രാമായണം/അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം/അധ്യായം14
| ←അധ്യായം13 | രാമായണം/അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം രചന: അധ്യായം14 |
അധ്യായം15→ |
1 സ തദ് അന്തഃപുരദ്വാരം സമതീത്യ ജനാകുലം
പ്രവിവിക്താം തതഃ കക്ഷ്യാം ആസസാദ പുരാണവിത്
2 പ്രാസകാർമുകബിഭ്രദ്ഭിർ യുവഭിർ മൃഷ്ടകുണ്ഡലൈഃ
അപ്രമാദിഭിർ ഏകാഗ്രൈഃ സ്വനുരക്തൈർ അധിഷ്ഠിതാം
3 തത്ര കാഷായിണോ വൃദ്ധാൻ വേത്രപാണീൻ സ്വലങ്കൃതാൻ
ദദർശ വിഷ്ഠിതാൻ ദ്വാരി സ്ത്ര്യധ്യക്ഷാൻ സുസമാഹിതാൻ
4 തേ സമീക്ഷ്യ സമായാന്തം രാമപ്രിയചികീർഷവഃ
സഹഭാര്യായ രാമായ ക്ഷിപ്രം ഏവാചചക്ഷിരേ
5 പ്രതിവേദിതം ആജ്ഞായ സൂതം അഭ്യന്തരം പിതുഃ
തത്രൈവാനായയാം ആസ രാഘവഃ പ്രിയകാമ്യയാ
6 തം വൈശ്രവണസങ്കാശം ഉപവിഷ്ടം സ്വലങ്കൃതം
ദാദർശ സൂതഃ പര്യങ്കേ സൗവണോ സോത്തരച്ഛദേ
7 വരാഹരുധിരാഭേണ ശുചിനാ ച സുഗന്ധിനാ
അനുലിപ്തം പരാർധ്യേന ചന്ദനേന പരന്തപം
8 സ്ഥിതയാ പാർശ്വതശ് ചാപി വാലവ്യജനഹസ്തയാ
ഉപേതം സീതയാ ഭൂയശ് ചിത്രയാ ശശിനം യഥാ
9 തം തപന്തം ഇവാദിത്യം ഉപപന്നം സ്വതേജസാ
വവന്ദേ വരദം ബന്ദീ നിയമജ്ഞോ വിനീതവത്
10 പ്രാഞ്ജലിസ് തു സുഖം പൃഷ്ട്വാ വിഹാരശയനാസനേ
രാജപുത്രം ഉവാചേദം സുമന്ത്രോ രാജസത്കൃതഃ
11 കൗസല്യാ സുപ്രഭാ ദേവ പിതാ ത്വം ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛതി
മഹിഷ്യാ സഹ കൈകേയ്യാ ഗമ്യതാം തത്ര മാചിരം
12 ഏവം ഉക്തസ് തു സംഹൃഷ്ടോ നരസിംഹോ മഹാദ്യുതിഃ
തതഃ സംമാനയാം ആസ സീതാം ഇദം ഉവാച ഹ
13 ദേവി ദേവശ് ച ദേവീ ച സമാഗമ്യ മദന്തരേ
മന്ത്രേയേതേ ധ്രുവം കിം ചിദ് അഭിഷേചനസംഹിതം
14 ലക്ഷയിത്വാ ഹ്യ് അഭിപ്രായം പ്രിയകാമാ സുദക്ഷിണാ
സഞ്ചോദയതി രാജാനം മദർഥം മദിരേക്ഷണാ
15 യാദൃശീ പരിഷത് തത്ര താദൃശോ ദൂത ആഗതഃ
ധ്രുവം അദ്യൈവ മാം രാജാ യൗവരാജ്യേ ഽഭിഷേക്ഷ്യതി
16 ഹന്ത ശീഘ്രം ഇതോ ഗത്വാ ദ്രക്ഷ്യാമി ച മഹീപതിഃ
സഹ ത്വം പരിവാരേണ സുഖം ആസ്സ്വ രമസ്യ ച
17 പതിസംമാനിതാ സീതാ ഭർതാരം അസിതേക്ഷണാ
ആദ്വാരം അനുവവ്രാജ മംഗലാന്യ് അഭിദധ്യുഷീ
18 സ സർവാൻ അർഥിനോ ദൃഷ്ട്വാ സമേത്യ പ്രതിനന്ദ്യ ച
തതഃ പാവകസങ്കാശം ആരുരോഹ രഥോത്തമം
19 മുഷ്ണന്തം ഇവ ചക്ഷൂംഷി പ്രഭയാ ഹേമവർചസം
കരേണുശിശുകൽപൈശ് ച യുക്തം പരമവാജിഭിഃ
20 ഹരിയുക്തം സഹസ്രാക്ഷോ രഥം ഇന്ദ്ര ഇവാശുഗം
പ്രയയൗ തൂർണം ആസ്ഥായ രാഘവോ ജ്വലിതഃ ശ്രിയാ
21 സ പർജന്യ ഇവാകാശേ സ്വനവാൻ അഭിനാദയൻ
നികേതാൻ നിര്യയൗ ശ്രീമാൻ മഹാഭ്രാദ് ഇവ ചന്ദ്രമാഃ
22 ഛത്രചാമരപാണിസ് തു ലക്ഷ്മണോ രാഘവാനുജഃ
ജുഗോപ ഭ്രാതരം ഭ്രാതാ രഥം ആസ്ഥായ പൃഷ്ഠതഃ
23 തതോ ഹലഹലാശബ്ദസ് തുമുലഃ സമജായത
തസ്യ നിഷ്ക്രമമാണസ്യ ജനൗഘസ്യ സമന്തതഃ
24 സ രാഘവസ് തത്ര കഥാപ്രലാപം; ശുശ്രാവ ലോകസ്യ സമാഗതസ്യ
ആത്മാധികാരാ വിവിധാശ് ച വാചഃ; പ്രഹൃഷ്ടരൂപസ്യ പുരേ ജനസ്യ
25 ഏഷ ശ്രിയം ഗച്ഛതി രാഘവോ ഽദ്യ; രാജപ്രസാദാദ് വിപുലാം ഗമിഷ്യൻ
ഏതേ വയം സർവസമൃദ്ധകാമാ; യേഷാം അയം നോ ഭവിതാ പ്രശാസ്താ
ലാഭോ ജനസ്യാസ്യ യദ് ഏഷ സർവം; പ്രപത്സ്യതേ രാഷ്ട്രം ഇദം ചിരായ
26 സ ഘോഷവദ്ഭിശ് ച ഹയൈഃ സനാഗൈഃ; പുരഃസരൈഃ സ്വസ്തികസൂതമാഗധൈഃ
മഹീയമാനഃ പ്രവരൈശ് ച വാദകൈർ; അഭിഷ്ടുതോ വൈശ്രവണോ യഥാ യയൗ
27 കരേണുമാതംഗരഥാശ്വസങ്കുലം; മഹാജനൗഘൈഃ പരിപൂർണചത്വരം
പ്രഭൂതരത്നം ബഹുപണ്യസഞ്ചയം; ദദർശ രാമോ രുചിരം മഹാപഥം