മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം293

1 [വൈ]
     ഏതസ്മിന്ന് ഏവ കാലേ തു ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ വൈ സഖാ
     സൂതോ ഽധിരഥ ഇത്യ് ഏവ സദാരോ ജാഹ്നവീം യയൗ
 2 തസ്യ ഭാര്യാഭവദ് രാജൻ രൂപേണാസദൃശീ ഭുവി
     രാധാ നാമ മഹാഭാഗാ ന സാ പുത്രം അവിന്ദത
     അപത്യാർഥേ പരം യത്നം അകരോച് ച വിശേഷതഃ
 3 സാ ദദർശാഥ മഞ്ജൂഷാം ഉഹ്യമാനാം യദൃച്ഛയാ
     ദത്തരക്ഷാ പ്രതിസരാം അന്വാലഭന ശോഭിതാം
     ഊർമീ തരംഗൈർ ജാഹ്നവ്യാഃ സമാനീതാം ഉപഹ്വരം
 4 സാ താം കൗതൂഹലാത് പ്രാപ്താം ഗ്രാഹയാം ആസ ഭാമിനീ
     തതോ നിവേദയാം ആസ സൂതസ്യാധിരഥസ്യ വൈ
 5 സ താം ഉദ്ധൃത്യ മഞ്ജൂഷാം ഉത്സാര്യ ജലം അന്തികാത്
     യന്ത്രൈർ ഉദ്ഘാടയാം ആസ യോ ഽപശ്യത് തത്ര ബാലകം
 6 തരുണാദിത്യസങ്കാശം ഹേമവർമ ധരം തഥാ
     മൃഷ്ടകുണ്ഡലയുക്തേന വദനേന വിരാജിതാ
 7 സസൂതോ ഭാര്യയാ സാർധം വിസ്മയോത്ഫുല്ലലോചനഃ
     അങ്കം ആരോപ്യ തം ബാലം ഭാര്യാം വചനം അബ്രവീത്
 8 ഇദം അത്യദ്ഭുതം ഭീരു യതോ ജാതോ ഽസ്മി ഭാമിനി
     ദൃഷ്ടവാൻ ദേവഗർഭോ ഽയം മന്യേ ഽസ്മാൻ സമുപാഗതഃ
 9 അനപത്യസ്യ പുത്രോ ഽയം ദേവൈർ ദത്തോ ധ്രുവം മമ
     ഇത്യ് ഉക്ത്വാ തം ദദൗ പുത്രം രാധായൈർ സ മഹീപതേ
 10 പ്രതിജഗ്രാഹ തം രാധാ വിധിവദ് ദിവ്യരൂപിണം
    പുത്രം കമലഗർഭാഭം ദേവഗർഭം ശ്രിയാ വൃതം
11 പുപോഷ ചൈനം വിധിവദ് വവൃധേ സ ച വീര്യവാൻ
    തതഃ പ്രഭൃതി ചാപ്യ് അന്യേ പ്രാഭവന്ന് ഔരസാഃ സുതാഃ
12 വസു വർമ ധരം ദൃഷ്ട്വാ തം ബാലം ഹേമകുണ്ഡലം
    നാമാസ്യ വസുഷേണേതി തതശ് ചക്രുർ ദ്വിജാതയഃ
13 ഏവം സസൂതപുത്രത്വം ജഗാമാമിത വിക്രമഃ
    വസുഷേണ ഇതി ഖ്യാതോ വൃഷ ഇത്യ് ഏവ ച പ്രഭുഃ
14 സ ജ്യേഷ്ഠപുത്രഃ സൂതസ്യ വവൃധേ ഽംഗേഷു വീര്യവാൻ
    ചാരേണ വിദിതശ് ചാസീത് പൃഥായാ ദിവ്യവർമ ഭൃത്
15 സൂതസ് ത്വ് അധിരഥഃ പുത്രം വിവൃദ്ധം സമയേ തതഃ
    ദൃഷ്ട്വാ പ്രസ്ഥാപയാം ആസ പുരം വാരണസാഹ്വയം
16 തത്രോപസദനം ചക്രേ ദ്രോണസ്യേഷ്വ് അസ്ത്രകർമണി
    സഖ്യം ദുര്യോധനേനൈവം അഗച്ഛത് സ ച വീര്യവാൻ
17 ദ്രോണാത് കൃപാച് ച രാമാച് ച സോ ഽസ്ത്രഗ്രാമം ചതുർവിധം
    ലബ്ധ്വാ ലോകേ ഽഭവത് ഖ്യാതഃ പരമേഷ്വാസതാം ഗതഃ
18 സന്ധായ ധാർതരാഷ്ട്രേണ പാർഥാനാം വിപ്രിയേ സ്ഥിതഃ
    യോദ്ധും ആശംസതേ നിത്യം ഫാൽഗുനേന മഹാത്മനാ
19 സദാ ഹി തസ്യ സ്പർധാസീദ് അർജുനേന വിശാം പതേ
    അർജുനസ്യ ച കർണേന യതോ ദൃഷ്ടോ ബഭൂവ സഃ
20 തം തു കുണ്ഡലിനം ദൃഷ്ട്വാ വർമണാ ച സമന്വിതം
    അവധ്യം സമരേ മത്വാ പര്യതപ്യദ് യുധിഷ്ഠിരഃ
21 യദാ തു കർണോ രാജേന്ദ്ര ഭാനുമന്തം ദിവാകരം
    സ്തൗതി മധ്യന്ദിനേ പ്രാപ്തേ പ്രാഞ്ജലിഃ സലിലേ സ്ഥിതഃ
22 തത്രൈനം ഉപതിഷ്ഠന്തി ബ്രാഹ്മണാ ധനഹേതവഃ
    നാദേയം തസ്യ തത് കാലേ കിം ചിദ് അസ്തി ദ്വിജാതിഷു
23 തം ഇന്ദ്രോ ബ്രാഹ്മണോ ഭൂത്വാ ഭിക്ഷാം ദേഹീത്യ് ഉപസ്ഥിതഃ
    സ്വാഗതം ചേതി രാധേയസ് തം അഥ പ്രത്യഭാഷത