മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം2

1 [ഭ്മ്]
     പൗരോഗവോ ബ്രുവാണോ ഽഹം ബല്ലവോ നാമ നാമതഃ
     ഉപസ്ഥാസ്യാമി രാജാനം വിരാടം ഇതി മേ മതിഃ
 2 സൂപാനസ്യ കരിഷ്യാമി കുശലോ ഽസ്മി മഹാനസേ
     കൃതപൂർവാണി യൈർ അസ്യ വ്യഞ്ജനാനി സുശിക്ഷിതൈഃ
     താൻ അപ്യ് അഭിഭവിഷ്യാമി പ്രീതിം സഞ്ജനയന്ന് അഹം
 3 ആഹരിഷ്യാമി ദാരൂണാം നിചയാൻ മഹതോ ഽപി ച
     തത് പ്രേക്ഷ്യ വിപുലം കർമ രാജാ പ്രീതോ ഭവിഷ്യതി
 4 ദ്വിപാ വാ ബലിനോ രാജൻ വൃഷഭാ വാ മഹാബലാഃ
     വിനിഗ്രാഹ്യാ യദി മയാ നിഗ്രഹീഷ്യാമി താൻ അപി
 5 യേ ച കേ ചിൻ നിയോത്സ്യന്തി സമാജേഷു നിയോധകാഃ
     താൻ അഹം നിഹനിഷ്യാമി പ്രീതിം തസ്യ വിവർധയൻ
 6 ന ത്വ് ഏതാൻ യുധ്യമാനാം വൈ ഹനിഷ്യാമി കഥം ചന
     തഥൈതാൻ പാതയിഷ്യാമി യഥാ യാസ്യന്തി ന ക്ഷയം
 7 ആരാലികോ ഗോവികർതാ സൂപകർതാ നിയോധകഃ
     ആസം യുധിഷ്ഠിരസ്യാഹം ഇതി വക്ഷ്യാമി പൃച്ഛതഃ
 8 ആത്മാനം ആത്മനാ രക്ഷംശ് ചരിഷ്യാമി വിശാം പതേ
     ഇത്യ് ഏതത് പ്രതിജാനാമി വിഹരിഷ്യാമ്യ് അഹം യഥാ
 9 യം അഗ്നിർ ബ്രാഹ്മണോ ഭൂത്വാ സമാഗച്ഛൻ നൃണാം വരം
     ദിധക്ഷുഃ ഖാണ്ഡവം ദാവം ദാശാർഹ സഹിതം പുരാ
 10 മഹാബലം മഹാബാഹും അജിതം കുരുനന്ദനം
    സോ ഽയം കിം കർമ കൗന്തേയഃ കരിഷ്യതി ധനഞ്ജയഃ
11 യോ ഽയം ആസാദ്യ തം താവം തർപയാം ആസ പാവകം
    വിജിത്യൈക രഥേനേന്ദ്രം ഹത്വാ പന്നഗരക്ഷസാൻ
    ശ്രേഷ്ഠഃ പ്രതിയുധാം നാമ സോ ഽർജുനഃ കിം കരിഷ്യതി
12 സൂര്യഃ പ്രപതതാം ശ്രേഷ്ഠോ ദ്വിപദാം ബ്രാഹ്മണോ വരഃ
    ആശീവിഷശ് ച സർപാണാം അഗ്നിസ് തേജസ്വിനാം വരഃ
13 ആയുധാനാം വരോ വർജഃ കകുദ്മീ ച ഗവാം വരഃ
    ഹ്രദാനാം ഉദധിഃ ശ്രേഷ്ഠഃ പർജന്യോ വർഷതാം വരഃ
14 ധൃതരാഷ്ട്രശ് ച നാഗാനാം ഹസ്തിഷ്വ് ഐരാവതോ വരഃ
    പുത്രഃ പ്രിയാണാം അധികോ ഭാര്യാ ച സുഹൃദാം വരാ
15 യഥൈതാനി വിശിഷ്ടാനി ജാത്യാം ജാത്യാം വൃകോദര
    ഏവം യുവാ ഗുഡാകേശഃ ശ്രേഷ്ഠഃ സർവധനുർമതാം
16 സോ ഽയം ഇന്ദ്രാദ് അനവരോ വാസുദേവാച് ച ഭാരത
    ഗാണ്ഡീവധന്വാ ശ്വേതാശ്വോ ബീഭത്സുഃ കിം കരിഷ്യതി
17 ഉഷിത്വാ പഞ്ചവർഷാണി സഹസ്രാക്ഷസ്യ വേശ്മനി
    ദിവ്യാന്യ് അസ്ത്രാണ്യ് അവാപ്താനി ദേവരൂപേണ ഭാസ്വതാ
18 യം മന്യേ ദ്വാദശം രുദ്രം ആദിത്യാനാം ത്രയോദശം
    യസ്യ ബാഹൂ സമൗ ദീർഘൗ ജ്യാ ഘാതകഠിന ത്വചൗ
    ദക്ഷിണേ ചൈവ സവ്യേ ച ഗവാം ഇവ വഹഃ കൃതഃ
19 ഹിമവാൻ ഇവ ശൈലാനാം സമുദ്രഃ സരിതാം ഇവ
    ത്രിദശാനാം യഥാ ശക്രോ വസൂനാം ഇവ ഹവ്യവാഃ
20 മൃഗാണാം ഇവ ശാർദൂലോ ഗരുഡഃ പതതാം ഇവ
    വരഃ സംനഹ്യമാനാനാം അർജുനഃ കിം കരിഷ്യതി
21 പ്രതിജ്ഞാം ഷണ്ഢകോ ഽസ്മീതി കരിഷ്യാമി മഹീപതേ
    ജ്യാ ഘാതൗ ഹി മഹാന്തൗ മേ സംവർതും നൃപ ദുഷ്കരൗ
22 കർണയോഃ പ്രതിമുച്യാഹം കുണ്ഡലേ ജ്വലനോപമേ
    വേണീ കൃതശിരോ രാജൻ നാമ്നാ ചൈവ ബൃഹന്നഡാ
23 പഠന്ന് ആഖ്യായികാം നാമ സ്ത്രീഭാവേന പുനഃ പുനഃ
    രമയിഷ്യേ മഹീപാലം അന്യാംശ് ചാന്തഃപുരേ ജനാൻ
24 ഗീതം നൃത്തം വിചിത്രം ച വാദിത്രം വിവിധം തഥാ
    ശിക്ഷയിഷ്യാമ്യ് അഹം രാജൻ വിരാട ഭവനേ സ്ത്രിയഃ
25 പ്രജാനാം സമുദാചാരം ബഹു കർമകൃതം വദൻ
    ഛാദയിഷ്യാമി കൗന്തേയ മായയാത്മാനം ആത്മനാ
26 യുധിഷ്ഠിരസ്യ ഗേഹേ ഽസ്മി ദ്രൗപദ്യാഃ പരിചാരികാ
    ഉഷിതാസ്മീതി വക്ഷ്യാമി പൃഷ്ടോ രാജ്ഞാ ച ഭാരത
27 ഏതേന വിധിനാ ഛന്നഃ കൃതകേന യഥാ നലഃ
    വിഹരിഷ്യാമി രാജേന്ദ്ര വിരാട ഭവനേ സുഖം