മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം58

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം58

1 [സ്]
     തം പാതിതം തതോ ദൃഷ്ട്വാ മഹാശാലം ഇവോദ്ഗതം
     പ്രഹൃഷ്ടമനസഃ സർവേ ബഭൂവുസ് തത്ര പാണ്ഡവാഃ
2 ഉന്മത്തം ഇവ മാതംഗം സിംഹേന വിനിപാതിതം
     ദദൃശുർ ഹൃഷ്ടരോമാണഃ സർവേ തേ ചാപി സോമകാഃ
3 തതോ ദുര്യോധനം ഹത്വാം ഭീമസേനഃ പ്രതാപവാൻ
     പതിതം കൗരവേന്ദ്രം തം ഉപഗമ്യേദം അബ്രവീത്
4 ഗൗർ ഗൗർ ഇതി പുരാ മന്ദദ്രൗപദീം ഏകവാസസാം
     യത് സഭായാം ഹസന്ന് അസ്മാംസ് തദാ വദസി ദുർമതേ
     തസ്യാവഹാസസ്യ ഫലം അദ്യ ത്വം സമവാപ്നുഹി
5 ഏവം ഉക്ത്വാ സ വാമേന പദാ മൗലിം ഉപാസ്പൃശത്
     ശിരശ് ച രാജസിംഹസ്യ പാദേന സമലോഡയത്
6 തഥൈവ ക്രോധസംരക്തോ ഭീമഃ പരബലാർദനഃ
     പുനർ ഏവാബ്രവീദ് വാക്യം യത് തച് ഛൃണു നരാധിപ
7 യേ ഽസ്മാൻ പുരോ ഽപനൃത്യന്ത പുനർ ഗൗർ ഇതി ഗൗർ ഇതി
     താൻ വയം പ്രതിനൃത്യാമഃ പുനർ ഗൗർ ഇതി ഗൗർ ഇതി
8 നാസ്മാകം നികൃതിർ വഹ്നിർ നാക്ഷ ദ്യൂതം ന വഞ്ചനാ
     സ്വബാഹുബലം ആശ്രിത്യ പ്രബാധാമോ വയം രിപൂൻ
9 സോ ഽവാപ്യ വൈരസ്യ പരസ്യ പാരം; വൃകോദരഃ പ്രാഹ ശനൈഃ പ്രഹസ്യ
     യുധിഷ്ഠിരം കേശവ സൃഞ്ജയാംശ് ച; ധനഞ്ജയം മാദ്രവതീസുതൗ ച
10 രജസ്വലാം ദ്രൗപദീം ആനയൻ യേ; യേ ചാപ്യ് അകുർവന്ത സദസ്യ വസ്ത്രാം
    താൻ പശ്യധ്വം പാണ്ഡവൈർ ധാർതരാഷ്ട്രാൻ; രണേ ഹതാംസ് തപസാ യാജ്ഞസേന്യാഃ
11 യേ നഃ പുരാ ഷണ്ഢതിലാൻ അവോചൻ; ക്രൂരാ രാജ്ഞോ ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ പുത്രാഃ
    തേ നോ ഹതാഃ സഗണാഃ സാനുബന്ധാഃ; കാമം സ്വർഗം നരകം വാ വ്രജാമഃ
12 പുനശ് ച രാജ്ഞഃ പതിതസ്ത്യ ഭൂമൗ; സ താം ഗദാം സ്കന്ധഗതാം നിരീക്ഷ്യ
    വാമേന പാദേന ശിരഃ പ്രമൃദ്യ; ദുര്യോധനം നൈകൃതികേത്യ് അവോചത്
13 ഹൃഷ്ടേന രാജൻ കുരു പാർഥിവസ്യ; ക്ഷുദ്രാത്മനാ ഭീമസേനേന പാദം
    ദൃഷ്ട്വാ കൃതം മൂർധനി നാഭ്യനന്ദൻ; ധർമാത്മാനഃ സോമകാനാം പ്രബർഹാഃ
14 തവ പുത്രം തഥാ ഹത്വാ കത്ഥമാനം വൃകോദരം
    നൃത്യമാനം ച ബഹുശോ ധർമരാജോ ഽബ്രവീദ് ഇദം
15 മാ ശിരോ ഽസ്യ പദാ മർദീർ മാ ധർമസ് തേ ഽത്യഗാൻ മഹാൻ
    രാജാ ജ്ഞാതിർ ഹതശ് ചായം നൈതൻ ന്യായ്യം തവാനഘ
16 വിധ്വസ്തോ ഽയം ഹതാമാത്യോ ഹതഭ്രാതാ ഹതപ്രജഃ
    ഉത്സന്നപിണ്ഡോ ഭ്രാതാ ച നൈതൻ ന്യായ്യം കൃതം ത്വയാ
17 ധാർമികോ ഭീമസേനോ ഽസാവ് ഇത്യ് ആഹുസ് ത്വാം പുരാ ജനാഃ
    സ കസ്മാദ് ഭീമസേന ത്വം രാജാനം അധിതിഷ്ഠസി
18 ദൃഷ്ട്വാ ദുര്യോധനം രാജാ കുന്തീപുത്രസ് തഥാഗതം
    നേത്രാഭ്യാം അശ്രുപൂർണാഭ്യാം ഇദം വചനം അബ്രവീത്
19 നൂനം ഏതദ് ബലവതാ ധാത്രാദിഷ്ടം മഹാത്മനാ
    യദ് വയം ത്വാം ജിഘാംസാമസ് ത്വം ചാസ്മാൻ കുരുസത്തമ
20 ആത്മനോ ഹ്യ് അപരാധേന മഹദ് വ്യസനം ഈദൃശം
    പ്രാപ്തവാൻ അസി യൽ ലോഭാൻ മദാദ് ബാല്യാച് ച ഭാരത
21 ഘാതയിത്വാ വയസ്യാംശ് ച ഭ്രാതൄൻ അഥ പിതൄംസ് തഥാ
    പുത്രാൻ പൗത്രാംസ് തഥാചാര്യാംസ് തതോ ഽസി നിധനം ഗതഃ
22 തവാപരാധാദ് അസ്മാഭിർ ഭ്രാതരസ് തേ മഹാരഥാഃ
    നിഹതാ ജ്ഞാതയശ് ചാന്യേ ദിഷ്ടം മന്യേ ദുരത്യയം
23 സ്നുഷാശ് ച പ്രസ്നുഷാശ് ചൈവ ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ വിഹ്വലാഃ
    ഗർഹയിഷ്യന്തി നോ നൂനം വിധവാഃ ശോകകർശിതാഃ
24 ഏവം ഉക്ത്വാ സുദുഃഖാർതോ നിശശ്വാസ സ പാർഥിവഃ
    വിലലാപ ചിരം ചാപി ധർമപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ