മഹാഭാരതം മൂലം/സ്വർഗാരോഹണപർവം/അധ്യായം5

മഹാഭാരതം മൂലം/സ്വർഗാരോഹണപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം5

1 [ജ്]
     ഭീഷ്മദ്രോണൗ മഹാത്മാനൗ ധൃതരാഷ്ട്രശ് ച പാർഥിവഃ
     വിരാടദ്രുപദൗ ചോഭൗ ശംഖശ് ചൈവോത്തരസ് തഥാ
2 ധൃഷ്ടകേതുർ ജയത്സേനോ രാജാ ചൈവ സ സത്യജിത്
     ദുര്യോധന സുതാശ് ചൈവ ശകുനിശ് ചൈവ സൗബലഃ
3 കർണ പുത്രാശ് ച വിക്രാന്താ രാജാ ചൈവ ജയദ്രഥഃ
     ഘടോത്ചകാദയശ് ചൈവ യേ ചാന്യേ നാനുകീർതിതാഃ
4 യേ ചാന്യേ കീർതിതാസ് തത്ര രാജാനോ ദീപ്തമൂർതയഃ
     സ്വർഗേ കാലം കിയന്തം തേ തസ്ഥുസ് തദ് അപി ശംസ മേ
5 ആഹോസ്വിച് ഛാശ്വതം സ്ഥാനം തേഷാം തത്ര ദ്വിജോത്തമ
     അന്യേ വാ കർമണഃ കാം തേ ഗതിം പ്രാപ്താ നരർഷഭാഃ
     ഏതദ് ഇച്ഛാമ്യ് അഹം ശ്രോതും പ്രോച്യമാനം ത്വയാ ദ്വിജ
6 [സൂത]
     ഇത്യ് ഉക്തഃ സ തു വിപ്രർഷിർ അനുജ്ഞാതോ മഹാത്മനാ
     വ്യാസേന തസ്യ നൃപതേർ ആഖ്യാതും ഉപചക്രമേ
7 [വൈ]
     ഗന്തവ്യം കർമണാം അന്തേ സർവേണ മനുജാധിപ
     ശൃണു ഗുഹ്യം ഇദം രാജൻ ദേവാനാം ഭരതർഷഭ
     യദ് ഉവാച മഹാതേജാ ദിവ്യചക്ഷുഃ പ്രതാപവാൻ
8 മുനിഃ പുരാണഃ കൗരവ്യ പാരാശര്യോ മഹാവ്രതഃ
     അഗാധ ബുദ്ധിഃ സർവജ്ഞോ ഗതിജ്ഞഃ സർവകർമണാം
9 വസൂൻ ഏവ മഹാതേജാ ഭീഷ്മഃ പ്രാപ മഹാദ്യുതിഃ
     അഷ്ടാവ് ഏവ ഹി ദൃശ്യന്തേ വസവോ ഭരതർഷഭ
10 ബൃഹസ്പതിം വിവേശാഥ ദ്രോണോ ഹ്യ് അംഗിരസാം വരം
    കൃതവർമാ തു ഹാർദിക്യഃ പ്രവിവേശ മരുദ്ഗണം
11 സനത് കുമാരം പ്രദ്യുമ്നഃ പ്രവിവേശ യഥാഗതം
    ധൃതരാഷ്ട്രോ ധനേശസ്യ ലോകാൻ പ്രാപ ദുരാസദാൻ
12 ധൃതരാഷ്ട്രേണ സഹിതാ ഗാന്ധാരീ ച യശസ്വിനീ
    പത്നീഭ്യാം സഹിതഃ പാണ്ഡുർ മഹേന്ദ്ര സദനം യയൗ
13 വിരാടദ്രുപദൗ ചോഭൗ ധൃഷ്ടകേതുശ് ച പാർഥിവ
    നിശഠാക്രൂര സാംബാശ് ച ഭാനുഃ കമ്പോ വിഡൂരഥഃ
14 ഭൂരിശ്രവാഃ ശലശ് ചൈവ ഭൂരിശ് ച പൃഥിവീപതിഃ
    ഉഗ്രസേനസ് തഥാ കംസോ വസുദേവശ് ച വീര്യവാൻ
15 ഉത്തരശ് ച സഹ ഭ്രാത്രാ ശംഖേന നരപുംഗവഃ
    വിശ്വേഷാം ദേവതാനാം തേ വിവിശുർ നരസത്തമാഃ
16 വർചാ നാമ മഹാതേജാഃ സോമപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    സോ ഽഭിമന്യുർ നൃസിംഹസ്യ ഫൽഗുനസ്യ സുതോ ഽഭവത്
17 സ യുദ്ധ്വാ ക്ഷത്രധർമേണ യഥാ നാന്യഃ പുമാൻ ക്വ ചിത്
    വിവേശ സോമം ധർമാത്മാ കർമണോ ഽന്തേ മഹാരഥഃ
18 ആവിവേശ രവിം കർണഃ പിതരം പുരുഷർഷഭ
    ദ്വാപരം ശകുനിഃ പ്രാപ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തു പാവകം
19 ധൃതരാഷ്ട്രാത്മജാഃ സർവേ യാതുധാനാ ബലോത്കടാഃ
    ഋദ്ധിമന്തോ മഹാത്മാനഃ ശസ്ത്രപൂതാ ദിവം ഗതാഃ
    ധർമം ഏവാവിശത് ക്ഷത്താ രാജാ ചൈവ യുധിഷ്ഠിരഃ
20 അനന്തോ ഭഗവാൻ ദേവഃ പ്രവിവേശ രസാതലം
    പിതാമഹ നിയോഗാദ് ധി യോ യോഗാദ് ഗാം അധാരയത്
21 ഷോഡശ സ്ത്രീസഹസ്രാണി വാസുദേവ പരിഗ്രഹഃ
    ന്യമജ്ജന്ത സരസ്വത്യാം കാലേന ജനമേജയ
    താശ് ചാപ്യ് അപ്സരസോ ഭൂത്വാ വാസുദേവം ഉപാഗമൻ
22 ഹതാസ് തസ്മിൻ മഹായുദ്ധേ യേ വീരാസ് തു മഹാരഥാഃ
    ഘടോത്കചാദയഃ സർവേ ദേവാൻ യക്ഷാംശ് ച ഭേജിരേ
23 ദുര്യോധന സഹായാശ് ച രാക്ഷസാഃ പരികീർതിതാഃ
    പ്രാപ്താസ് തേ ക്രമശോ രാജൻ സർവലോകാൻ അനുത്തമാൻ
24 ഭവനം ച മഹേന്ദ്രസ്യ കുബേരസ്യ ച ധീമതഃ
    വരുണസ്യ തഥാ ലോകാൻ വിവിശുഃ പുരുഷർഷഭാഃ
25 ഏതത് തേ സർവം ആഖ്യാതം വിസ്തരേണ മഹാദ്യുതേ
    കുരൂണാം ചരിതം കൃത്സ്നം പാണ്ഡവാനാം ച ഭാരത
26 [സൂത]
    ഏതച് ഛ്രുത്വാ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠാത് സ രാജാ ജനമേജയഃ
    വിസ്മിതോ ഽഭവദ് അത്യർഥം യജ്ഞകർമാന്തരേഷ്വ് അഥ
27 തതഃ സമാപയാം ആസുഃ കർമ തത് തസ്യ യാജകാഃ
    ആസ്തീകശ് ചാഭവത് പ്രീതഃ പരിമോക്ഷ്യ ഭുജംഗമാൻ
28 തതോ ദ്വിജാതീൻ സർവാംസ് താൻ ദക്ഷിണാഭിർ അതോഷയത്
    പൂജിതാശ് ചാപി തേ രാജ്ഞാ തതോ ജഗ്മുർ യഥാഗതം
29 വിസർജയിത്വാ വിപ്രാംസ് താൻ രാജാപി ജനമേജയഃ
    തതസ് തക്ഷശിലായാഃ സ പുനർ ആയാദ് ഗജാഹ്വയം
30 ഏതത് തേ സർവം ആഖ്യാതം വൈശമ്പായന കീർതിതം
    വ്യാസാജ്ഞയാ സമാഖ്യാതം സർപസത്ത്രേ നൃപസ്യ ഹ
31 പുണ്യോ ഽയം ഇതിഹാസാഖ്യഃ പവിത്രം ചേദം ഉത്തമം
    കൃഷ്ണേന മുനിനാ വിപ്ര നിയതം സത്യവാദിനാ
32 സർവജ്ഞേന വിധിജ്ഞേന ധർമജ്ഞാനവതാ സതാ
    അതീന്ദ്രിയേണ ശുചിനാ തപസാ ഭാവിതാത്മനാ
33 ഐശ്വര്യേ വർതതാ ചൈവ സാംഖ്യയോഗവിദാ തഥാ
    നൈകതന്ത്ര വിബുദ്ധേന ദൃഷ്ട്വാ ദിവ്യേന ചക്ഷുഷാ
34 കീർതിം പ്രഥയതാ ലോകേ പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
    അന്യേഷാം ക്ഷത്രിയാണാം ച ഭൂരി ദ്രവിണ തേജസാം
35 യ ഇദം ശ്രാവയേദ് വിദ്വാൻ സദാ പർവണി പർവണി
    ധൂതപാപ്മാ ജിതസ്വർഗോ ബ്രഹ്മഭൂയായ ഗച്ഛതി
36 യശ് ചേദം ശ്രാവയേച് ഛ്രാദ്ധേ ബ്രാഹ്മണാൻ പാദം അന്തതഃ
    അക്ഷയ്യം അന്നപാനം വൈ പിതൄംസ് തസ്യോപതിഷ്ഠതേ
37 അഹ്നാ യദ് ഏനഃ കുരുതേ ഇന്ദ്രിയൈർ മനസാപി വാ
    മഹാഭാരതം ആഖ്യായ പശ്ചാത് സന്ധ്യാം പ്രമുച്യതേ
38 ധർമേ ചാർഥേ ച കാമേ ച മോക്ഷേ ച ഭരതർഷഭ
    യദ് ഇഹാസ്തി തദ് അന്യത്ര യൻ നേഹാസ്തി ന തത് ക്വ ചിത്
39 യജോ നാമേതിഹാസോ ഽയം ശ്രോതവ്യോ ഭൂതിം ഇച്ഛതാ
    രജ്ഞാ രാജസുതൈശ് ചാപി ഗർഭിണ്യാ ചൈവ യോഷിതാ
40 സ്വർഗകാമോ ലഭേത് സ്വർഗം ജയ കാമോ ലഭേജ് ജയം
    ഗർഭിണീ ലഭതേ പുത്രം കന്യാം വാ ബഹു ഭാഗിനീം
41 അനാഗതം ത്രിഭിർ വർഷൈഃ കൃഷ്ണദ്വൈപായനഃ പ്രഭുഃ
    സന്ദർഭം ഭാരതസ്യാസ്യ കൃതവാൻ ധർമകാമ്യയാ
42 നാരദോ ഽശ്രാവയദ് ദേവാൻ അസിതോ ദേവലഃ പിതൄൻ
    രക്ഷോയക്ഷാഞ് ശുകോ മർത്യാൻ വൈശമ്പായന ഏവ തു
43 ഇതിഹാസം ഇമം പുണ്യം മഹാർഥം വേദ സംമിതം
    ശ്രാവയേദ് യസ് തു വർണാംസ് ത്രീൻ കൃത്വാ ബ്രാഹ്മണം അഗ്രതഃ
44 സ നരഃ പാപനിർമുക്തഃ കീരിത്ം പ്രാപ്യേഹ ശൗനക
    ഗച്ഛേത് പരമികാം സിദ്ധിം അത്ര മേ നാസ്തി സംശയഃ
45 ഭാരതാധ്യയനാത് പുണ്യാദ് അപി പാദം അധീയതഃ
    ശ്രദ്ദധാനസ്യ പൂയന്തേ സർവപാപാന്യ് അശേഷതഃ
46 മഹർഷിർ ഭഗവാൻ വ്യാസഃ കൃത്വേമാം സംഹിതാം പുരാ
    ശ്ലോകൈശ് ചതുർഭിർ ഭഗവാൻ പുത്രം അധ്യാപയച് ഛുകം
47 മാതാ പിതൃസഹസ്രാണി പുത്രദാരശതാനി ച
    സംസാരേഷ്വ് അനുഭൂതാനി യാന്തി യാസ്യന്തി ചാപരേ
48 ഹർഷസ്ഥാന സഹസ്രാണി ഭയസ്ഥാന ശതാനി ച
    ദിവസേ ദിവസേ മൂഢം ആവിശന്തി ന പണ്ഡിതം
49 ഊർധ്വബാഹുർ വിരൗമ്യ് ഏഷ ന ച കശ് ചിച് ഛൃണോതി മേ
    ധർമാദ് അർഥശ് ച കാമശ് ച സ കിമർഥം ന സേവ്യതേ
50 ന ജാതു കാമാൻ ന ഭയാൻ ന ലോഭാദ്; ധർമം ത്യജേജ് ജീവിതസ്യാപി ഹേതോഃ
    നിത്യോ ധർമഃ സുഖദുഃഖേ ത്വ് അനിത്യേ; ജീവോ നിത്യോ ഹേതുർ അസ്യ ത്വ് അനിത്യഃ
51 ഇമാം ഭാരത സാവിത്രീം പ്രാതർ ഉത്ഥായ യഃ പഠേത്
    സ ഭാരത ഫലം പ്രാപ്യ പരം ബ്രഹ്മാധിഗച്ഛതി
52 യഥാ സമുദ്രോ ഭഗവാൻ യഥാ ച ഹിമവാൻ ഗിരിഃ
    ഖ്യാതാവ് ഉഭൗ രത്നനിധീ തഥാ ഭാരതം ഉച്യതേ
53 മഹാഭാരതം ആഖ്യാനം യഃ പഠേത് സുസമാഹിതഃ
    സ ഗച്ഛേത് പരമാം സിദ്ധിം ഇതി മേ നാസ്തി സംശയഃ
54 ദ്വൈപായനോഷ്ഠപുടനിഃസൃതം അപ്രമേയം; പുണ്യം പവിത്രം അഥ പാപഹരം ശിവം ച
    യോ ഭാരതം സമധിഗച്ഛതി വാച്യമാനം; കിം തസ്യ പുഷ്കരജലൈർ അഭിഷേചനേന