മഹാഭാരതം മൂലം/സഭാപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം41

1 [ഭ്സ്]
     നൈഷാ ചേദിപതേർ ബുദ്ധിർ യയാ ത്വ് ആഹ്വയതേ ഽച്യുതം
     നൂനം ഏഷ ജഗദ് ഭർതുഃ കൃഷ്ണസ്യൈവ വിനിശ്ചയഃ
 2 കോ ഹി മാം ഭീമസേനാദ്യ ക്ഷിതാവ് അർഹതി പാർഥിവഃ
     ക്ഷേപ്തും ദൈവപരീതാത്മാ യഥൈഷ കുലപാംസനഃ
 3 ഏഷ ഹ്യ് അസ്യ മഹാബാഹോ തേജോ ഽംശശ് ച ഹരേർ ധ്രുവം
     തം ഏവ പുനർ ആദാതും ഇച്ഛത് പൃഥു യശാ ഹരിഃ
 4 യേനൈഷ കുരുശാർദൂല ശാർദൂല ഇവ ചേദിരാട്
     ഗർജത്യ് അതീവ ദുർബുദ്ധിഃ സർവാൻ അസ്മാൻ അചിന്തയൻ
 5 [വ്]
     തതോ ന മമൃഷേ ചൈദ്യസ് തദ് ഭീഷ്മ വചനം തദാ
     ഉവാച ചൈനം സങ്ക്രുദ്ധഃ പുനർ ഭീഷ്മം അഥോത്തരം
 6 [ഷ്]
     ദ്വിഷതാം നോ ഽസ്തു ഭീഷ്മൈഷ പ്രഭാവഃ കേശവസ്യ യഃ
     യസ്യ സംസ്തവ വക്താ ത്വം ബന്ദിവത് സതതോത്ഥിതഃ
 7 സംസ്തവായ മനോ ഭീഷ്മ പരേഷാം രമതേ സദാ
     യദി സംസ്തൗഷി രാജ്ഞസ് ത്വം ഇമം ഹിത്വാ ജനാർദനം
 8 ദരദം സ്തുഹി ബാഹ്ലീകം ഇമം പാർഥിവ സത്തമം
     ജായമാനേന യേനേയം അഭവദ് ദാരിതാ മഹീ
 9 വംഗാംഗവിഷയാധ്യക്ഷം സഹസ്രാക്ഷസമം ബലേ
     സ്തുഹി കർണം ഇമം ഭീഷ്മ മഹാചാപ വികർഷണം
 10 ദ്രോണം ദ്രൗണിം ച സാധു ത്വം പിതാ പുത്രൗ മഹാരഥൗ
    സ്തുഹി സ്തുത്യാവ് ഇമൗ ഭീഷ്മ സതതം ദ്വിജസത്തമൗ
11 യയോർ അന്യതരോ ഭീഷ്മ സങ്ക്രുദ്ധഃ സ ചരാചരാം
    ഇമാം വസുമതീം കുര്യാദ് അശേഷാം ഇതി മേ മതിഃ
12 ദ്രോണസ്യ ഹി സമം യുദ്ധേ ന പശ്യാമി നരാധിപം
    അശ്വത്ഥാമ്നസ് തഥാ ഭീഷ്മ ന ചൈതൗ സ്തോതും ഇച്ഛസി
13 ശല്യാദീൻ അപി കസ്മാത് ത്വം ന സ്തൗഷി വസുധാധിപാൻ
    സ്തവായ യദി തേ ബുദ്ധിർ വർതതേ ഭീഷ്മ സർവദാ
14 കിം ഹി ശക്യം മയാ കർതും യദ് വൃദ്ധാനാം ത്വയാ നൃപ
    പുരാ കഥയതാം നൂനം ന ശ്രുതം ധർമവാദിനാം
15 ആത്മനിന്ദാത്മപൂജാ ച പരനിന്ദാ പരസ്തവഃ
    അനാചരിതം ആര്യാണാം വൃത്തം ഏതച് ചതുർവിധം
16 യദ് അസ്തവ്യം ഇമം ശശ്വൻ മോഹാത് സംസ്തൗഷി ഭക്തിതഃ
    കേശവം തച് ച തേ ഭീഷ്മ ന കശ് ചിദ് അനുമന്യതേ
17 കഥം ഭോജസ്യ പുരുഷേ വർഗ പാലേ ദുരാത്മനി
    സമാവേശയസേ സർവം ജഗത് കേവലകാമ്യയാ
18 അഥ വൈഷാ ന തേ ഭക്തിഃ പകൃതിം യാതി ഭാരത
    മയൈവ കഥിതം പൂർവം ഭൂലിംഗശകുനിർ യഥാ
19 ഭൂലിംഗശകുനിർ നാമ പാർശ്വേ ഹിമവതഃ പരേ
    ഭീഷ്മ തസ്യാഃ സദാ വാചോ ശ്രൂയന്തേ ഽർഥവിഗർഹിതാഃ
20 മാ സാഹസം ഇതീദം സാ സതതം വാശതേ കില
    സാഹസം ചാത്മനാതീവ ചരന്തീ നാവബുധ്യതേ
21 സാ ഹി മാംസാർഗലം ഭീഷ്മ മുഖാത് സിംഹസ്യ ഖാദതഃ
    ദന്താന്തര വിലഗ്നം യത് തദ് ആദത്തേ ഽൽപചേതനാ
22 ഇച്ഛതഃ സാ ഹി സിംഹസ്യ ഭീഷ്മ ജീവത്യ് അസംശയം
    തദ്വത് ത്വം അപ്യ് അധർമജ്ഞ സദാ വാചോ പ്രഭാഷസേ
23 ഇച്ഛതാം പാർഥിവേന്ദ്രാണാം ഭീഷ്മ ജീവസ്യ് അസംശയം
    ലോകവിദ്വിഷ്ട കർമാ ഹി നാന്യോ ഽസ്തി ഭവതാ സമഃ
24 [വ്]
    തതശ് ചേദിപതേഃ ശ്രുത്വാ ഭീഷ്മഃ സകടുകം വചഃ
    ഉവാചേദം വചോ രാജംശ് ചേദിരാജസ്യ ശൃണ്വതഃ
25 ഇച്ഛതാം കില നാമാഹം ജീവാമ്യ് ഏഷാം മഹീക്ഷിതാം
    യോ ഽഹം ന ഗണയാമ്യ് ഏതാംസ് തൃണാനീവ നരാധിപാൻ
26 ഏവം ഉക്തേ തു ഭീഷ്മേണ തതഃ സഞ്ചുക്രുധുർ നൃപാഃ
    കേ ചിജ് ജഹൃഷിരേ തത്ര കേ ചിദ് ഭീഷ്മം ജഗർഹിരേ
27 കേ ചിദ് ഊചുർ മഹേഷ്വാസാഃ ശ്രുത്വാ ഭീഷ്മസ്യ തദ് വചഃ
    പാപോ ഽവലിപ്തോ വൃദ്ധശ് ച നായം ഭീഷ്മോ ഽർഹതി ക്ഷമാം
28 ഹന്യതാം ദുർമതിർ ഭീഷ്മഃ പശുവത് സാധ്വ് അയം നൃപൈഃ
    സർവൈഃ സമേത്യ സംരബ്ധൈർ ദഹ്യതാം വാ കടാഗ്നിനാ
29 ഇതി തേഷാം വചോ ശ്രുത്വാ തതഃ കുരു പിതാ മഹഃ
    ഉവാച മതിമാൻ ഭീഷ്മസ് താൻ ഏവ വസുധാധിപാൻ
30 ഉക്തസ്യോക്തസ്യ നേഹാന്തം അഹം സമുപലക്ഷയേ
    യത് തു വക്ഷ്യാമി തത് സർവം ശൃണുധ്വം വസുധാധിപാഃ
31 പശുവദ് ഘാതനം വാ മേ ദഹനം വാ കടാഗ്നിനാ
    ക്രിയതാം മൂർധ്നി വോ ന്യസ്തം മയേദം സകലം പദം
32 ഏഷ തിഷ്ഠതി ഗോവിന്ദഃ പൂജിതോ ഽസ്മാഭിർ അച്യുതഃ
    യസ്യ വസ് ത്വരതേ ബുദ്ധിർ മരണായ സ മാധവം
33 കൃഷ്ണം ആഹ്വയതാം അദ്യ യുദ്ധേ ശാർമ്ഗഗദാധരം
    യാവദ് അസ്യൈവ ദേവസ്യ ദേഹം വിശതു പാതിതഃ