മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം287

1 [ജനം]
     കിം തദ് ഗുഹ്യം ന ചാഖ്യാതം കർണായേഹോഷ്ണ രശ്മിനാ
     കീദൃശേ കുണ്ഡലേ തേ ച കവചം ചൈവ കീദൃശം
 2 കുതശ് ച കവചം തസ്യ കുണ്ഡലേ ചൈവ സത്തമ
     ഏതദ് ഇച്ഛാമ്യ് അഹം ശ്രോതും തൻ മേ ബ്രൂഹി തപോധന
 3 [വഷമ്പായന]
     അയം രാജൻ ബ്രവീമ്യ് ഏതദ് യത് തദ് ഗുഹ്യം വിഭാവസോഃ
     യാദൃശേ കുണ്ഡലേ ചൈവ കവചം ചൈവ യാദൃശം
 4 കുന്തിഭോജം പുരാ രാജൻ ബ്രാഹ്മണഃ സമുപസ്ഥിതഃ
     തിഗ്മതേജാ മഹാപ്രാംശുഃ ശ്മശ്രുദണ്ഡജടാ ധരഃ
 5 ദർശനീയോ ഽനവദ്യാംഗസ് തേജസാ പ്രജ്വലന്ന് ഇവ
     മധു പിംഗോ മധുരവാക് തപഃ സ്വ്യാധ്യായ ഭൂഷണഃ
 6 സ രാജാനം കുന്തിഭോജം അബ്രവീത് സുമഹാതപാഃ
     ഭിക്ഷാം ഇച്ഛാമ്യ് അഹം ഭോക്തും തവ ഗേഹേ വിമത്സര
 7 ന മേ വ്യലീകം കർതവ്യം ത്വയാ വാ തവ ചാനുഗൈഃ
     ഏവം വത്സ്യാമി തേ ഗേഹേ യദി തേ രോചതേ ഽനഘ
 8 യഥാകാമം ച ഗച്ഛേയം ആഗച്ഛേയം തഥൈവ ച
     ശയ്യാസനേ ച മേ രാജൻ നാപരാധ്യേത കശ് ചന
 9 തം അബ്രവീത് കുന്തിഭോജഃ പ്രീതിയുക്തം ഇദം വചഃ
     ഏവം അസ്തു പരം ചേതി പുനശ് ചൈനം അഥാബ്രവീത്
 10 മമ കന്യാ മഹാബ്രഹ്മൻ പൃഥാ നാമ യശസ്വിനീ
    ശീലവൃത്താന്വിതാ സാധ്വീ നിയതാ ന ച മാനിനീ
11 ഉപസ്ഥാസ്യതി സാ ത്വാം വൈ പൂജയാനവമന്യ ച
    തസ്യാശ് ച ശീലവൃത്തേന തുഷ്ടിം സമുപയാസ്യസി
12 ഏവം ഉക്ത്വാ തു തം വിപ്രം അഭിപൂജ്യ യഥാവിധി
    ഉവാച കന്യാം അഭ്യേത്യ പൃഥാം പൃഥുല ലോചനാം
13 അയം വത്സേ മഹാഭാഗോ ബ്രാഹ്മണോ വസ്തും ഇച്ഛതി
    മമ ഗേഹേ മയാ ചാസ്യ തഥേത്യ് ഏവം പ്രതിശ്രുതം
14 ത്വയി വത്സേ പരാശ്വസ്യ ബ്രാഹ്മണസ്യാഭിരാധനം
    തൻ മേ വാക്യം ന മിഥ്യാ ത്വം കർതും അർഹസി കർഹി ചിത്
15 അയം തപസ്വീ ഭഗവാൻ സ്വാധ്യായനിയതോ ദ്വിജഃ
    യദ് യദ് ബ്രൂയാൻ മഹാതേജാസ് തത് തദ് ദേയം അമത്സരാത്
16 ബ്രാഹ്മണാ ഹി പരം തേജോ ബ്രാഹ്മണാ ഹി പരന്തപഃ
    ബ്രാഹ്മണാനാം നമഃ കാരൈർ സൂര്യോ ദിവി വിരാജതേ
17 അമാനയൻ ഹി മാനാർഹാൻ വാതാപിശ് ച മഹാസുരഃ
    നിഹതോ ബ്രഹ്മദണ്ഡേന താലജംഘസ് തഥൈവ ച
18 സോ ഽയം വത്സേ മഹാഭാര ആഹിതസ് ത്വയി സാമ്പ്രതം
    ത്വം സദാ നിയതാ കുര്യാ ബ്രാഹ്മണസ്യാഭിരാധനം
19 ജാനാമി പ്രണിധാനം തേ ബാല്യാത് പ്രഭൃതി നന്ദിനി
    ബ്രാഹ്മണേഷ്വ് ഇഹ സർവേഷു ഗുരു ബന്ധുഷു ചൈവ ഹ
20 തഥാ പ്രേഷ്യേഷു സർവേഷു മിത്ര സംബന്ധിമാതൃഷു
    മയി ചൈവ യഥാവത് ത്വം സർവം ആദൃത്യ വർതസേ
21 ന ഹ്യ് അതുഷ്ടോ ജനോ ഽസ്തീഹ പരേ ചാന്തഃപുരേ ച തേ
    സമ്യഗ്വൃത്ത്യാനവദ്യാംഗി തവ ഭൃത്യജനേഷ്വ് അപി
22 സന്ദേഷ്ടവ്യാം തു മന്യേ ത്വാം ദ്വിജാതിം കോപനം പ്രതി
    പൃഥേ ബാലേതി കൃത്വാ വൈ സുതാ ചാസി മമേതി ച
23 വൃഷ്ണീനാം ത്വം കുലേ ജാതാ ശൂരസ്യ ദയിതാ സുതാ
    ദത്താ പ്രീതിമതാ മഹ്യം പിത്രാ ബാലാ പുരാ സ്വയം
24 വസുദേവസ്യ ഭഗിനീ സുതാനാം പ്രവരാ മമ
    അഗ്ര്യം അഗ്രേ പ്രതിജ്ഞായ തേനാസി ദുഹിതാ മമ
25 താദൃശേ ഹി കുലേ ജാതാ കുലേ ചൈവ വിവർധിതാ
    സുഖാത് സുഖം അനുപ്രാപ്താ ഹ്രദാദ് ധ്രദം ഇവാഗതാ
26 ദൗഷ്കുലേയാ വിശേഷേണ കഥം ചിത് പ്രഗ്രഹം ഗതാഃ
    ബാലഭാവാദ് വികുർവന്തി പ്രായശഃ പ്രമദാഃ ശുഭേ
27 പൃഥേ രാജകുലേ ജന്മ രൂപം ചാദ്ഭുതദർശനം
    തേന തേനാസി സമ്പന്നാ സമുപേതാ ച ഭാമിനീ
28 സാ ത്വം ദർപം പരിത്യജ്യ ദംഭം മാനം ച ഭാമിനി
    ആരാധ്യ വരദം വിപ്രം ശ്രേയസാ യോക്ഷ്യസേ പൃഥേ
29 ഏവം പ്രാപ്സ്യസി കല്യാണി കല്യാണം അനഘേ ധ്രുവം
    കോപിതേ തു ദ്വിജശ്രേഷ്ഠേ കൃത്സ്നം ദഹ്യേത മേ കുലം