ശ്രീമദ് ഭാഗവതം/ദ്വിതീയഃ സ്കന്ധഃ/തൃതീയോധ്യായഃ

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം
ദ്വിതീയഃ സ്കന്ധഃ


ശ്രീശുക ഉവാച


ഏവമേതന്നിഗദിതം പൃഷ്ടവാൻ യദ്ഭവാൻ മമ

നൃണാം യന്മ്രിയമാണാനാം മനുഷ്യേഷു മനീഷിണാം


ബ്രഹ്മവർചസകാമസ്തു യജേത ബ്രഹ്മണഃ പതിം

ഇന്ദ്രമിന്ദ്രിയകാമസ്തു പ്രജാകാമഃ പ്രജാപതീൻ


ദേവീം മായാം തു ശ്രീകാമസ്തേജസ്കാമോ വിഭാവസും

വസുകാമോ വസൂൻ രുദ്രാൻ വീര്യകാമോഥ വീര്യവാൻ


അന്നാദ്യകാമസ്ത്വദിതിം സ്വർഗകാമോദിതേഃ സുതാൻ

വിശ്വാന്ദേവാൻ രാജ്യകാമഃ സാധ്യാൻസംസാധകോ വിശാം


ആയുഷ്കാമോശ്വിനൗ ദേവൗ പുഷ്ടികാമ ഇലാം യജേത്

പ്രതിഷ്ഠാകാമഃ പുരുഷോ രോദസീ ലോകമാതരൗ


രൂപാഭികാമോ ഗന്ധർവാൻ സ്ത്രീകാമോപ്സര ഉർവശീം

ആധിപത്യകാമഃ സർവേഷാം യജേത പരമേഷ്ഠിനം


യജ്ഞം യജേദ് യശസ്കാമഃ കോശകാമഃ പ്രചേതസം

വിദ്യാകാമസ്തു ഗിരിശം ദാന്പത്യാർഥ ഉമാം സതീം


ധർമാർഥ ഉത്തമശ്ലോകം തന്തുഃ തന്വൻ പിതൃൻ യജേത്

രക്ഷാകാമഃ പുണ്യജനാനോജസ്കാമോ മരുദ്ഗണാൻ


രാജ്യകാമോ മനൂൻ ദേവാൻ നിരൃതിം ത്വഭിചരൻ യജേത്

കാമകാമോ യജേത് സോമമകാമഃ പുരുഷം പരം


അകാമഃ സർവകാമോ വാ മോക്ഷകാമ ഉദാരധീഃ

തീവ്രേണ ഭക്തിയോഗേന യജേത ഉരുഷം പരം ൧൦


ഏതാവാനേവ യജതാമിഹ നിഃശ്രേയസോദയഃ

ഭഗവത്യചലോ ഭാവോ യദ് ഭാഗവതസങ്ഗതഃ ൧൧


ജ്ഞാനം യദാപ്രതിനിവൃത്തഗുണോർമിചക്രമാത്മപ്രസാദ ഉത യത്ര ഗുണേഷ്വസങ്ഗഃ

കൈവല്യസമ്മതപഥസ്ത്വഥ ഭക്തിയോഗഃ കോ നിർവൃതോ ഹരികഥാസു രതിം ന കുര്യാത് ൧൨


ശൗനക ഉവാച


ഇത്യഭിവ്യാഹൃതം രാജാ നിശമ്യ ഭരതർഷഭഃ

കിമന്യത്പൃഷ്ടവാൻ ഭൂയോ വൈയാസകിമൃഷിം കവിം ൧൩


ഏതച്ഛുശ്രൂഷതാം വിദ്വൻ സൂത നോർഹസി ഭാഷിതും

കഥാ ഹരികഥോദർകാഃ സതാം സ്യുഃ സദസി ധ്രുവം ൧൪


സ വൈ ഭാഗവതോ രാജാ പാണ്ഡവേയോ മഹാരഥഃ

ബാലക്രീഡനകൈഃ ക്രീഡൻ കൃഷ്ണക്രീഡാം യ ആദദേ ൧൫


വൈയാസകിശ്ച ഭഗവാൻ വാസുദേവപരായണഃ

ഉരുഗായഗുണോദാരാഃ സതാം സ്യുർഹി സമാഗമേ ൧൬


ആയുർഹരതി വൈ പുംസാമുദ്യന്നസ്തം ച യന്നസൗ

തസ്യർതേ യത്ക്ഷണോ നീത ഉത്തമശ്ലോകവാർതയാ ൧൭


തരവഃ കിം ന ജീവന്തി ഭസ്ത്രാഃ കിം ന ശ്വസന്ത്യുത

ന ഖാദന്തി ന മേഹന്തി കിം ഗ്രാമേ പശവോപരേ ൧൮


ശ്വവിഡ്വരാഹോഷ്ട്രഖരൈഃ സംസ്തുതഃ പുരുഷഃ പശുഃ

ന യത്കർണപഥോപേതോ ജാതു നാമ ഗദാഗ്രജഃ ൧൯


ബിലേ ബതോരുക്രമവിക്രമാൻ യേ ന ശൃണ്വതഃ കർണപുടേ നരസ്യ

ജിഹ്വാസതീ ദാർദുരികേവ സൂത ന ചോപഗായത്യുരുഗായഗാഥാഃ ൨൦


ഭാരഃ പരം പട്ടകിരീടജുഷ്ടമപ്യുത്തമാങ്ഗം ന നമേന്മുകുന്ദം

ശാവൗ കരൗ നോ കുരുതേ സപര്യാം ഹരേർലസത്കാഞ്ചനകങ്കണൗ വാ ൨൧


ബർഹായിതേ തേ നയനേ നരാണാം ലിങ്ഗാനിവിഷ്ണോർന നിരീക്ഷതോ യേ

പാദൗ നൃണാം തൗ ദ്രുമജന്മഭാജൗ ക്ഷേത്രാണി നാനുവ്രജതോ ഹരേര്യൗ ൨൨


ജീവഞ്ഛവോ ഭാഗവതാങ്ഘ്രിരേണും ന ജാതു മർത്യോഭിലഭേത യസ്തു

ശ്രീവിഷ്ണുപദ്യാ മനുജസ്തുലസ്യാഃ ശ്വസഞ്ഛവോ യസ്തു ന വേദ ഗന്ധം ൨൩


തദശ്മസാരം ഹൃദയം ബതേദം യദ് ഗൃഹ്യമാണൈർഹരിനാമധേയൈഃ

ന വിക്രിയേതാഥ യദാ വികാരോ നേത്രേ ജലം ഗാത്രരുഹേഷു ഹർഷഃ ൨൪


അഥാഭിധേഹ്യങ്ഗ മനോനുകൂലം പ്രഭാഷസേ ഭാഗവതപ്രധാനഃ

യദാഹ വൈയാസകിരാത്മവിദ്യാവിശാരദോ നൃപതിം സാധു പുഷ്ടഃ ൨൫


ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം ദ്വിതീയസ്കന്ധേ

തൃതീയോധ്യായഃ