മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം20

1 [ഭീമസ്]
     ധിഗ് അസ്തു മേ ബാഹുബലം ഗാണ്ഡീവം ഫൽഗുനസ്യ ച
     യത് തേ രക്തൗ പുരാ ഭൂത്വാ പാണീ കൃതകിണാവ് ഉഭൗ
 2 സഭായാം സ്മ വിരാടസ്യ കരോമി കദനം മഹത്
     തത്ര മാം ധർമരാജസ് തു കടാക്ഷേണ ന്യവാരയത്
     തദ് അഹം തസ്യ വിജ്ഞായ സ്ഥിത ഏവാസ്മി ഭാമിനി
 3 യച് ച രാഷ്ട്രാത് പ്രച്യവനം കുരൂണാം അവധശ് ച യഃ
     സുയോധനസ്യ കർണസ്യ ശകുനേഃ സൗബലസ്യ ച
 4 ദുഃശാസനസ്യ പാപസ്യ യൻ മയാ ന ഹൃതം ശിരഃ
     തൻ മേ ദഹതി കല്യാണി ഹൃദി ശല്യം ഇവാർപിതം
     മാ ധർമം ജഹി സുശ്രോണി ക്രോധം ജഹി മഹാമതേ
 5 ഇമം ച സമുപാലംഭം ത്വത്തോ രാജാ യുധിഷ്ഠിരഃ
     ശൃണുയാദ് യദി കല്യാണി കൃത്സ്നം ജഹ്യാത് സ ജീവിതം
 6 ധനഞ്ജയോ വാ സുശ്രോണി യമൗ വാ തനുമധ്യമേ
     ലോകാന്തര ഗതേഷ്വ് ഏഷു നാഹം ശക്ഷ്യാമി ജീവിതും
 7 സുകന്യാ നാമ ശാര്യാതീ ഭാർഗവം ച്യചനം വനേ
     വൽമീക ഭൂതം ശാമ്യന്തം അന്വപദ്യത ഭാമിനീ
 8 നാഡ്ദായനീ ചേന്ദ്രസേനാ രൂപേണ യദി തേ ശ്രുതാ
     പതിം അന്വചരദ് വൃദ്ധം പുരാ വർഷസഹസ്രിണം
 9 ദുഹിതാ ജനകസ്യാപി വൈദേഹീ യദി തേ ശ്രുതാ
     പതിം അന്വചരത് സീതാ മഹാരണ്യനിവാസിനം
 10 രക്ഷസാ നിഗ്രഹം പ്രാപ്യ രാമസ്യ മഹിഷീ പ്രിയാ
    ക്ലിശ്യമാനാപി സുശ്രോണീ രാമം ഏവാന്വപദ്യത
11 ലോപാമുദ്രാ തഥാ ഭീരു വയോ രൂപസമന്വിതാ
    അഗസ്ത്യം അന്വയാദ് ധിത്വാ കാമാൻ സർവാൻ അമാനുഷാൻ
12 യഥൈതാഃ കീർതിതാ നാര്യോ രൂപവത്യഃ പതിവ്രതാഃ
    തഥാ ത്വം അപി കല്യാണി സർവൈഃ സമുദിതാ ഗുണൈഃ
13 മാ ദീർഘം ക്ഷമ കാലം ത്വം മാസം അധ്യർധസംമിതം
    പൂർണേ ത്രയോദശേ വർഷേ രാജ്ഞോ രാജ്ഞീ ഭവിഷ്യസി
14 [ദ്രൗ]
    ആർതയൈതൻ മയാ ഭീമകൃതം ബാഷ്പവിമോക്ഷണം
    അപാരയന്ത്യാ ദുഃഖാനി ന രാജാനം ഉപാലഭേ
15 വിമുക്തേന വ്യതീതേന ഭീമസേന മഹാബല
    പ്രത്യുപസ്ഥിത കാലസ്യ കാര്യസ്യാനന്തരോ ഭവ
16 മമേഹ ഭീമകൈകേയീ രൂപാഭിഭവ ശങ്കയാ
    നിത്യം ഉദ്ജിവതേ രാജാ കഥം നേയാദ് ഇമാം ഇതീ
17 തസ്യാ വിദിത്വാ തം ഭാവം സ്വയം ചാനൃത ദർശനഃ
    കീചകോ ഽയം സുദുഷ്ടാത്മാ സദാ പ്രാർഥയതേ ഹി മാം
18 തം അഹം കുപിതാ ഭീമ പുനഃ കോപം നിയമ്യ ച
    അബ്രുവം കാമസംമൂഢം ആത്മാനം രക്ഷ കീചക
19 ഗന്ധർവാണാം അഹം ഭാര്യാ പഞ്ചാനാം മഹിഷീ പ്രിയാ
    തേ ത്വാം നിഹന്യുർ ദുർധർഷാഃ ശൂരാഃ സാഹസ കാരിണഃ
20 ഏവം ഉക്തഃ സ ദുഷ്ടാത്മാ കീചകഃ പ്രത്യുവാച ഹ
    നാഹം ബിഭേമി സൈരന്ധിർ ഗന്ധർവാണാം ശുചിസ്മിതേ
21 ശതം സഹസ്രം അപി വാ ഗന്ധർവാണാം അഹം രണേ
    സമാഗതം ഹനിഷ്യാമി ത്വം ഭീരു കുരു മേ ക്ഷണം
22 ഇത്യ് ഉക്തേ ചാബ്രുവം സൂതം കാമാതുരം അഹം പുനഃ
    ന ത്വം പ്രതിബലസ് തേഷാം ഗന്ധർവാണാം യശസ്വിനാം
23 ധർമേ സ്ഥിതാസ്മി സതതം കുലശീലസമന്വിതാ
    നേച്ഛാമി കം ചിദ് വധ്യന്തം തേന ജീവസി കീചക
24 ഏവം ഉക്തഃ സ ദുഷ്ടാത്മാ പ്രഹസ്യ സ്വനവത് തദാ
    ന തിഷ്ഠതി സ്മ സൻ മാർഗേ ന ച ധർമം ബുഭൂഷതി
25 പാപാത്മാ പാപഭാവശ് ച കാമരാഗവശാനുഗഃ
    അവിനീതശ് ച ദുഷ്ടാത്മാ പ്രത്യാഖ്യാതഃ പുനഃ പുനഃ
    ദർശനേ ദർശനേ ഹന്യാത് തഥാ ജഹ്യാം ച ജീവിതം
26 തദ് ധർമേ യതമാനാനാം മഹാൻ ധർമോ നശിഷ്യതി
    സമയം രക്ഷമാണാനാം ഭാര്യാ വോ ന ഭവിഷ്യതി
27 ഭാര്യായാം രക്ഷ്യമാണായാം പ്രജാ ഭവതി രക്ഷിതാ
    പ്രജായാം രക്ഷ്യമാണായാം ആത്മാ ഭവതി രക്ഷിതഃ
28 വദതാം വർണധർമാംശ് ച ബ്രാഹ്മണാനാം ഹി മേ ശ്രുതം
    ക്ഷത്രിയസ്യ സദാ ധർമോ നാന്യഃ ശത്രുനിബർഹണാത്
29 പശ്യതോ ധർമരാജസ്യ കീചകോ മാം പദാവധീത്
    തവ ചൈവ സമക്ഷം വൈ ഭീമസേന മഹാബല
30 ത്വയാ ഹ്യ് അഹം പരിത്രാതാ തസ്മാദ് ഘോരാജ് ജടാസുരാത്
    ജയദ്രഥം തഥൈവ ത്വ മജൈഷീർ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ
31 ജഹീമം അപി പാപം ത്വം യോ ഽയം മാം അവമന്യതേ
    കീചകോ രാജവാല്ലഭ്യാച് ഛോകകൃൻ മമ ഭാരത
32 തം ഏവം കാമസംമ്മത്തം ഭിന്ധി കുംഭം ഇവാശ്മനി
    യോ നിമിത്തം അനർഥാനാം ബഹൂനാം മമ ഭാരത
33 തം ചേജ് ജീവന്തം ആദിത്യഃ പ്രാതർ അഭ്യുദയിഷ്യതി
    വിഷം ആലോഡ്യ പാസ്യാമി മാം കീചക വശം ഗമം
    ശ്രേയോ ഹി മരണം മഹ്യം ഭീമസേന തവാഗ്രതഃ
34 [വൈ]
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാ പ്രാരുദത് കൃഷ്ണാ ഭീമസ്യോരഃ സമാശ്രിതാ
    ഭീമശ് ച താം പരിഷ്വജ്യ മഹത് സാന്ത്വം പ്രയുജ്യ ച
    കീചകം മനസാഗച്ഛത് സൃക്കിണീ പരിസംലിഹൻ