മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം/അധ്യായം66

മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം66

1 [വിരാട]
     യദ്യ് ഏഷ രാജാ കൗരവ്യഃ കുന്തീപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     കതമോ ഽസ്യാർജുനോ ഭ്രാതാ ഭീമശ് ച കതമോ ബലീ
2 നകുലഃ സഹദേവോ വാ ദ്രൗപദീ വാ യശസ്വിനീ
     യദാ ദ്യൂതേ ജിതാഃ പാർഥാ ന പ്രജ്ഞായന്ത തേ ക്വ ചിത്
3 [അർജ്]
     യ ഏഷ ബല്ലവോ ബ്രൂതേ സൂദസ് തവ നരാധിപ
     ഏഷ ഭീമോ മഹാബാഹുർ ഭീമവേഗപരാക്രമഃ
4 ഏഷ ക്രോധവശാൻ ഹത്വാ പർവതേ ഗന്ധമാദനേ
     സൗഗന്ധികാനി ദിവ്യാനി കൃഷ്ണാർഥേ സമുപാഹരത്
5 ഗംഘർവ ഏഷ വൈ ഹന്താ കീചകാനാം ദുരാത്മനാം
     വ്യാഘ്രാൻ ഋക്ഷാൻ വരാഹാംശ് ച ഹതവാൻ സ്ത്രീ പുരേ തവ
6 യശ് ചാസീദ് അശ്വബന്ധസ് തേ നകുലോ ഽയം പരന്തപഃ
     ഗോസംഖ്യഃ സഹദേവശ് ച മാദ്രീപുത്രൗ മഹാരഥൗ
7 ശൃംഗാരവേഷാഭരണൗ രൂപവന്തൗ യശസ്വിനൗ
     നാനാ രഥസഹസ്രാണാം സമർഥൗ പുരുഷർഷഭൗ
8 ഏഷാ പദ്മപലാശാക്ഷീ സുമധ്യാ ചാരുഹാസിനീ
     സൈരന്ധ്രീ ദ്രൗപദീ രാജൻ യത്കൃതേ കീചകാ ഹതാഃ
9 അർജുനോ ഽഹം മഹാരാജ വ്യക്തം തേ ശ്രോത്രം ആഗതഃ
     ഭീമാദ് അവരജഃ പാർഥോ യമാഭ്യാം ചാപി പൂർവജഃ
10 ഉഷിതാഃ സ്മ മഹാരാജ സുഖം തവ നിവേശനേ
    അജ്ഞാതവാസം ഉഷിതാ ഗർഭവാസ ഇവ പ്രജാഃ
11 [വൈ]
    യദാർജുനേന തേ വീരാഃ കഥിതാഃ പഞ്ച പാണ്ഡവാഃ
    തദാർജുനസ്യ വൈരാടിഃ കഥയാം ആസ വിക്രമം
12 അയം സ ദ്വിഷതാം മധ്യേ മൃഗാണാം ഇവ കേസരീ
    അചരദ് രഥവൃന്ദേഷു നിഘ്നംസ് തേഷാം വരാൻ വരാൻ
13 അനേന വിദ്ധോ മാതംഗോ മഹാൻ ഏക്കേഷുണാ ഹതഃ
    ഹിരണ്യകക്ഷ്യഃ സംഗ്രാമേ ദന്താഭ്യാം അഗമൻ മഹീം
14 അനേന വിജിതാ ഗാവോ ജിതാശ് ച കുരവോ യുധി
    അസ്യ ശംഖപ്രണാദേന കർണൗ മേ ബധിരീ കൃതൗ
15 തസ്യ തദ് വചനം ശ്രുത്വാ മത്സ്യരാജഃ പ്രതാപവാൻ
    ഉത്തരം പ്രത്യുവാചേദം അഭിപന്നോ യുധിഷ്ഠിരേ
16 പ്രസാദനം പാണ്ഡവസ്യ പ്രാപ്തകാലം ഹി രോചയേ
    ഉത്തരാം ച പ്രയച്ഛാമി പാർഥായ യദി തേ മതം
17 [ഉത്തര]
    അർച്യാഃ പൂജ്യാശ് ച മാന്യാശ് ച പ്രാപ്തകാലം ച മേ മതം
    പൂജ്യന്താം പൂജനാർഹാശ് ച മഹാഭാഗാശ് ച പാണ്ഡവാഃ
18 [വിരാട]
    അഹം ഖല്വ് അപി സംഗ്രാമേ ശത്രൂണാം വശം ആഗതഃ
    മോക്ഷിതോ ഭീമസേനേന ഗാവശ് ച വിജിതാസ് തഥാ
19 ഏതേഷാം ബാഹുവീര്യേണ യദ് അസ്മാകം ജയോ മൃധേ
    വയം സർവേ സഹാമാത്യാഃ കുന്തീപുത്രം യുധിഷ്ഠിരം
    പ്രസാദയാമോ ഭദ്രം തേ സാനുജം പാണ്ഡവർഷഭം
20 യദ് അസ്മാഭിർ അജാനദ് ഭിഃ കിം ചിദ് ഉക്തോ നരാധിപഃ
    ക്ഷന്തും അർഹതി തത് സർവം ധർമാത്മാ ഹ്യ് ഏഷ പാണ്ഡവഃ
21 [വൈ]
    തതോ വിരാടഃ പരമാഭിതുഷ്ടഃ; സമേത്യ രാജ്ഞാ സമയം ചകാര
    രാജ്യം ച സർവം വിസസർജ തസ്മൈ; സ ദണ്ഡകോശം സ പുരം മഹാത്മാ
22 പാണ്ഡവാംശ് ച തതഃ സർവാൻ മത്സ്യരാജഃ പ്രതാപവാൻ
    ധനഞ്ജയം പുരസ്കൃത്യ ദിഷ്ട്യാ ദിഷ്ട്യേതി ചാബ്രചീത്
23 സമുപാഘ്രായ മൂർധാനം സംശ്ലിഷ്യ ച പുനഃ പുനഃ
    യുധിഷ്ഠിരം ച ഭീമം ച മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
24 നാതൃപ്യദ് ദർശനേ തേഷാം വിരാടോ വാഹിനീപതിഃ
    സമ്പ്രീയമാണോ രാജാനം യുധിഷ്ഠിരം അഥാബ്രവീത്
25 ദിഷ്ട്യാ ഭവന്തഃ സമ്പ്രാപ്താഃ സർവേ കുശലിനോ വനാത്
    ദിഷ്ട്യാ ച പാരിതം കൃച്ഛ്രം അജ്ഞാതം വൈ ദുരാത്മഭിഃ
26 ഇദം ച രാജ്യം നഃ പാർഥാ യച് ചാന്യദ് വസു കിം ചന
    പ്രതിഗൃഹ്ണന്തു സത് സർവം കൗന്തേയാ അവിശങ്കയാ
27 ഉത്തരാം പ്രതിഗൃഹ്ണാതു സവ്യസാചീ ധനഞ്ജയഃ
    അയം ഹ്യ് ഔപയികോ ഭർതാ തസ്യാഃ പുരുഷസത്തമഃ
28 ഏവം ഉക്തോ ധർമരാജഃ പാർഥം ഐക്ഷദ് ധനഞ്ജയം
    ഈക്ഷിതശ് ചാർജുനോ ഭ്രാത്രാ മത്സ്യം വചനം അബ്രവീത്
29 പ്രതിഗൃഹ്ണാമ്യ് അഹം രാജൻ സ്നുഷാം ദുഹിതരം തവ
    യുക്തശ് ചാവാം ഹി സംബന്ധോ മത്സ്യഭാരതസത്തമൗ