രാമായണം/അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം
രചന:[[രചയിതാവ്:വാൽമീകി

3|വാൽമീകി 3]]
അധ്യായം13

1 തേ തു താം രജനീം ഉഷ്യ ബ്രാഹ്മണാ വേദപാരഗാഃ
 ഉപതസ്ഥുർ ഉപസ്ഥാനം സഹരാജപുരോഹിതാഃ
2 അമാത്യാ ബലമുഖ്യാശ് ച മുഖ്യാ യേ നിഗമസ്യ ച
 രാഘവസ്യാഭിഷേകാർഥേ പ്രീയമാണാസ് തു സംഗതാഃ
3 ഉദിതേ വിമലേ സൂര്യേ പുഷ്യേ ചാഭ്യാഗതേ ഽഹനി
 അഭിഷേകായ രാമസ്യ ദ്വിജേന്ദ്രൈർ ഉപകൽപിതം
4 കാഞ്ചനാ ജലകുംഭാശ് ച ഭദ്രപീഠം സ്വലങ്കൃതം
 രാമശ് ച സമ്യഗാസ്തീർണോ ഭാസ്വരാ വ്യാഘ്രചർമണാ
5 ഗംഗായമുനയോഃ പുണ്യാത് സംഗമാദ് ആഹൃതം ജലം
 യാശ് ചാന്യാഃ സരിതഃ പുണ്യാ ഹ്രദാഃ കൂപാഃ സരാംസി ച
6 പ്രാഗ്വാഹാശ് ചോർധ്വവാഹാശ് ച തിര്യഗ്വാഹാഃ സമാഹിതാഃ
 താഭ്യശ് ചൈവാഹൃതം തോയം സമുദ്രേഭ്യശ് ച സർവശഃ
7 ക്ഷൗദ്രം ദധിഘൃതം ലാജാ ധർഭാഃ സുമനസഃ പയഃ
 സലാജാഃ ക്ഷീരിഭിശ് ഛന്നാ ഘടാഃ കാഞ്ചനരാജതാഃ
 പദ്മോത്പലയുതാ ഭാന്തി പൂർണാഃ പരമവാരിണാ
8 ചന്ദ്രാംശുവികചപ്രഖ്യം പാണ്ഡുരം രത്നഭൂഷിതം
 സജ്ജം തിഷ്ഠതി രാമസ്യ വാലവ്യജനം ഉത്തമം
9 ചന്ദ്രമണ്ഡലസങ്കാശം ആതപത്രം ച പാണ്ഡുരം
 സജ്ജം ദ്യുതികരം ശ്രീമദ് അഭിഷേകപുരസ്കൃതം
10 പാണ്ഡുരശ് ച വൃഷഃ സജ്ജഃ പാണ്ഡുരാശ്വശ് ച സുസ്ഥിതഃ
  പ്രസ്രുതശ് ച ഗജഃ ശ്രീമാൻ ഔപവാഹ്യഃ പ്രതീക്ഷതേ
11 അഷ്ടൗ കന്യാശ് ച മംഗല്യാഃ സർവാഭരണഭൂഷിതാഃ
  വാദിത്രാണി ച സർവാണി ബന്ദിനശ് ച തഥാപരേ
12 ഇക്ഷ്വാകൂണാം യഥാ രാജ്യേ സംഭ്രിയേതാഭിഷേചനം
  തഥാ ജാതീയാം ആദായ രാജപുത്രാഭിഷേചനം
13 തേ രാജവചനാത് തത്ര സമവേതാ മഹീപതിം
  അപശ്യന്തോ ഽബ്രുവൻ കോ നു രാജ്ഞോ നഃ പ്രതിവേദയേത്
14 ന പശ്യാമശ് ച രാജാനം ഉദിതശ് ച ദിവാകരഃ
  യൗവരാജ്യാഭിഷേകശ് ച സജ്ജോ രാമസ്യ ധീമതഃ
15 ഇതി തേഷു ബ്രുവാണേഷു സാർവഭൗമാൻ മഹീപതീൻ
  അബ്രവീത് താൻ ഇദം സർവാൻ സുമന്ത്രോ രാജസത്കൃതഃ
16 അയം പൃച്ഛാമി വചനാത് സുഖം ആയുഷ്മതാം അഹം
  രാജ്ഞഃ സമ്പ്രതിബുദ്ധസ്യ യച് ചാഗമനകാരണം
17 ഇത്യ് ഉക്ത്വാന്തഃപുരദ്വാരം ആജഗാമ പുരാണവിത്
  ആശീർഭിർ ഗുണയുക്താഭിർ അഭിതുഷ്ടാവ രാഘവം
18 ഗതാ ഭഗവതീ രാത്രിരഹഃ ശിവം ഉപസ്ഥിതം
  ബുധ്യസ്വ നൃപശാർദൂല കുരു കാര്യം അനന്തരം
19 ബ്രാഹ്മണാ ബലമുഖ്യാശ് ച നൈഗമാശ് ചാഗതാ നൃപ
  ദർശനം പ്രതികാങ്ക്ഷന്തേ പ്രതിബുധ്യസ്വ രാഘവ
20 സ്തുവന്തം തം തദാ സൂതം സുമന്ത്രം മന്ത്രകോവിദം
  പ്രതിബുധ്യ തതോ രാജാ ഇദം വചനം അബ്രവീത്
21 ന ചൈവ സമ്പ്രസുതോ ഽഹം ആനയേദ് ആശു രാഘവം
  ഇതി രാജാ ദശരഥഃ സൂതം തത്രാന്വശാത് പുനഃ
22 സ രാജവചനം ശ്രുത്വാ ശിരസാ പ്രതിപൂജ്യ തം
  നിർജഗാമ നൃപാവാസാൻ മന്യമാനഃ പ്രിയം മഹത്
23 പ്രപന്നോ രാജമാർഗം ച പതാകാ ധ്വജശോഭിതം
  സ സൂതസ് തത്ര ശുശ്രാവ രാമാധികരണാഃ കഥാഃ
24 തതോ ദദർശ രുചിരം കൈലാസസദൃശപ്രഭം
  രാമവേശ്മ സുമന്ത്രസ് തു ശക്രവേശ്മസമപ്രഭം
25 മഹാകപാടപിഹിതം വിതർദിശതശോഭിതം
  കാഞ്ചനപ്രതിമൈകാഗ്രം മണിവിദ്രുമതോരണം
26 ശാരദാഭ്രഘനപ്രഖ്യം ദീപ്തം മേരുഗുഹോപമം
  ദാമഭിർ വരമാല്യാനാം സുമഹദ്ഭിർ അലങ്കൃതം
27 സ വാജിയുക്തേന രഥേന സാരഥിർ; നരാകുലം രാജകുലം വിലോകയൻ
  തതഃ സമാസാദ്യ മഹാധനം മഹത്; പ്രഹൃഷ്ടരോമാ സ ബഭൂവ സാരഥിഃ
28 തദ് അദ്രികൂടാചലമേഘസംനിഭം; മഹാവിമാനോത്തമവേശ്മസംഘവത്
  അവാര്യമാണഃ പ്രവിവേശ സാരഥിഃ; പ്രഭൂതരത്നം മകരോ യഥാർണവം