മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം9

←അധ്യായം8

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം9

അധ്യായം10→

1 [സ്]
     തത് പ്രാഭഗ്നം ബലം ദൃഷ്ട്വാ മദ്രരാജഃ പ്രതാപവാൻ
     ഉവാച സാരഥിം തൂർണം ചോദയാശ്വാൻ മഹാജവാൻ
 2 ഏഷ തിഷ്ഠതി വൈ രാജാ പാണ്ഡുപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ
     ഛത്ത്രേണ ധ്രിയമാണേന പാണ്ഡുരേണ വിരാജതാ
 3 അത്ര മാം പ്രാപയ ക്ഷിപ്രം പശ്യാ മേ സാരഥേ ബലം
     ന സമർഥാ ഹി മേ ക്ഷിപ്രം പശ്യ മേ സാരഥേ ബലം
     ന സമർഥാ ഹി മേ പാർഥാഃ സ്ഥാതും അദ്യ പുരോ യുധി
 4 ഏവം ഉക്തസ് തതഃ പ്രായാൻ മദ്രരാജസ്യ സാരഥിഃ
     യത്ര രാജാ സത്യസന്ധോ ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
 5 ആപതന്തം ച സഹസാ പാണ്ഡവാനാം മഹദ് ബലം
     ദധാരൈകോ രണേ ശല്യോ വേലേവോദ്ധൃതം അർണവം
 6 പാണ്ഡവാനാം ബലൗഘസ് തു ശല്യം ആസാദ്യ മാരിഷ
     വ്യതിഷ്ഠത തദാ യുദ്ധേ സിന്ധോർ വേഗ ഇവാചലം
 7 മദ്രരാജം തു സമരേ ദൃഷ്ട്വാ യുദ്ധായ വിഷ്ഠിതം
     കുരവഃ സംന്യവർതന്ത മൃത്യും കൃത്വാ നിവർതനാം
 8 തേഷു രാജൻ നിവൃത്തേഷു വ്യൂഢാനീകേഷു ഭാഗശഃ
     പ്രാവർതത മഹാരൗദ്രഃ സംഗ്രാമഃ ശോണിതോദകഃ
     സമാർച്ഛച്ച് ചിത്രസേനേന നകുലോ യുദ്ധദുർമദഃ
 9 തൗ പരസ്പരം ആസാദ്യ ചിത്രകാർമുകധാരിണൗ
     മേഘാവ് ഇവ യഥോദ്വൃത്തൗ ദക്ഷിണോത്തര വർഷിണൗ
 10 ശരതോയൈഃ സിഷിചതുസ് തൗ പരസ്പരം ആഹവേ
    നാന്തരം തത്ര പശ്യാമി പാണ്ഡവസ്യേതരസ്യ വാ
11 ഉഭൗ കൃതാസ്ത്രൗ ബലിനൗ രഥചര്യാ വിശാരദൗ
    പരസ്പരവധേ യത്തൗ ഛിദ്രാൻ വേഷണതത്പരൗ
12 ചിത്രസേനസ് തു ഭല്ലേന പീതേനാ നിശിതേന ച
    നകുലസ്യ മഹാരാജ മുഷ്ടിദേശേ ഽച്ഛിനദ് ധനുഃ
13 അഥൈനം ഛിന്നധന്വാനം രുക്മപുംഖൈഃ ശിലാശിതൈഃ
    ത്രിഭിഃ ശരൈർ അസംഭ്രാന്തോ ലലാടേ വൈ സമർപയത്
14 ഹയാംശ് ചാസ്യ ശരൈസ് തീക്ഷ്ണൈഃ പ്രേഷയാം ആസ മൃത്യവേ
    തഥാ ധ്വജം സാരഥിം ച ത്രിഭിസ് ത്രിഭിർ അപാതയത്
15 സ ശത്രുഭുജ നിർമുക്തൈർ ലലാടസ്ഥസ് ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
    നകുലഃ ശുശുഭേ രാജംസ് ത്രിശൃംഗ ഇവ പർവതഃ
16 സ ഛിന്നധന്വാ വിരഥഃ ഖഡ്ഗം ആദായ ചർമ ച
    രഥാദ് അവതരദ് വീരഃ ശൈലാഗ്രാദ് ഇവ കേസരീ
17 പദ്ഭ്യാം ആപതതസ് തസ്യ ശരവൃഷ്ടിം അവാസൃജത്
    നകുലോ ഽപ്യ് അഗ്രസത്താം വൈ ചർമാണാ ലഘുവിക്രമഃ
18 ചിത്രസേനരഥം പ്രാപ്യ ചിത്രയോധീ ജിതശ്രമഃ
    ആരുരോഹ മഹാബാഹുഃ സർവസൈന്യസ്യ പശ്യതഃ
19 സകുണ്ഡലം സമുകുടം സുനസം സ്വായതേക്ഷണം
    ചിത്രസേനശിരഃ കായാദ് അപാഹരത പാണ്ഡവഃ
    സ പപാത രഥോപസ്ഥാദ് ദിവാകരസമപ്രഭഃ
20 ചിത്രസേനം വിശസ്തം തു ദൃഷ്ട്വാ തത്ര മഹാരഥാഃ
    സാദ്ധു വാദസ്വനാംശ് ചക്രുഃ സിംഹനാദാംശ് ച പുഷ്കലാൻ
21 വിശസ്തം ഭ്രാതരം ദൃഷ്ട്വാ കർണ പുത്രൗ മഹാരഥൗ
    സുഷേണഃ സത്യസേനശ് ച മുഞ്ചന്തൗ നിശിതാഞ് ശരാൻ
22 തതോ ഽഭ്യധാവതാം തൂർണം പാണ്ഡവം രഥിനാം വരം
    ജിഘാംസന്തൗ യഥാ നാഗം വ്യാഘ്രൗ രാജൻ മഹാവനേ
23 താവ് അഭ്യധാവതാം തീക്ഷ്ണൗ ദ്വാവ് അപ്യ് ഏനം മഹാരഥം
    ശരൗഘാൻ സമ്യഗ് അസ്യന്തൗ ജീമൂതൗ സലിലം യഥാ
24 സ ശരൈഃ സർവതോ വിദ്ധഃ പ്രഹൃഷ്ട ഇവ പാണ്ഡവഃ
    അന്യത് കാർമുകം ആദായ രഥം ആരുഹ്യ വീര്യവാൻ
    അതിഷ്ഠത രണേ വീരഃ ക്രുദ്ധ രൂപ ഇവാന്തകഃ
25 തസ്യ തൗ ഭ്രാതരൗ രാജഞ് ശരൈഃ സംനതപർവഭിഃ
    രഥം വിശകലീകർതും സമാരബ്ധൗ വിശാം പതേ
26 തതഃ പ്രഹസ്യ നകുലശ് ചതുർഭിശ് ചതുരോ രണേ
    ജഘാന നിശിതൈസ് തീക്ഷ്ണൈഃ സത്യസേനസ്യ വാജിനഃ
27 തതഃ സന്ധായ നാരാചം രുക്മപുംഖം ശിലാശിതം
    ധനുശ് ചിച്ഛേദ രാജേന്ദ്ര സത്യസേനസ്യ പാണ്ഡവഃ
28 അഥാന്യം രഥം ആസ്ഥായ ധനുർ ആദായ ചാപരം
    സത്യസേനഃ സുഷേണശ് ച പാണ്ഡവം പര്യധാവതാം
29 അവിധ്യത് താവ് അസംഭ്രാന്തൗ മാദ്രീപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    ദ്വാഭ്യാം ദ്വാഭ്യാം മഹാരാജ ശരാഭ്യാം രണമൂർധനി
30 സുഷേണസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധഃ പാണ്ഡവസ്യ മഹദ് ധനുഃ
    ചിച്ഛേദ പ്രഹസൻ യുദ്ധേ ക്ഷുരപ്രേണ മഹാരഥഃ
31 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ നകുലഃ ക്രോധമൂർച്ഛിതഃ
    സുഷേണം പഞ്ചഭിർ വിദ്ധ്വാ ധ്വജം ഏകേന ചിച്ഛിദേ
32 സത്യസേനസ്യ ച ധനുർ ഹസ്താവാപം ച മാരിഷ
    ചിച്ഛേദ തരസാ യുദ്ധേ തത ഉച്ചുക്രുശുർ ജനാഃ
33 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ വേഗഘ്നം ഭാരസാധനം
    ശരൈഃ സഞ്ഛാദയാം ആസ സമന്താത് പാണ്ഡുനന്ദനം
34 സംനിവാര്യ തു താൻ ബാണാൻ നകുലഃ പരവീരഹാ
    സത്യസേനം സുഷേണം ച ദ്വാഭ്യാം ദ്വാഭ്യാം അവിധ്യത
35 താവ് ഏനം പ്രത്യവിധ്യേതാം പൃഥക്പൃഥഗ് അജിഹ്മഗൈഃ
    സാരഥിം ചാസ്യ രാജേന്ദ്ര ശരൈർ വിവ്യധതുഃ ശിതൈഃ
36 സത്യസേനോ രഥേഷാം തു നകുലസ്യാ ധനുസ് തഥാ
    പൃഥക് ശരാഭ്യാം ചിച്ഛേദ കൃതഹസ്തഃ പ്രതാപവാൻ
37 സ രഥേ ഽതിരഥസ് തിഷ്ഠൻ രഥശക്തിം പരാമൃശത്
    സ്വർണദണ്ഡാം അകുണ്ഠാഗ്രാം തൈലധൗതാം സുനിർമലാം
38 ലേലിഹാനാം ഇവ വിഭോ നാഗകന്യാം മഹാവിഷാം
    സമുദ്യമ്യ ച ചിക്ഷേപ സത്യസേനസ്യ സംയുഗേ
39 സാ തസ്യ ഹൃദയം സംഖ്യേ ബിഭേദ ശതധാ നൃപ
    സ പപാത രഥാദ് ഭൂമൗ ഗതസത്ത്വോ ഽൽപചേതനഃ
40 ഭ്രാതരം നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ സുഷേണഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
    അഭ്യവർഷച് ഛരൈസ് തൂർണം പദാതിം പാണ്ഡുനന്ദനം
41 നകുലം വിരഥം ദൃഷ്ട്വാ ദ്രൗപദേയോ മഹാബലഃ
    സുത സോമോ ഽഭിദുദ്രാവ പരീപ്സൻ പിതരം രണേ
42 തതോ ഽധിരുഹ്യ നകുലഃ സുത സോമസ്യ തം രഥം
    ശുശുഭേ ഭരതശ്രേഷ്ഠോ ഗിരിസ്ഥ ഇവ കേസരീ
    സോ ഽന്യത് കാർമുകം ആദായ സുഷേണം സമയോധയത്
43 താവ് ഉഭൗ ശരവർഷാഭ്യാം സമാസാദ്യ പരസ്പരം
    പരസ്പരവധേ യത്നം ചക്രതുഃ സുമഹാരഥൗ
44 സുഷേണസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധഃ പാണ്ഡവം വിശിഖൈസ് ത്രിഭിഃ
    സുത സോമം ച വിംശത്യാ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
45 തതഃ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ നകുലഃ പരവീരഹാ
    ശരൈസ് തസ്യ ദിശഃ സർവാശ് ഛാദയാം ആസ വീര്യവാൻ
46 തതോ ഗൃഹീത്വാ തീക്ഷ്ണാഗ്രം അർധചന്ദ്രം സുതേജനം
    സ വേഗയുക്തം ചിക്ഷേപ കർണ പുത്രസ്യ സംയുഗേ
47 തസ്യ തേനാ ശിരഃ കായാജ് ജഹാര നൃപസത്തമ
    പശ്യതാം സർവസൈന്യാനാം തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
48 സ ഹതഃ പ്രാപതദ് രാജൻ നകുലേന മഹാത്മനാ
    നദീവേഗാദ് ഇവാരുഗ്ണസ് തീരജഃ പാദപോ മഹാൻ
49 കർണ പുത്രവധം ദൃഷ്ട്വാ നകുലസ്യ ച വിക്രമം
    പ്രദുദ്രാവ ഭയാത് സേനാ താവകീ ഭരതർഷഭ
50 താം തു സേനാം മഹാരാജ മദ്രരാജഃ പ്രതാപവാൻ
    അപാലയദ് രണേ ശൂരഃ സേനാപതിർ അരിന്ദമഃ
51 വിഭീസ് തസ്ഥൗ മഹാരാജ വ്യവസ്ഥാപ്യ ച വാഹിനീം
    സിംഹനാദം ഭൃശം കൃത്വാ ധനുഃ ശബ്ദം ച ദാരുണം
52 താവകാഃ സമരേ രാജൻ രക്ഷിതാദൃഢ ധന്വനാ
    പ്രത്യുദ്യയുർ അരാതീംസ് തേ സമന്താദ് വിഗതവ്യഥാഃ
53 മദ്രരാജം മഹേഷ്വാസം പരിവാര്യ സമന്തതഃ
    സ്ഥിതാ രാജൻ മഹാസേനാ യോദ്ധുകാമാഃ സമന്തതഃ
54 സാത്യകിർ ഭിമ സേനശ് ച മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
    യുധിഷ്ഠിരം പുരസ്കൃത്യ ഹ്രീനേഷേധം അരിന്ദമം
55 പരിവാര്യ രണേ വീരാഃ സിംഹനാദം പ്രചക്രിരേ
    ബാണശബ്ദരവാംശ് ചോഗ്രാൻ ക്ഷ്വേഡാം ച വിവിധാൻ ദധുഃ
56 തഥൈവ താവകാഃ സർവേ മദ്രാധിപതിം അഞ്ജസാ
    പരിവാര്യ സുസംരബ്ധാഃ പുനർ യുദ്ധാം അരോച്ചയൻ
57 തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം ഭീരൂണാം ഭയവർധനം
    താവകാനാം പരേഷാം ച മൃത്യും കൃത്വാ നിവർതനം
58 യഥാ ദേവാസുരം യുദ്ധം പൂർവം ആസീദ് വിശാം പതേ
    അഭീതാനാം തഥാ രാജൻ യമ രാഷ്ട്രവിവർധനം
59 തതഃ കപിധ്വജോ രാജൻ ഹത്വാ സംശപ്തകാൻ രണേ
    അഭ്യദ്രവത താം സേനാം കൗരവീം പാണ്ഡുനന്ദനഃ
60 തഥൈവ പാണ്ഡവാഃ ശേഷാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നപുരോഗമാഃ
    അഭ്യധാവന്ത താം സേനാം വിസൃജന്തഃ ശിതാഞ് ശരാൻ
61 പാണ്ഡവൈർ അവകീർണാനാം സാംമോഹഃ സമജായത
    ന ച ജാജ്ഞുർ അനീകാനി ദിശോ വാ പ്രദിശസ് തഥാ
62 ആപൂര്യമാണാ നിശിതൈഃ ശരൈഃ പാണ്ഡവ ചോദിതൈഃ
    ഹതപ്രവീരാ വിധ്വസ്താ കീര്യമാണാ സമന്തതഃ
    കൗരവ്യ് അവധ്യത ചമൂഃ പാണ്ഡുപുത്രൈർ മഹാരഥൈഃ
63 തഥൈവ പാണ്ഡവീ സേനാ ശരൈ രാജൻ സമന്തതഃ
    രണേ ഽഹന്യത പുത്രൈസ് തേ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
64 തേ സേനേ ഭൃശസന്തപ്തേ വധ്യമാനേ പരസ്പരം
    വ്യാകുലേ സമപദ്യേതാം വർഷാസു സരിതാവ് ഇവ
65 ആവിവേശ തതസ് തീവ്രം താവകാനാം മഹദ് ഭയം
    പാണ്ഡവാനാം ച രാജേന്ദ്ര തഥാ ഭൂതേ മഹാഹവേ