മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം38

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം38

1 [വൈ]
     ഉഷിത്വാ തത്ര രാമസ് തു സമ്പൂജ്യാശ്രമവാസിനഃ
     തഥാ മങ്കണകേ പ്രീതിം ശുഭാം ചക്രേ ഹലായുധഃ
2 ദത്ത്വാ ദാനം ദ്വിജാതിഭ്യോ രജനീം താം ഉപോഷ്യ ച
     പൂജിതോ മുനിസംഘൈശ് ച പ്രാതർ ഉത്ഥായ ലാംഗലീ
3 അനുജ്ഞാപ്യ മുനീൻ സർവാൻ സ്പൃഷ്ട്വാ തോയം ച ഭാരത
     പ്രയയൗ ത്വരിതോ രാജംസ് തീർഥഹേതോർ മഹാബലഃ
4 തത ഔശനസം തീർഥം ആജഗാമ ഹലായുധഃ
     കപാലമോച്ചനം നാമ യത്ര മുക്തോ മഹാമുനിഃ
5 മഹതാ ശിരസാ രാജൻ ഗ്രസ്തജംഘോ മഹോദരഃ
     രാക്ഷസസ്യ മഹാരാജ രാമ ക്ഷിപ്തസ്യ വൈ പുരാ
6 തത്ര പൂർവം തപസ് തപ്തം കാവ്യേന സുമഹാത്മനാ
     യത്രാസ്യ നീതിർ അഖിലാ പ്രാദുർഭൂതാ മഹാത്മനഃ
     തത്രസ്ഥശ് ചിന്തയാം ആസ ദൈത്യദാനവ വിഗ്രഹം
7 തത് പ്രാപ്യ ച ബലോ രാജംസ് തീർഥപ്രവരം ഉത്തമം
     വിധിവദ് ധി ദദൗ വിത്തം ബ്രാഹ്മണാനാം മഹാത്മനാം
8 [ജ്]
     കപാലമോചനം ബ്രഹ്മൻ കഥം യത്ര മഹാമുനിഃ
     മുക്തഃ കഥം ചാസ്യ ശിരോ ലഗ്നം കേന ച ഹേതുനാ
9 [വൈ]
     പുരാ വൈ ദണ്ഡകാരണ്യേ രാഘവേണ മഹാത്മനാ
     വസതാ രാജശാർദൂല രാക്ഷസാസ് തത്ര ഹിംസിതാഃ
10 ജനസ്ഥാനേ ശിരശ് ഛിന്നം രാക്ഷസസ്യ ദുരാത്മനഃ
    ക്ഷുരേണ ശിതധാരേണ തത് പപാത മഹാവനേ
11 മഹോദരസ്യ തൽ ലഗ്നം ജംഘായാം വൈ യദൃച്ഛയാ
    വനേ വിചരതോ രാജന്ന് അസ്ഥി ഭിത്ത്വാസ്ഫുരത് തദാ
12 സ തേന ലഗ്നേന തദാ ദ്വിജാതിർ ന ശശാക ഹ
    അഭിഗന്തും മഹാപ്രാജ്ഞസ് തീർഥാന്യ് ആയതനാനി ച
13 സ പൂതിനാ വിസ്രവതാ വേദനാർതോ മഹാമുനിഃ
    ജഗാമ സർവതീർഥാനി പൃഥിവ്യാം ഇതി നഃ ശ്രുതം
14 സ ഗത്വാ സരിതഃ സർവാഃ സമുദ്രാംശ് ച മഹാതപാഃ
    കഥയാം ആസ തത് സർവം ഋഷീണാം ഭാവിതാത്മനാം
15 ആപ്ലുതഃ സർവതീർഥേഷു ന ച മോക്ഷം അവാപ്തവാൻ
    സ തു ശുശ്രാവ വിപ്രേന്ദ്രോ മുനീനാം വച്ചനം മഹത്
16 സരസ്വത്യാസ് തീർഥവരം ഖ്യാതം ഔശനസം തദാ
    സർവപാപപ്രശമനം സിദ്ധക്ഷേത്രം അനുത്തമം
17 സ തു ഗത്വാ തതസ് തത്ര തീർഥം ഔശനസം ദ്വിജഃ
    തത ഔശനസേ തീർഥേ തസ്യോപസ്പൃശതസ് തദാ
    തച്ഛിരശ് ചരണം മുക്ത്വാ പപാതാന്തർ ജലേ തദാ
18 തതഃ സ വിരുജോ രാജൻ പൂതാത്മാ വീതകൽമഷഃ
    ആജഗാമാശ്രമം പ്രീതഃ കൃതകൃത്യോ മഹോദരഃ
19 സോ ഽഥ ഗത്വാശ്രമം പുണ്യം വിപ്രമുക്തോ മഹാതപാഃ
    കഥയാം ആസ തത് സർവം ഋഷീണാം ഭവിതാത്മനാം
20 തേ ശ്രുത്വാ വചനം തസ്യ തതസ് തീർഥസ്യ മാനദ
    കപാലമോചനം ഇതി നാമ ചക്രുഃ സമാഗതാഃ
21 തത്ര ദത്ത്വാ ബഹൂൻ ദായാൻ വിപ്രാൻ സമ്പൂജ്യ മാധവഃ
    ജഗാമ വൃഷ്ണിപ്രവരോ രുഷംഗോരാശ്രമം തദാ
22 യത്ര തപ്തം തപോ ഘോരം ആർഷ്ടിഷേണേന ഭാരത
    ബ്രാഹ്മണ്യം ലബ്ധവാംസ് തത്ര വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനിഃ
23 തതോ ഹലധരഃ ശ്രീമാൻ ബ്രാഹ്മണൈഃ പരിവാരിതഃ
    ജഗാമ യത്ര രാജേന്ദ്ര രുഷംഗുസ് തനും അത്യജത്
24 രുഷംഗുർ ബ്രാഹ്മണോ വൃദ്ധസ് തപോനിത്യശ് ച ഭാരത
    ദേഹന്യാസേ കൃതമനാ വിചിന്ത്യ ബഹുധാ ബഹു
25 തതഃ സർവാൻ ഉപാദായ തനയാൻ വൈ മഹാതപാഃ
    രുഷംഗുർ അബ്രവീത് തത്ര നയധ്വം മാ പൃഥൂദകം
26 വിജ്ഞായാതീത വയസം രുഷംഗും തേ തപോധനാഃ
    തം വൈ തീർഥം ഉപാനിന്യുഃ സരസ്വത്യാസ് തപോധനം
27 സ തൈഃ പുത്രൈസ് തദാ ധീമാൻ ആനീതോ വൈ സരസ്വതീം
    പുണ്യാം തീർഥശതോപേതാം വിപ്ര സംഘൈർ നിഷേവിതാം
28 സ തത്ര വിധിനാ രാജന്ന് ആപ്ലുതഃ സുമഹാതപാഃ
    ജ്ഞാത്വാ തീർഥഗുണാംശ് ചൈവ പ്രാഹേദം ഋഷിസത്തമഃ
    സുപ്രീതഃ പുരുഷവ്യാഘ്ര സർവാൻ പുത്രാൻ ഉപാസതഃ
29 സരസ്വത്യ് ഉത്തരേ തീരേ യസ് ത്യജേദ് ആത്മനസ് തനും
    പൃഥൂദകേ ജപ്യപരോ നൈനം ശ്വോ മരണം തപേത്
30 തത്രാപ്ലുത്യ സ ധർമാത്മാ ഉപസ്പൃശ്യ ഹലായുധം
    ദത്ത്വാ ചൈവ ബഹൂൻ ദായാൻ വിപ്രാണാം വിപ്ര വത്സലഃ
31 സസർജ തത്ര ഭഗവാംൽ ലോകാംൽ ലോകപിതാമഹഃ
    യത്രാർഷ്ടിഷേണഃ കൗരവ്യ ബ്രാഹ്മണ്യം സംശിതവ്രതഃ
    തപസാ മഹതാ രാജൻ പ്രാപ്തവാൻ ഋഷിസത്തമഃ
32 സിന്ധുദ്വീപശ് ച രാജർഷിർ ദേവാപിശ് ച മഹാതപാഃ
    ബ്രാഹ്മണ്യം ലബ്ധവാൻ യത്ര വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനിഃ
    മഹാതപസ്വീ ഭഗവാൻ ഉഗ്രതേജാ മഹാതപാഃ
33 തത്രാജഗാമ ബലവാൻ ബലഭദ്രഃ പ്രതാപവാൻ