മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം67
←അധ്യായം66 | മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം രചന: അധ്യായം67 |
അധ്യായം68→ |
1 ദമയന്ത്യ് ഉവാച
മാം ചേദ് ഇച്ഛസി ജീവന്തീം മാതഃ സത്യം ബ്രവീമി തേ
നരവീരസ്യ വൈ തസ്യ നലസ്യാനയനേ യത
2 ബൃഹദശ്വ ഉവാച
ദമയന്ത്യാ തഥോക്താ തു സാ ദേവീ ഭൃശദുഃഖിതാ
ബാഷ്പേണ പിഹിതാ രാജൻ നോത്തരം കിം ചിദ് അബ്രവീത്
3 തദവസ്ഥാം തു താം ദൃഷ്ട്വാ സർവം അന്തഃപുരം തദാ
ഹാഹാഭൂതം അതീവാസീദ് ഭൃശം ച പ്രരുരോദ ഹ
4 തതോ ഭീമം മഹാരാജ ഭാര്യാ വചനം അബ്രവീത്
ദമയന്തീ തവ സുതാ ഭർതാരം അനുശോചതി
5 അപകൃഷ്യ ച ലജ്ജാം മാം സ്വയം ഉക്തവതീ നൃപ
പ്രയതന്തു തവ പ്രേഷ്യാഃ പുണ്യശ്ലോകസ്യ ദർശനേ
6 തയാ പ്രചോദിതോ രാജാ ബ്രാഹ്മണാൻ വശവർതിനഃ
പ്രാസ്ഥാപയദ് ദിശഃ സർവാ യതധ്വം നലദർശനേ
7 തതോ വിദർഭാധിപതേർ നിയോഗാദ് ബ്രാഹ്മണർഷഭാഃ
ദമയന്തീം അഥോ ദൃഷ്ട്വാ പ്രസ്ഥിതാഃ സ്മേത്യ് അഥാബ്രുവൻ
8 അഥ താൻ അബ്രവീദ് ഭൈമീ സർവരാഷ്ട്രേഷ്വ് ഇദം വചഃ
ബ്രുവധ്വം ജനസംസത്സു തത്ര തത്ര പുനഃ പുനഃ
9 ക്വ നു ത്വം കിതവ ഛിത്ത്വാ വസ്ത്രാർധം പ്രസ്ഥിതോ മമ
ഉത്സൃജ്യ വിപിനേ സുപ്താം അനുരക്താം പ്രിയാം പ്രിയ
10 സാ വൈ യഥാ സമാദിഷ്ടാ തത്രാസ്തേ ത്വത്പ്രതീക്ഷിണീ
ദഹ്യമാനാ ഭൃശം ബാലാ വസ്ത്രാർധേനാഭിസംവൃതാ
11 തസ്യാ രുദന്ത്യാ സതതം തേന ശോകേന പാർഥിവ
പ്രസാദം കുരു വൈ വീര പ്രതിവാക്യം ദദസ്വ ച
12 ഏതദ് അന്യച് ച വക്തവ്യം കൃപാം കുര്യാദ് യഥാ മയി
വായുനാ ധൂയമാനോ ഹി വനം ദഹതി പാവകഃ
13 ഭർതവ്യാ രക്ഷണീയാ ച പത്നീ ഹി പതിനാ സദാ
തൻ നഷ്ടം ഉഭയം കസ്മാദ് ധർമജ്ഞസ്യ സതസ് തവ
14 ഖ്യാതഃ പ്രാജ്ഞഃ കുലീനശ് ച സാനുക്രോശശ് ച ത്വം സദാ
സംവൃത്തോ നിരനുക്രോശഃ ശങ്കേ മദ്ഭാഗ്യസങ്ക്ഷയാത്
15 സ കുരുഷ്വ മഹേഷ്വാസ ദയാം മയി നരർഷഭ
ആനൃശംസ്യം പരോ ധർമസ് ത്വത്ത ഏവ ഹി മേ ശ്രുതം
16 ഏവം ബ്രുവാണാൻ യദി വഃ പ്രതിബ്രൂയാദ് ധി കശ് ചന
സ നരഃ സർവഥാ ജ്ഞേയഃ കശ് ചാസൗ ക്വ ച വർതതേ
17 യച് ച വോ വചനം ശ്രുത്വാ ബ്രൂയാത് പ്രതിവചോ നരഃ
തദ് ആദായ വചഃ ക്ഷിപ്രം മമാവേദ്യം ദ്വിജോത്തമാഃ
18 യഥാ ച വോ ന ജാനീയാച് ചരതോ ഭീമശാസനാത്
പുനരാഗമനം ചൈവ തഥാ കാര്യം അതന്ദ്രിതൈഃ
19 യദി വാസൗ സമൃദ്ധഃ സ്യാദ് യദി വാപ്യ് അധനോ ഭവേത്
യദി വാപ്യ് അർഥകാമഃ സ്യാജ് ജ്ഞേയം അസ്യ ചികീർഷിതം
20 ഏവം ഉക്താസ് ത്വ് അഗച്ഛംസ് തേ ബ്രാഹ്മണാഃ സർവതോദിശം
നലം മൃഗയിതും രാജംസ് തഥാ വ്യസനിനം തദാ
21 തേ പുരാണി സരാഷ്ട്രാണി ഗ്രാമാൻ ഘോഷാംസ് തഥാശ്രമാൻ
അന്വേഷന്തോ നലം രാജൻ നാധിജഗ്മുർ ദ്വിജാതയഃ
22 തച് ച വാക്യം തഥാ സർവേ തത്ര തത്ര വിശാം പതേ
ശ്രാവയാം ചക്രിരേ വിപ്രാ ദമയന്ത്യാ യഥേരിതം