ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 2

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 2

തിരുത്തുക


ശ്രീശുക ഉവാച

ഏവം ഗതേഽഥ സുദ്യുമ്നേ മനുർവ്വൈവസ്വതഃ സുതേ ।
പുത്രകാമസ്തപസ്തേപേ യമുനായാം ശതം സമാഃ ॥ 1 ॥

തതോഽയജൻമനുർദ്ദേവമപത്യാർത്ഥം ഹരിം പ്രഭും ।
ഇക്ഷ്വാകുപൂർവ്വജാൻ പുത്രാൻ ലേഭേ സ്വസദൃശാൻ ദശ ॥ 2 ॥

പൃഷധ്രസ്തു മനോഃ പുത്രോ ഗോപാലോ ഗുരുണാ കൃതഃ ।
പാലയാമാസ ഗാ യത്തോ രാത്ര്യാം വീരാസനവ്രതഃ ॥ 3 ॥

ഏകദാ പ്രാവിശദ്ഗോഷ്ഠം ശാർദ്ദൂലോ നിശി വർഷതി ।
ശയാനാ ഗാവ ഉത്ഥായ ഭീതാസ്താ ബഭ്രമുർവ്രജേ ॥ 4 ॥

ഏകാം ജഗ്രാഹ ബലവാൻ സാ ചുക്രോശ ഭയാതുരാ ।
തസ്യാസ്തത്ക്രന്ദിതം ശ്രുത്വാ പൃഷധ്രോഽഭിസസാര ഹ ॥ 5 ॥

ഖഡ്ഗമാദായ തരസാ പ്രലീനോഡുഗണേ നിശി ।
അജാനന്നഹനദ്ബഭ്രോഃ ശിരഃ ശാർദ്ദൂലശങ്കയാ ॥ 6 ॥

വ്യാഘ്രോഽപി വൃക്ണശ്രവണോ നിസ്ത്രിംശാഗ്രാഹതസ്തതഃ ।
നിശ്ചക്രാമ ഭൃശം ഭീതോ രക്തം പഥി സമുത്‌സൃജൻ ॥ 7 ॥

മന്യമാനോ ഹതം വ്യാഘ്രം പൃഷധ്രഃ പരവീരഹാ ।
അദ്രാക്ഷീത്‌സ്വഹതാം ബഭ്രും വ്യുഷ്ടായാം നിശി ദുഃഖിതഃ ॥ 8 ॥

തം ശശാപ കുലാചാര്യഃ കൃതാഗസമകാമതഃ ।
ന ക്ഷത്രബന്ധുഃ ശൂദ്രസ്ത്വം കർമ്മണാ ഭവിതാമുനാ ॥ 9 ॥

ഏവം ശപ്തസ്തു ഗുരുണാ പ്രത്യഗൃഹ്ണാത്കൃതാഞ്ജലിഃ ।
അധാരയദ്‌വ്രതം വീര ഊർദ്ധ്വരേതാ മുനിപ്രിയം ॥ 10 ॥

വാസുദേവേ ഭഗവതി സർവ്വാത്മനി പരേഽമലേ ।
ഏകാന്തിത്വം ഗതോ ഭക്ത്യാ സർവ്വഭൂതസുഹൃത്‌സമഃ ॥ 11 ॥

വിമുക്തസംഗഃ ശാന്താത്മാ സംയതാക്ഷോഽപരിഗ്രഹഃ ।
യദൃച്ഛയോപപന്നേന കൽപയൻ വൃത്തിമാത്മനഃ ॥ 12 ॥

ആത്മന്യാത്മാനമാധായ ജ്ഞാനതൃപ്തഃ സമാഹിതഃ ।
വിചചാര മഹീമേതാം ജഡാന്ധബധിരാകൃതിഃ ॥ 13 ॥

ഏവംവൃത്തോ വനം ഗത്വാ ദൃഷ്ട്വാ ദാവാഗ്നിമുത്ഥിതം ।
തേനോപയുക്തകരണോ ബ്രഹ്മ പ്രാപ പരം മുനിഃ ॥ 14 ॥

     കവിഃ കനീയാൻ വിഷയേഷു നിഃസ്പൃഹോ
          വിസൃജ്യ രാജ്യം സഹ ബന്ധുഭിർവനം ।
     നിവേശ്യ ചിത്തേ പുരുഷം സ്വരോചിഷം
          വിവേശ കൈശോരവയാഃ പരം ഗതഃ ॥ 15 ॥

കരൂഷാൻമാനവാദാസൻ കാരൂഷാഃ ക്ഷത്രജാതയഃ ।
ഉത്തരാപഥഗോപ്താരോ ബ്രഹ്മണ്യാ ധർമ്മവത്സലാഃ ॥ 16 ॥

ധൃഷ്ടാദ്ധാർഷ്ടമഭൂത്ക്ഷത്രം ബ്രഹ്മഭൂയം ഗതം ക്ഷിതൌ ।
നൃഗസ്യ വംശഃ സുമതിർഭൂതജ്യോതിസ്തതോ വസുഃ ॥ 17 ॥

വസോഃ പ്രതീകസ്തത്പുത്ര ഓഘവാനോഘവത്പിതാ ।
കന്യാ ചൌഘവതീ നാമ സുദർശന ഉവാഹ താം ॥ 18 ॥

ചിത്രസേനോ നരിഷ്യന്താദ്ദക്ഷസ്തസ്യ സുതോഽഭവത് ।
തസ്യ മീഢ്വാംസ്തതഃ കൂർച്ച ഇന്ദ്രസേനസ്തു തത്സുതഃ ॥ 19 ॥

വീതിഹോത്രസ്ത്വിന്ദ്രസേനാത്തസ്യ സത്യശ്രവാ അഭൂത് ।
ഉരുശ്രവാഃ സുതസ്തസ്യ ദേവദത്തസ്തതോഽഭവത് ॥ 20 ॥

തതോഽഗ്നിവേശ്യോ ഭഗവാനഗ്നിഃ സ്വയമഭൂത്‌സുതഃ ।
കാനീന ഇതി വിഖ്യാതോ ജാതൂകർണ്യോ മഹാൻ ഋഷിഃ ॥ 21 ॥

തതോ ബ്രഹ്മകുലം ജാതമാഗ്നിവേശ്യായനം നൃപ ।
നരിഷ്യന്താന്വയഃ പ്രോക്തോ ദിഷ്ടവംശമതഃ ശൃണു ॥ 22 ॥

നാഭാഗോ ദിഷ്ടപുത്രോഽന്യഃ കർമ്മണാ വൈശ്യതാം ഗതഃ ।
ഭലന്ദനഃ സുതസ്തസ്യ വത്സപ്രീതിർഭലന്ദനാത് ॥ 23 ॥

വത്സപ്രീതേഃ സുതഃ പ്രാംശുസ്തത്സുതം പ്രമതിം വിദുഃ ।
ഖനിത്രഃ പ്രമതേസ്തസ്മാച്ചാക്ഷുഷോഽഥ വിവിംശതിഃ ॥ 24 ॥

വിവിംശതിസുതോ രംഭഃ ഖനിനേത്രോഽസ്യ ധാർമ്മികഃ ।
കരന്ധമോ മഹാരാജ തസ്യാസീദാത്മജോ നൃപ ॥ 25 ॥

തസ്യാവീക്ഷിത്‌സുതോ യസ്യ മരുത്തശ്ചക്രവർത്ത്യഭൂത് ।
സംവർത്തോഽയാജയദ്യം വൈ മഹായോഗ്യംഗിരഃസുതഃ ॥ 26 ॥

മരുത്തസ്യ യഥാ യജ്ഞോ ന തഥാന്ന്യസ്യ കശ്ചന ।
സർവ്വം ഹിരൺമയം ത്വാസീദ്‌യത്കിഞ്ചിച്ചാസ്യ ശോഭനം ॥ 27 ॥

അമാദ്യദിന്ദ്രഃ സോമേന ദക്ഷിണാഭിർദ്വിജാതയഃ ।
മരുതഃ പരിവേഷ്ടാരോ വിശ്വേദേവാഃ സഭാസദഃ ॥ 28 ॥

മരുത്തസ്യ ദമഃ പുത്രസ്തസ്യാസീദ് രാജ്യവർദ്ധനഃ ।
സുധൃതിസ്തത്‌സുതോ ജജ്ഞേ സൌധൃതേയോ നരഃ സുതഃ ॥ 29 ॥

തത്സുതഃ കേവലസ്തസ്മാദ്ബന്ധുമാൻ വേഗവാംസ്തതഃ ।
ബന്ധുസ്തസ്യാഭവദ്യസ്യ തൃണബിന്ദുർമ്മഹീപതിഃ ॥ 30 ॥

തം ഭേജേഽലംബുഷാ ദേവീ ഭജനീയഗുണാലയം ।
വരാപ്സരാ യതഃ പുത്രാഃ കന്യാ ചേഡവിഡാഭവത് ॥ 31 ॥

തസ്യാമുത്പാദയാമാസ വിശ്രവാ ധനദം സുതം ।
പ്രാദായ വിദ്യാം പരമാമൃഷിർയോഗേശ്വരാത്പിതുഃ ॥ 32 ॥

വിശാലഃ ശൂന്യബന്ധുശ്ച ധൂമ്രകേതുശ്ച തത്സുതാഃ ।
വിശാലോ വംശകൃദ്‌രാജാ വൈശാലീം നിർമ്മമേ പുരീം ॥ 33 ॥

ഹേമചന്ദ്രഃ സുതസ്തസ്യ ധൂമ്രാക്ഷസ്തസ്യ ചാത്മജഃ ।
തത്പുത്രാത്‌സംയമാദാസീത്കൃശാശ്വഃ സഹദേവജഃ ॥ 34 ॥

കൃശാശ്വാത്സോമദത്തോഽഭൂദ്‌യോഽശ്വമേധൈരിഡസ്പതിം ।
ഇഷ്ട്വാ പുരുഷമാപാഗ്ര്യാം ഗതിം യോഗേശ്വരാശ്രിതഃ ॥ 35 ॥

സൌമദത്തിസ്തു സുമതിസ്തത്സുതോ ജനമേജയഃ ।
ഏതേ വൈശാലഭൂപാലാസ്തൃണബിന്ദോര്യശോധരാഃ ॥ 36 ॥