 7 മഹാബലം ഘോരതരം പ്രവൃദ്ധം; ജാതം ഹരിം പർവത കന്ദരേഷു
     പ്രസുപ്തം ഉഗ്രം പ്രപദേന ഹൻസി; യഃ ക്രുദ്ധം ആസേത്സ്യസി ജിഷ്ണും ഉഗ്രം
 8 കൃഷ്ണോരഗൗ കീക്ഷ്ണ വിഷൗ ദ്വിജിഹ്വൗ; മത്തഃ പദാക്രാമസി പുച്ഛ ദേശേ
     യഃ പാണ്ഡവാഭ്യാം പുരുഷോത്തമാഭ്യാം; ജഘന്യജാഭ്യാം പ്രയുയുത്സസേ ത്വം
 9 യഥാ ച വേണുഃ കദലീ നലോ വാ; ഫലന്ത്യ് അഭാവായ ന ഭൂതയേ ഽഽത്മനഃ
     തഥൈവ മാം തൈഃ പരിരക്ഷ്യമാണം; ആദാസ്യസേ കർകടകീവ ഗർഭം
 10 [ജയദ്]
    ജാനാമി കൃഷ്ണേ വിദിതം മമൈതദ്; യഥാവിധാസ് തേ നരദേവ പുത്രാഃ
    ന ത്വ് ഏവം ഏതേന വിഭീഷണേന; ശക്യാ വയം ത്രാസയിതും ത്വയാദ്യ
11 വയം പുനഃ സപ്ത ദശേഷു കൃഷ്ണേ; കുലേഷു സർവേ ഽനവമേഷു ജാതാഃ
    ഷഡ്ഭ്യോ ഗുണേഭ്യോ ഽഭ്യധികാ വിഹീനാൻ; മന്യാമഹ്യേ ദ്രൗപദി പാണ്ടു പുത്രാൻ
12 സാ ക്ഷിപ്രം ആതിഷ്ഠ ഗജം രഥം വാ; ന വാക്യമാത്രേണ വയം ഹി ശക്യാഃ
    ആശംസ വാ ത്വം കൃപണം വദന്തീ; സൗവീരരാജസ്യ പുനഃ പ്രസാദം
13 [ദ്രൗ]
    മഹാബലാ ഹിം ത്വ് ഇഹ ദുർബലേവ; സൗവീരരാജസ്യ മതാഹം അസ്മി
    യാഹം പ്രമാഥാദ് ഇഹ സമ്പ്രതീതാ; സൗവീരരാജം കൃപണം വദേയം
14 യസ്യാ ഹി കൃഷ്ണൗ പദവീം ചരേതാം; സമാസ്ഥിതാവ് ഏകരഥേ സഹായൗ
    ഇന്ദ്രോ ഽപി താം നാപഹരേത് കഥം ചിൻ; മനുഷ്യമാത്രഃ കൃപണഃ കുതോ ഽന്യഃ
15 യദാ കിരീടീ പരവീര ഘാതീ; നിഘ്നൻ രഥസ്ഥോ ദ്വിഷതാം മനാംസി
    മദന്തരേ ത്വദ് ധ്വജിനീം പ്രവേഷ്ടാ; കക്ഷം ദഹന്ന് അഗ്നിർ ഇവോഷ്ണഗേഷു
16 ജനാർദനസ്യാനുഗാ വൃഷ്ണിവീരാ; മഹേഷ്വാസാഃ കേകയാശ് ചാപി സർവേ
    ഏതേ ഹി സർവേ മമ രാജപുത്രാഃ; പ്രഹൃഷ്ടരൂപാഃ പദവീം ചരേയുഃ
17 മൗർവീ വിസൃഷ്ടാഃ സ്തനയിത്നുഘോഷാ; ഗാണ്ഡീവമുക്താസ് ത്വ് അതിവേഗവന്തഃ
    ഹസ്തം സമാഹത്യ ധനഞ്ജയസ്യ; ഭീമാഃ ശബ്ദം ഘോരതരം നദന്തി
18 ഗാണ്ഡീവമുക്താംശ് ച മഹാശരൗഘാൻ; പതംഗസംഘാൻ ഇവ ശീഘ്രവേഗാൻ
    സശംഖഘോഷഃ സതലത്ര ഘോഷോ; ഗാണ്ഡീവധന്വാ മുഹുർ ഉദ്വമംശ് ച
    യദാ ശരാൻ അർപയിതാ തവോരസി; തദാ മനസ് തേ കിം ഇവാഭവിഷ്യത്
19 ഗദാഹസ്തം ഭീമം അഭിദ്രവന്തം; മാദ്രീപുത്രൗ സമ്പതന്തൗ ദിശശ് ച
    അമർഷജം ക്രോധവിഷം വമന്തൗ; ദൃഷ്ട്വാ ചിരം താപം ഉപൈഷ്യസേ ഽധമ
20 യഥാ ചാഹം നാതിചരേ കഥം ചിത്; പതീൻ മഹാർഹാൻ മനസാപി ജാതു
    തേനാദ്യ സത്യേന വശീകൃതം ത്വാം; ദ്രഷ്ടാസ്മി പാർഥൈഃ പരികൃഷ്യമാണം
21 ന സംഭ്രമം ഗന്തും അഹം ഹി ശക്ഷ്യേ; ത്വയാ നൃശംസേന വികൃഷ്യമാണാ
    സമാഗതാഹം ഹി കുരുപ്രവീരൈഃ; പുനർ വനം കാമ്യകം ആഗതാ ച
22 [വൈ]
    സാ താൻ അനുപ്രേക്ഷ്യ വിശാലനേത്രാ; ജിഘൃക്ഷമാണാൻ അവഭർത്സയന്തീ
    പ്രോവാച മാ മാം സ്പൃശതേതി ഭീതാ; ധൗമ്യം പചുക്രോശ പുരോഹിതം സാ
23 ജഗ്രാഹ താം ഉത്തരവസ്ത്രദേശേ; ജയദ്രഥസ് തം സമവാക്ഷിപത് സാ
    തയാ സമാക്ഷിപ്ത തനുഃ സ പാപഃ; പപാത ശാഖീവ നികൃത്തമൂലഃ
24 പ്രഗൃഹ്യമാണാ തു മഹാജവേന; മുഹുർ വിനിഃശ്വസ്യ ച രാജപുത്രീ
    സാ കൃഷ്യമാണാ രഥം ആരുരോഹ; ദൗമ്യസ്യ പാദാവ് അഭിവാദ്യ കൃഷ്ണാ
25 [ധൗമ്യ]
    നേയം ശക്യാ ത്വയാ നേതും അവിജിത്യ മഹാരഥാൻ
    ധർമം ക്ഷത്രസ്യ പൗരാണം അവേക്ഷസ്വ ജയദ്രഥ
26 ക്ഷുദ്രം കൃത്വാ ഫലം പാപം പ്രാപ്സ്യസി ത്വം അസംശയം
    ആസാദ്യ പാണ്ഡവാൻ വീരാൻ ധർമരാജ പുരോഗമാൻ
27 [വൈ]
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ഹ്രിയമാണാം താം രാജപുത്രീം യശസ്വിനീം
    അന്വഗച്ഛത് തദാ ധൗമ്യഃ പദാതിഗണമധ്യഗഃ