ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദ്വാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 12) / അദ്ധ്യായം 7

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / ദ്വാദശഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 12) / അദ്ധ്യായം 7

തിരുത്തുക


സൂത ഉവാച

അഥർവവത് സുമന്തുശ്ച ശിഷ്യമദ്ധ്യാപയത് സ്വകാം ।
സംഹിതാം സോഽപി പഥ്യായ വേദദർശായ ചോക്തവാൻ ॥ 1 ॥

ശൌക്ലായനിർബ്രഹ്മബലിർമ്മോദോഷഃ പിപ്പലായനിഃ ।
വേദദർശസ്യ ശിഷ്യാസ്തേ പഥ്യശിഷ്യാനഥോ ശൃണു ।
കുമുദഃ ശുനകോ ബ്രഹ്മൻ ജാജലിശ്ചാപ്യഥർവ്വവിത് ॥ 2 ॥

ബഭ്രുഃ ശിഷ്യോഽഥാംഗിരസഃ സൈന്ധവായന ഏവ ച ।
അധീയേതാം സംഹിതേ ദ്വേ സാവർണ്യാദ്യാസ്തഥാപരേ ॥ 3 ॥

നക്ഷത്രകൽപഃ ശാന്തിശ്ച കശ്യപാംഗിരസാദയഃ ।
ഏതേ ആഥർവ്വണാചാര്യാഃ ശൃണു പൌരാണികാൻ മുനേ ॥ 4 ॥

ത്രയ്യാരുണിഃ കശ്യപശ്ച സാവർണ്ണിരകൃതവ്രണഃ ।
വൈശമ്പായനഹാരീതൌ ഷഡ് വൈ പൌരാണികാ ഇമേ ॥ 5 ॥

അധീയന്ത വ്യാസശിഷ്യാത് സംഹിതാം മത്പിതുർമ്മുഖാത് ।
ഏകൈകാമഹമേതേഷാം ശിഷ്യഃ സർവ്വാഃ സമധ്യഗാം ॥ 6 ॥

കശ്യപോഽഹം ച സാവർണീ രാമശിഷ്യോഽകൃതവ്രണഃ ।
അധീമഹി വ്യാസശിഷ്യാച്ചത്വാരോ മൂലസംഹിതാഃ ॥ 7 ॥

പുരാണലക്ഷണം ബ്രഹ്മൻ ബ്രഹ്മർഷിഭിർന്നിരൂപിതം ।
ശൃണുഷ്വ ബുദ്ധിമാശ്രിത്യ വേദശാസ്ത്രാനുസാരതഃ ॥ 8 ॥

സർഗ്ഗോഽസ്യാഥ വിസർഗ്ഗശ്ച വൃത്തിരക്ഷാന്തരാണി ച ।
വംശോ വംശാനുചരിതം സംസ്ഥാ ഹേതുരപാശ്രയഃ ॥ 9 ॥

ദശഭിർല്ലക്ഷണൈർ യുക്തം പുരാണം തദ്വിദോ വിദുഃ ।
കേചിത്പഞ്ചവിധം ബ്രഹ്മൻ മഹദൽപവ്യവസ്ഥയാ ॥ 10 ॥

അവ്യാകൃതഗുണക്ഷോഭാൻമഹതസ്ത്രിവൃതോഽഹമഃ ।
ഭൂതമാത്രേന്ദ്രിയാർത്ഥാനാം സംഭവഃ സർഗ്ഗ ഉച്യതേ ॥ 11 ॥

പുരുഷാനുഗൃഹീതാനാമേതേഷാം വാസനാമയഃ ।
വിസർഗ്ഗോഽയം സമാഹാരോ ബീജാദ്ബീജം ചരാചരം ॥ 12 ॥

വൃത്തിർഭൂതാനി ഭൂതാനാം ചരാണാമചരാണി ച ।
കൃതാ സ്വേന നൃണാം തത്ര കാമാച്ചോദനയാപി വാ ॥ 13 ॥

രക്ഷാച്യുതാവതാരേഹാ വിശ്വസ്യാനു യുഗേ യുഗേ ।
തിര്യങ്മർത്ത്യർഷിദേവേഷു ഹന്യന്തേ യൈസ്ത്രയീദ്വിഷഃ ॥ 14 ॥

മന്വന്തരം മനുർദ്ദേവാ മനുപുത്രാഃ സുരേശ്വരാഃ ।
ഋഷയോംഽശാവതാരാശ്ച ഹരേഃ ഷഡ്വിധമുച്യതേ ॥ 15 ॥

രാജ്ഞാം ബ്രഹ്മപ്രസൂതാനാം വംശസ്ത്രൈകാലികോഽന്വയഃ ।
വംശാനുചരിതം തേഷാം വൃത്തം വംശധരാശ്ച യേ ॥ 16 ॥

നൈമിത്തികഃ പ്രാകൃതികോ നിത്യ ആത്യന്തികോ ലയഃ ।
സംസ്ഥേതി കവിഭിഃ പ്രോക്തശ്ചതുർധാസ്യ സ്വഭാവതഃ ॥ 17 ॥

ഹേതുർജ്ജീവോഽസ്യ സർഗ്ഗാദേരവിദ്യാകർമ്മകാരകഃ ।
യം ചാനുശയിനം പ്രാഹുരവ്യാകൃതമുതാപരേ ॥ 18 ॥

വ്യതിരേകാന്വയോ യസ്യ ജാഗ്രത് സ്വപ്നസുഷുപ്തിഷു ।
മായാമയേഷു തദ്ബ്രഹ്മ ജീവവൃത്തിഷ്വപാശ്രയഃ ॥ 19 ॥

പദാർത്ഥേഷു യഥാ ദ്രവ്യം സൻമാത്രം രൂപനാമസു ।
ബീജാദിപഞ്ചതാന്താസു ഹ്യവസ്ഥാസു യുതായുതം ॥ 20 ॥

വിരമേത യദാ ചിത്തം ഹിത്വാ വൃത്തിത്രയം സ്വയം ।
യോഗേന വാ തദാഽഽത്മാനം വേദേഹായാ നിവർത്തതേ ॥ 21 ॥

ഏവം ലക്ഷണലക്ഷ്യാണി പുരാണാനി പുരാവിദഃ ।
മുനയോഽഷ്ടാദശ പ്രാഹുഃ ക്ഷുല്ലകാനി മഹാന്തി ച ॥ 22 ॥

ബ്രാഹ്മം പാദ്മം വൈഷ്ണവം ച ശൈവം ലൈംഗം സഗാരുഡം ।
നാരദീയം ഭാഗവതമാഗ്നേയം സ്കാന്ദസംജ്ഞിതം ॥ 23 ॥

ഭവിഷ്യം ബ്രഹ്മവൈവർത്തം മാർക്കണ്ഡേയം സവാമനം ।
വാരാഹം മാത്സ്യം കൌർമ്മം ച ബ്രഹ്മാണ്ഡാഖ്യമിതി ത്രിഷട് ॥ 24 ॥

ബ്രഹ്മന്നിദം സമാഖ്യാതം ശാഖാപ്രണയനം മുനേഃ ।
ശിഷ്യശിഷ്യപ്രശിഷ്യാണാം ബ്രഹ്മതേജോവിവർദ്ധനം ॥ 25 ॥