മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം4
| ←അധ്യായം3 | മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം രചന: അധ്യായം4 |
അധ്യായം5→ |
1 [സ്]
ഏവം ഉക്തോ ഽതോ രാജാ ഗൗതമേന യശസ്വിനാ
നിഃശ്വസ്യ ദീർഘം ഉഷ്ണം ച തൂഷ്ണീം ആസീദ് വിശാം പതേ
2 തതോ മുഹൂർതം സ ധ്യാത്വാ ധാർതരാഷ്ട്രോ മഹാമനാഃ
കൃപം ശാരദ്വതം വാക്യം ഇത്യ് ഉവാച പരന്തപഃ
3 യത് കിം ചിത് സുഹൃദാ വാച്യം തത് സർവം ശ്രാവിതോ ഹ്യ് അഹം
കൃതം ച ഭവതാ സർവം പ്രാണാൻ സന്ത്യജ്യ യുധ്യതാ
4 ഗാഹമാനം അനീകാനി യുധ്യമാനം മഹാരഥൈഃ
പാണ്ഡവൈർ അതിതേജോഭിർ ലോകസ് ത്വാം അനുദൃഷ്ടവാൻ
5 സുഹൃദാ യദ് ഇദം വാച്യം ഭവതാ ശ്രാവിതോ ഹ്യ് അഹം
ന മാം പ്രീണാതി തത് സർവം മുമൂർഷോർ ഇവ ഭേഷജം
6 ഹേതുകാരണ സംയുക്തം ഹിതം വചനം ഉത്തമം
ഉച്യമാനം മഹാബാഹോ ന മേ വിപ്രാഗ്ര്യ രോച്ചതേ
7 രാജ്യാദ് വിനികൃതോ ഽസ്മാഭിഃ കഥം സോ ഽസ്മാസു വിശ്വസേത്
അക്ഷദ്യൂതേ ച നൃപതിർ ജിതോ ഽസ്മാഭിർ മഹാധനഃ
സ കഥം മമ വാക്യാനി ശ്രദ്ദധ്യാദ് ഭൂയ ഏവ തു
8 തഥാ ദൗത്യേന സമ്പ്രാപ്തഃ കൃഷ്ണഃ പാർഥ ഹിതേ രതഃ
പ്രലബ്ധശ് ച ഹൃഷീകേശസ് തച് ച കർമ വിരോധിതം
സ ച മേ വചനം ബ്രഹ്മൻ കഥം ഏവാഭിമംസ്യതേ
9 വിലലാപ ഹി യത് കൃഷ്ണാ സഭാമധ്യേ സമേയുഷീ
ന തൻ മർഷയതേ കൃഷ്ണോ ന രാജ്യഹരണം തഥാ
10 ഏകപ്രാണാവ് ഉഭൗ കൃഷ്ണാവ് അന്യോന്യം പ്രതി സംഹതൗ
പുരാ യച് ഛ്രുതം ഏവാസീദ് അദ്യ പശ്യാമിതത് പ്രഭോ
11 സ്വസ്രീയം ച ഹതം ശ്രുത്വാ ദുഃഖസ്വപിതി കേശവഃ
കൃതാഗസോ വയം തസ്യ സ മദർഥം കഥം ക്ഷമേത്
12 അഭിമന്യോർ വിനാശേന ന ശർമ ലഭതേ ഽർജുനഃ
സ കഥം മദ് ധിതേ യത്നം പ്രകരിഷ്യതി യാചിതഃ
13 മധ്യമഃ പാണ്ഡവസ് തീക്ഷ്ണോ ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
പ്രതിജ്ഞാത്മ ച തേനോഗ്രം സ ഭാജ്യേത ന സംനമേത്
14 ഉഭൗ തൗ ബദ്ധനിസ്ത്രിംശാവ് ഉഭൗ ചാബദ്ധ കങ്കടൗ
കൃതവൈരാവ് ഉഭൗ വീരൗ യമാവ് അപി യമോപമൗ
15 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നഃ ശിഖണ്ഡീ ച കൃതവൈരൗ മയാ സഹ
തൗ കഥം മദ് ധിതേ യത്നം പ്രകുര്യാതാം ദ്വിജോത്തമ
16 ദുഃശാസനേന യത് കൃഷ്ണാ ഏകവസ്ത്രാ രജസ്വലാ
പരിക്ലിഷ്ടാ സഭാമധ്യേ സർവലോകസ്യ പശ്യതഃ
17 തഥാ വിവസനാം ദീനാം സ്മരന്ത്യ് അദ്യാപി പാണ്ഡവാഃ
ന നിവാരയിതും ശക്യാഃ സംഗ്രാമാത് തേ പരന്തപാഃ
18 യദാ ച ദ്രൗപദീ കൃഷ്ണാ മദ് വിനാശായ ദുഃഖിതാ
ഉഗ്രം തേപേ തപഃ കൃഷ്ണാ ഭർതൄണാം അർഥസിദ്ധയേ
സ്ഥണ്ഡിലേ നിത്യദാ ശേതേ യാവദ് വൈരസ്യ യാതനാ
19 നിക്ഷിപ്യ മാനം ദർപം ച വാസുദേവ സഹോദരാ
കൃഷ്ണായാഃ പ്രേക്ഷ്യവദ് ഭൂത്വാ ശുശ്രൂഷാം കുരുതേ സദാ
20 ഇതി സർവം സമുന്നദ്ധം ന നിർവാതി കഥം ചന
അഭിമന്യോർ വിനാശേന സ സന്ധേയഃ കഥം മയാ
21 കഥം ച നാമ ഭുക്ത്വേമാം പൃഥിവീം സാഗരാംബരാം
പാണ്ഡവാനാം പ്രസാദേന ഭുഞ്ജീയാം രാജ്യം അൽപകം
22 ഉപര്യ് ഉപരി രാജ്ഞാം വൈ ജ്വലിതോ ഭാസ്കരോ യഥാ
യുധിഷ്ഠിരം കഥം പശ്ചാദ് അനുയാസ്യാമി ദാസവത്
23 കഥം ഭുക്ത്വാ സ്വയം ഭോഗാൻ ദത്ത്വാ ദായാംശ് ച പുഷ്കലാൻ
കൃപണം വർതയിഷ്യാമി കൃപണൈഃ സഹ ജീവികാം
24 നാഭ്യസൂയാമി തേ വാക്യം ഉക്തം സ്നിഗ്ധം ഹിതം ത്വയാ
ന തു സന്ധിം അഹം മന്യേ പ്രാപ്തകാലം കഥം ചന
25 സുനീതം അനുപശ്യാമി സുയുദ്ധേന പരന്തപ
നായം ക്ലീബയിതും കാലഃ സംയോദ്ധും കാല ഏവ നഃ
26 ഇഷ്ടം മേ ബഹുഭിർ യജ്ഞൈർ ദത്താ വിപ്രേഷു ദക്ഷ്ണിണാഃ
പ്രാപ്താഃ ക്രമശ്രുതാ വേദാഃ ശത്രൂണാം മൂർധ്നി ച സ്ഥിതം
27 ഭൃത്യമേ സുഭൃതാസ് താത ദീനശ് ചാഭ്യുദ്ധൃതോ ജനഃ
യാതാനി പരരാഷ്ട്രാണി സ്വരാഷ്ട്രം അനുപാലിതം
28 ഭുക്താശ് ച വിവിധാ ഭോഗാസ് ത്രിവർഗഃ സേവിതോ മയാ
പിതൄണാം ഗതം ആനൃണ്യം ക്ഷത്രധർമസ്യ ചോഭയോഃ
29 ന ധ്രുവം സുഖം അസ്തീഹ കുതോ രാജ്യം കുതോ യശഃ
ഇഹ കീർതിർ വിധാതവ്യാ സാ ച യുദ്ധേന നാന്യഥാ
30 ഗൃഹേ യത് ക്ഷത്രിയസ്യാപി നിധനം തദ് വിഗർഹിതം
അധർമഃ സുമഹാൻ ഏഷ യച് ഛയ്യാ മരണം ഗൃഹേ
31 അരണ്യേ യോ വിമുഞ്ചേത സംഗ്രാമേ വാ തനും നരഃ
ക്രതൂൻ ആഹൃത്യ മഹതോ മഹിമാനം സ ഗച്ഛതി
32 കൃപണം വിപലന്ന് ആർതോ ജരയാഭിപരിപ്ലുതഃ
മ്രിയതേ രുദതാം മധ്യേ ജ്ഞാതീനാം ന സ പൂരുഷഃ
33 ത്യക്ത്വാ തു വിവിധാൻ ഭോഗാൻ പ്രാപ്താനാം മരമാം ഗതിം
അപീദാനീം സുയുദ്ധേന ഗച്ഛേയം സത് സലോകതാം
34 ശൂരാണാം ആര്യ വൃത്താനാം സംഗ്രമേഷ്വ് അനിവർതിനാം
ധീമതാം സത്യസന്ധാനാം സർവേഷാം ക്രതുയാജിനാം
35 ശസ്ത്രാവഭൃഥം ആപ്താനാം ധ്രുവം വാസസ് ത്രിവിഷ്ടപേ
മുദാ നൂനം പ്രപശ്യന്തി ശുഭ്രാ ഹ്യ് അപ്സരസാം ഗണാഃ
36 പശ്യന്തി നൂനം പിതരഃ പൂജിതാഞ് ശക്ര സംസദി
അപ്സരോഭിഃ പരിവൃതാൻ മോദമാനാംസ് ത്രിവിഷ്ടപേ
37 പന്ഥാനം അമരൈർ യാതം ശൂരൈശ് ചൈവാനിവർതിഭിഃ
അപി തൈഃ സംഗതം മാർഗം വയം അപ്യ് ആരുഹേമഹി
38 പിതാമഹേന വൃദ്ധേന തഥാചര്യേണ ധീമതാ
ജയദ്രഥേന കർണേന തഥാ ദുഃശാസനേന ച
39 ഘടമാനാ മദർഥേ ഽസ്മിൻ ഹതാഃ ശൂരാ ജനാധിപാഃ
ശേരതേ ലോഹിതാക്താംഗാഃ പൃഥിവ്യാം ശരവിക്ഷതാഃ
40 ഉത്തമാസ്ത്രവിദഃ ശൂരാ യഥോക്തക്രതുയാജിനഃ
ത്യക്ത്വാ പ്രാണാൻ യഥാന്യായം ഇന്ദ്ര സദ്മസു ധിഷ്ഠിതാഃ
41 തൈസ് ത്വ് അയം രചിതഃ പന്ഥാ ദുർഗമോ ഹി പുനർ ഭവേത്
സമ്പതദ്ഭിർ മഹാവേഗൈർ ഇതോ യാദ്ഭിശ് ച സദ് ഗതിം
42 യേ മദർഥേ ഹതാഃ ശൂരാസ് തേഷാം കൃതം അനുസ്മരൻ
ഋണം തത് പ്രതിമുഞ്ചാനോ ന രാജ്യേ മന ആദധേ
43 പാതയിത്വാ വയസ്യാംശ് ച ഭ്രാതൄൻ അഥ പിതാമഹാൻ
ജീവിതം യദി രക്ഷേയം ലോകോ മാം ഗർഹയേദ് ധ്രുവം
44 കീദൃശം ച ഭവേദ് രാജ്യം മമ ഹീനസ്യ ബന്ധുഭിഃ
സഖിഭിശ് ച സുഹൃദ്ഭിശ് ച പ്രണിപത്യ ച പാണ്ഡവം
45 സോ ഽഹം ഏതാദൃശം കൃത്വാ ജഗതോ ഽസ്യ പരാഭവം
സുയുദ്ധേന തതഃ സ്വർഗം പ്രാപ്സ്യാമി ന തദ് അന്യഥാ
46 ഏവം ദുര്യോധനേനോക്തം സർവേ സമ്പൂജ്യ തദ് വചഃ
സാധു സാധ്വ് ഇതി രാജാനം ക്ഷത്രിയാഃ സംബഭാഷിരേ
47 പരാജയം അശോചന്തഃ കൃതചിത്താശ് ച വിക്രമേ
സർവേ സുനിശ്ചിതാ യോദ്ധും ഉദഗ്രമനസോ ഽഭവൻ
48 തതോ വാഹാൻ സമാശ്വാസ്യ സർവേ യുദ്ധാഭിനന്ദിനഃ
ഊനേ ദ്വിയോജനേ ഗത്വാ പ്രത്യതിഷ്ഠന്ത കൗരവാഃ
49 ആകാശേ വിദ്രുമേ പുണ്യേ പ്രസ്ഥേ ഹിമവതഃ ശുഭേ
അരുണാം സരസ്വതീം പ്രാപ്യ പപുഃ സസ്നുശ് ച തജ് ജലം
50 തവ പുത്രാഃ കൃതോത്സാഹാഃ പര്യവർതന്ത തേ തതഃ
പര്യവസ്ഥാപ്യ ചാത്മാനം അന്യോന്യേന പുനസ് തദാ
സർവേ രാജൻ ന്യവർതന്ത ക്ഷത്രിയാഃ കാലചോദിതാഃ