ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ചതുർത്ഥഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 4) / അദ്ധ്യായം 18

← സ്കന്ധം 4 : അദ്ധ്യായം 17

സ്കന്ധം 4 : അദ്ധ്യായം 19 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ചതുർത്ഥഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 4) / അദ്ധ്യായം 18

മൈത്രേയ ഉവാച

ഇത്ഥം പൃഥുമഭിഷ്ടൂയ രുഷാ പ്രസ്ഫുരിതാധരം ।
പുനരാഹാവനിർഭീതാ സംസ്തഭ്യാത്മാനമാത്മനാ ॥ 1 ॥

സന്നിയച്ഛാഭിഭോ മന്യും നിബോധ ശ്രാവിതം ച മേ ।
സർവ്വതഃ സാരമാദത്തേ യഥാ മധുകരോ ബുധഃ ॥ 2 ॥

അസ്മിൻ ലോകേഽഥവാമുഷ്മിൻ മുനിഭിസ്തത്ത്വദർശിഭിഃ ।
ദൃഷ്ടാ യോഗാഃ പ്രയുക്താശ്ച പുംസാം ശ്രേയഃപ്രസിദ്ധയേ ॥ 3 ॥

താനാതിഷ്ഠതി യഃ സംയഗുപായാൻ പൂർവ്വദർശിതാൻ ।
അവരഃ ശ്രദ്ധയോപേത ഉപേയാൻ വിന്ദതേഽഞ്ജസാ ॥ 4 ॥

താനനാദൃത്യ യോഽവിദ്വാനർത്ഥാനാരഭതേ സ്വയം ।
തസ്യ വ്യഭിചരന്ത്യർത്ഥാ ആരബ്ധാശ്ച പുനഃ പുനഃ ॥ 5 ॥

പുരാ സൃഷ്ടാ ഹ്യോഷധയോ ബ്രഹ്മണാ യാ വിശാമ്പതേ ।
ഭുജ്യമാനാ മയാ ദൃഷ്ടാ അസദ്ഭിരധൃതവ്രതൈഃ ॥ 6 ॥

അപാലിതാനാദൃതാ ച ഭവദ്ഭിർല്ലോകപാലകൈഃ ।
ചോരീഭൂതേഽഥ ലോകേഽഹം യജ്ഞാർത്ഥേഽഗ്രസമോഷധീഃ ॥ 7 ॥

നൂനം താ വീരുധഃ ക്ഷീണാ മയി കാലേന ഭൂയസാ ।
തത്ര യോഗേന ദൃഷ്ടേന ഭവാനാദാതുമർഹതി ॥ 8 ॥

വത്സം കൽപയ മേ വീര യേനാഹം വത്സലാ തവ ।
ധോക്ഷ്യേ ക്ഷീരമയാൻ കാമാനനുരൂപം ച ദോഹനം ॥ 9 ॥

ദോഗ്‌ദ്ധാരം ച മഹാബാഹോ ഭൂതാനാം ഭൂതഭാവന ।
അന്നമീപ്സിതമൂർജ്ജസ്വദ്ഭഗവാൻ വാഞ്ഛതേ യദി ॥ 10 ॥

സമാം ച കുരു മാം രാജൻ ദേവവൃഷ്ടം യഥാ പയഃ ।
അപർത്താവപി ഭദ്രം തേ ഉപാവർത്തേത മേ വിഭോ ॥ 11 ॥

ഇതി പ്രിയം ഹിതം വാക്യം ഭുവ ആദായ ഭൂപതിഃ ।
വത്സം കൃത്വാ മനും പാണാവദുഹത് സകലൌഷധീഃ ॥ 12 ॥

തഥാപരേ ച സർവ്വത്ര സാരമാദദതേ ബുധാഃ ।
തതോഽന്യേ ച യഥാകാമം ദുദുഹുഃ പൃഥുഭാവിതാം ॥ 13 ॥

ഋഷയോ ദുദുഹുർദ്ദേവീമിന്ദ്രിയേഷ്വഥ സത്തമ ।
വത്സം ബൃഹസ്പതിം കൃത്വാ പയശ്ഛന്ദോമയം ശുചി ॥ 14 ॥

കൃത്വാ വത്സം സുരഗണാ ഇന്ദ്രം സോമമദൂദുഹൻ ।
ഹിരൺമയേന പാത്രേണ വീര്യമോജോ ബലം പയഃ ॥ 15 ॥

ദൈതേയാ ദാനവാ വത്സം പ്രഹ്ളാദമസുരർഷഭം ।
വിധായാദൂദുഹൻ ക്ഷീരമയഃപാത്രേ സുരാസവം ॥ 16 ॥

ഗന്ധർവ്വാപ്സരസോഽധുക്ഷൻ പാത്രേ പദ്മമയേ പയഃ ।
വത്സം വിശ്വാവസും കൃത്വാ ഗാന്ധർവ്വം മധു സൌഭഗം ॥ 17 ॥

വത്സേന പിതരോഽര്യമ്ണാ കവ്യം ക്ഷീരമധുക്ഷത ।
ആമപാത്രേ മഹാഭാഗാഃ ശ്രദ്ധയാ ശ്രാദ്ധദേവതാഃ ॥ 18 ॥

പ്രകൽപ്യ വത്സം കപിലം സിദ്ധാഃ സങ്കൽപനാമയീം ।
സിദ്ധിം നഭസി വിദ്യാം ച യേ ച വിദ്യാധരാദയഃ ॥ 19 ॥

അന്യേ ച മായിനോ മായാമന്തർദ്ധാനാദ്ഭുതാത്മനാം ।
മയം പ്രകൽപ്യ വത്സം തേ ദുദുഹുർദ്ധാരണാമയീം ॥ 20 ॥

യക്ഷരക്ഷാംസി ഭൂതാനി പിശാചാഃ പിശിതാശനാഃ ।
ഭൂതേശവത്സാ ദുദുഹുഃ കപാലേ ക്ഷതജാസവം ॥ 21 ॥

തഥാഹയോ ദന്ദശൂകാഃ സർപ്പാ നാഗാശ്ച തക്ഷകം ।
വിധായ വത്സം ദുദുഹുർബ്ബിലപാത്രേ വിഷം പയഃ ॥ 22 ॥

പശവോ യവസം ക്ഷീരം വത്സം കൃത്വാ ച ഗോവൃഷം ।
അരണ്യപാത്രേ ചാധുക്ഷൻ മൃഗേന്ദ്രേണ ച ദംഷ്ട്രിണഃ ॥ 23 ॥

ക്രവ്യാദാഃ പ്രാണിനഃ ക്രവ്യം ദുദുഹുഃ സ്വേ കളേബരേ ।
സുപർണ്ണവത്സാ വിഹഗാശ്ചരം ചാചരമേവ ച ॥ 24 ॥

വടവത്സാ വനസ്പതയഃ പൃഥഗ്രസമയം പയഃ ।
ഗിരയോ ഹിമവദ്വത്സാ നാനാധാതൂൻ സ്വസാനുഷു ॥ 25 ॥

സർവ്വേ സ്വമുഖ്യവത്സേന സ്വേ സ്വേ പാത്രേ പൃഥക്‌പയഃ ।
സർവ്വകാമദുഘാം പൃഥ്വീം ദുദുഹുഃ പൃഥുഭാവിതാം ॥ 26 ॥

ഏവം പൃഥ്വാദയഃ പൃഥ്വീമന്നാദാഃ സ്വന്നമാത്മനഃ ।
ദോഹവത്സാദി ഭേദേന ക്ഷീരഭേദം കുരൂദ്വഹ ॥ 27 ॥

തതോ മഹീപതിഃ പ്രീതഃ സർവ്വകാമദുഘാം പൃഥുഃ ।
ദുഹിതൃത്വേ ചകാരേമാം പ്രേമ്ണാ ദുഹിതൃവത്സലഃ ॥ 28 ॥

ചൂർണ്ണയൻ സ്വധനുഷ്കോട്യാ ഗിരികൂടാനി രാജരാട് ।
ഭൂമണ്ഡലമിദം വൈന്യഃ പ്രായശ്ചക്രേ സമം വിഭുഃ ॥ 29 ॥

അഥാസ്മിൻ ഭഗവാൻ വൈന്യഃ പ്രജാനാം വൃത്തിദഃ പിതാ ।
നിവാസാൻ കൽപയാംചക്രേ തത്ര തത്ര യഥാർഹതഃ ॥ 30 ॥

ഗ്രാമാൻ പുരഃ പത്തനാനി ദുർഗ്ഗാണി വിവിധാനി ച ।
ഘോഷാൻ വ്രജാൻ സശിബിരാനാകരാൻ ഖേടഖർവ്വടാൻ ॥ 31 ॥

പ്രാക്‌പൃഥോരിഹ നൈവൈഷാ പുരഗ്രാമാദി കൽപനാ ।
യഥാസുഖം വസന്തി സ്മ തത്ര തത്രാകുതോഭയാഃ ॥ 32 ॥