മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം97

1 [ൽ]
     ഇല്വലസ് താൻ വിദിത്വാ തു മഹർഷിസഹിതാൻ നൃപാൻ
     ഉപസ്ഥിതാൻ സഹാമാത്യോ വിഷയാന്തേ ഽഭ്യപൂജയത്
 2 തേഷാം തതോ ഽസുര ശ്രേഷ്ഠ ആതിഥ്യം അകരോത് തദാ
     സ സംസ്കൃതേന കൗരവ്യ ഭ്രാത്രാ വാതാപിനാ കില
 3 തതോ രാജർഷയഃ സർവേ വിഷണ്ണാ ഗതചേതസഃ
     വാതാപിം സംസ്കൃതം ദൃഷ്ട്വാ മേഷഭൂതം മഹാസുരം
 4 അഥാബ്രവീദ് അഗസ്ത്യസ് താൻ രാജർഷീൻ ഋഷിസത്തമഃ
     വിഷാദോ വോ ന കർതവ്യോ അഹം ഭോക്ഷ്യേ മഹാസുരം
 5 ധുര്യാസനം അഥാസാദ്യ നിഷസാദ മഹാമുനിഃ
     തം പര്യവേഷദ് ദൈത്യേന്ദ്ര ഇല്വലഃ പ്രഹസന്ന് ഇവ
 6 അഗസ്ത്യ ഏവ കൃത്സ്നം തു വാതാപിം ബുഭുജേ തതഃ
     ഭുക്തവത്യ് അസുരോ ഽഽഹ്വാനം അകരോത് തസ്യ ഇല്വലഃ
 7 തതോ വായുഃ പ്രാദുരഭൂദ് അഗസ്ത്യസ്യ മഹാത്മനഃ
     ഇല്വലശ് ച വിഷണ്ണോ ഽഭൂദ് ദൃഷ്ട്വാ ജീർണം മഹാസുരം
 8 പ്രാഞ്ജലിശ് ച സഹാമാത്യൈർ ഇദം വചനം അബ്രവീത്
     കിമർഥം ഉപയാതാഃ സ്ഥ ബ്രൂത കിം കരവാണി വഃ
 9 പ്രത്യുവാച തതോ ഽഗസ്ത്യഃ പ്രഹസന്ന് ഇല്വലം തദാ
     ഈശം ഹ്യ് അസുര വിദ്മസ് ത്വാം വയം സർവേ ധനേശ്വരം
 10 ഇമേ ച നാതിധനിനോ ധനാർഥശ് ച മഹാൻ മമ
    യഥാശക്ത്യ് അവിഹിംസ്യാന്യാൻ സംവിഭാഗം പ്രയച്ഛ നഃ
11 തതോ ഽഭിവാദ്യ തം ഋഷിം ഇല്വലോ വാക്യം അബ്രവീത്
    ദിത്സിതം യദി വേത്സി ത്വം തതോ ദാസ്യാമി തേ വസു
12 [അ]
    ഗവാം ദശസഹസ്രാണി രാജ്ഞാം ഏകൈകശോ ഽസുര
    താവദ് ഏവ സുവർണസ്യ ദിത്സിതം തേ മഹാസുര
13 മഹ്യം തതോ വൈ ദ്വിഗുണം രഥശ് ചൈവ ഹിരൻ മയഃ
    മനോജവൗ വാജിനൗ ച ദിത്സിതം തേ മഹാസുര
    ജിജ്ഞാസ്യതാം രഥഃ സദ്യോ വ്യക്തം ഏഷ ഹിരൻ മയഃ
14 [ൽ]
    ജിജ്ഞാസ്യമാനഃ സ രഥഃ കൗന്തേയാസീദ് ധിരൻ മയഃ
    തതഃ പ്രവ്യഥിതോ ദൈത്യോ ദദാവ് അഭ്യധികം വസു
15 വിവാജശ് ച സുവാജശ് ച തസ്മിൻ യുക്തൗ രഥേ ഹയൗ
    ഊഹതുസ് തൗ വസൂന്യ് ആശു താന്യ് അഗസ്ത്യാശ്രമം പ്രതി
    സർവാൻ രാജ്ഞഃ സഹാഗസ്ത്യാൻ നിമേഷാദ് ഇവ ഭാരത
16 അഗസ്ത്യേനാഭ്യനുജ്ഞാതാ ജഗ്മൂ രാജർഷയസ് തദാ
    കൃതവാംശ് ച മുനിഃ സർവം ലോപാമുദ്രാ ചികീർഷിതം
17 [ലോപ്]
    കൃതവാൻ അസി തത് സർവം ഭഗവൻ മമ കാങ്ക്ഷിതം
    ഉത്പാദയ സകൃൻ മഹ്യം അപത്യം വീര്യവത്തരം
18 [അ]
    തുഷ്ടോ ഽഹം അസ്മി കല്യാണി തവവൃത്തേന ശോഭനേ
    വിചാരണാം അപത്യേ തു തവ വക്ഷ്യാമി താം ശൃണു
19 സഹസ്രം തേ ഽസ്തു പുത്രാണാം ശതം വാ ദശ സംമിതം
    ദശവാ ശതതുല്യാഃ സ്യുർ ഏകോ വാപി സഹസ്രവത്
20 [ലോപ്]
    സഹസ്രസംമിതഃ പുത്ര ഏകോ മേ ഽസ്തു തപോധന
    ഏകോ ഹി ബഹുഭിഃ ശ്രേയാൻ വിദ്വാൻ സാധുർ അസാധുഭിഃ
21 [ലോമഷ]
    സ തഥേതി പ്രതിജ്ഞായ തയാ സമഭവൻ മുനിഃ
    സമയേ സമശീലിന്യാ ശ്രദ്ധാവാഞ് ശ്രദ്ദധാനയാ
22 തത ആധായ ഗർഭം തം അഗമദ് വനം ഏവ സഃ
    തസ്മിൻ വനഗതേ ഗർഭോ വവൃധേ സപ്ത ശാരദാൻ
23 സപ്തമേ ഽബ്ദേ ഗതേ ചാപി പ്രാച്യവത് സ മഹാകവിഃ
    ജ്വലന്ന് ഇവ പ്രഭാവേന ദൃഢസ്യുർ നാമ ഭാരത
    സാംഗോപനിഷദാൻ വേദാഞ് ജപന്ന് ഏവ മഹായശാഃ
24 തസ്യ പുത്രോ ഽഭവദ് ഋഷേഃ സ തേജസ്വീ മഹാൻ ഋഷിഃ
    സ ബാല ഏവ തേജസ്വീ പിതുസ് തസ്യ നിവേശനേ
    ഇധ്മാനാം ഭാരം ആജഹ്രേ ഇധ്മ വാഹസ് തതോ ഽഭവത്
25 തഥായുക്തം ച തം ദൃഷ്ട്വാ മുമുദേ സ മുനിസ് തദാ
    ലേഭിരേ പിതരശ് ചാസ്യ ലോകാൻ രാജൻ യഥേപ്സിതാൻ
26 അഗസ്ത്യസ്യാശ്രമഃ ഖ്യാതഃ സർവർതുകുസുമാന്വിതഃ
    പ്രാഹ്രാദിർ ഏവം വാതാപിർ അഗസ്ത്യേന വിനാശിതഃ
27 തസ്യായം ആശ്രമോ രാജൻ രമണീയോ ഗുണൈർ യുതഃ
    ഏഷാ ഭാഗീരഥീ പുണ്യാ യഥേഷ്ടം അവഗാഹ്യതാം