ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 22

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / നവമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 9) / അദ്ധ്യായം 22

തിരുത്തുക


ശ്രീശുക ഉവാച

മിത്രേയുശ്ച ദിവോദാസാച്ച്യവനസ്തത്സുതോ നൃപ ।
സുദാസഃ സഹദേവോഽഥ സോമകോ ജന്തുജൻമകൃത് ॥ 1 ॥

തസ്യ പുത്രശതം തേഷാം യവീയാൻ പൃഷതഃ സുതഃ ।
ദ്രുപദോ ദ്രൌപദീ തസ്യ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നാദയഃ സുതാഃ ॥ 2 ॥

ധൃഷ്ടദ്യുമ്നാദ് ധൃഷ്ടകേതുർഭാർമ്യാഃ പഞ്ചാലകാ ഇമേ ।
യോഽജമീഢസുതോ ഹ്യന്യ ഋക്ഷഃ സംവരണസ്തതഃ ॥ 3 ॥

തപത്യാം സൂര്യകന്യായാം കുരുക്ഷേത്രപതിഃ കുരുഃ ।
പരീക്ഷിത് സുധനുർജ്ജഹ്നുർന്നിഷധാശ്വഃ കുരോഃ സുതാഃ ॥ 4 ॥

സുഹോത്രോഽഭൂത്‌സുധനുഷശ്ച്യവനോഽഥ തതഃ കൃതീ ।
വസുസ്തസ്യോപരിചരോ ബൃഹദ്രഥമുഖാസ്തതഃ ॥ 5 ॥

കുശാംബമത്സ്യപ്രത്യഗ്രചേദിപാദ്യാശ്ച ചേദിപാഃ ।
ബൃഹദ്രഥാത്കുശാഗ്രോഽഭൂദൃഷഭസ്തസ്യ തത്സുതഃ ॥ 6 ॥

ജജ്ഞേ സത്യഹിതോഽപത്യം പുഷ്പവാംസ്തത്സുതോ ജഹുഃ ।
അന്യസ്യാം ചാപി ഭാര്യായാം ശകലേ ദ്വേ ബൃഹദ്രഥാത് ॥ 7 ॥

തേ മാത്രാ ബഹിരുത്സൃഷ്ടേ ജരയാ ചാഭിസന്ധിതേ ।
ജീവ ജീവേതി ക്രീഡന്ത്യാ ജരാസന്ധോഽഭവത്‌സുതഃ ॥ 8 ॥

തതശ്ച സഹദേവോഽഭൂത് സോമാപിര്യച്ഛ്രുതശ്രവാഃ ।
പരീക്ഷിദനപത്യോഽഭൂത്‌സുരഥോ നാമ ജാഹ്നവഃ ॥ 9 ॥

തതോ വിദൂരഥസ്തസ്മാദ് സാർവ്വഭൌമസ്തതോഽഭവത് ।
ജയസേനസ്തത്തനയോ രാധികോഽതോഽയുതോ ഹ്യഭൂത് ॥ 10 ॥

തതശ്ച ക്രോധനസ്തസ്മാത് ദേവാതിഥിരമുഷ്യ ച ।
ഋഷ്യസ്തസ്യ ദിലീപോഽഭൂത്പ്രതീപസ്തസ്യ ചാത്മജഃ ॥ 11 ॥

ദേവാപിഃ ശന്തനുസ്തസ്യ ബാഹ്ലീക ഇതി ചാത്മജാഃ ।
പിതൃരാജ്യം പരിത്യജ്യ ദേവാപിസ്തു വനം ഗതഃ ॥ 12 ॥

അഭവച്ഛന്തനൂ രാജാ പ്രാങ്മഹാഭിഷസംജ്ഞിതഃ ।
യം യം കരാഭ്യാം സ്പൃശതി ജീർണ്ണം യൌവനമേതി സഃ ॥ 13 ॥

ശാന്തിമാപ്നോതി ചൈവാഗ്ര്യാം കർമ്മണാ തേന ശന്തനുഃ ।
സമാ ദ്വാദശ തദ്രാജ്യേ ന വവർഷ യദാ വിഭുഃ ॥ 14 ॥

ശന്തനുർബ്രാഹ്മണൈരുക്തഃ പരിവേത്തായമഗ്രഭുക് ।
രാജ്യം ദേഹ്യഗ്രജായാശു പുരരാഷ്ട്രവിവൃദ്ധയേ ॥ 15 ॥

ഏവമുക്തോ ദ്വിജൈർജ്യേഷ്ഠം ഛന്ദയാമാസ സോഽബ്രവീത് ।
തൻമന്ത്രിപ്രഹിതൈർവ്വിപ്രൈർവ്വേദാദ് വിഭ്രംശിതോ ഗിരാ ॥ 16 ॥

വേദവാദാതിവാദാൻ വൈ തദാ ദേവോ വവർഷ ഹ ।
ദേവാപിർ യോഗമാസ്ഥായ കലാപഗ്രാമമാശ്രിതഃ ॥ 17 ॥

സോമവംശേ കലൌ നഷ്ടേ കൃതാദൌ സ്ഥാപയിഷ്യതി ।
ബാഹ്ലീകാത് സോമദത്തോഽഭൂദ്ഭൂരിർഭൂരിശ്രവാസ്തതഃ ॥ 18 ॥

ശലശ്ച ശന്തനോരാസീദ്ഗംഗായാം ഭീഷ്മ ആത്മവാൻ ।
സർവ്വധർമ്മവിദാം ശ്രേഷ്ഠോ മഹാഭാഗവതഃ കവിഃ ॥ 19 ॥

വീരയൂഥാഗ്രണീർ യേന രാമോഽപി യുധി തോഷിതഃ ।
ശന്തനോർദ്ദാശകന്യായാം ജജ്ഞേ ചിത്രാംഗദഃ സുതഃ ॥ 20 ॥

വിചിത്രവീര്യശ്ചാവരജോ നാമ്നാ ചിത്രാംഗദോ ഹതഃ ।
യസ്യാം പരാശരാത് സാക്ഷാദവതീർണ്ണോ ഹരേഃ കലാ ॥ 21 ॥

വേദഗുപ്തോ മുനിഃ കൃഷ്ണോ യതോഽഹമിദമധ്യഗാം ।
ഹിത്വാ സ്വശിഷ്യാൻ പൈലാദീൻ ഭഗവാൻ ബാദരായണഃ ॥ 22 ॥

മഹ്യം പുത്രായ ശാന്തായ പരം ഗുഹ്യമിദം ജഗൌ ।
വിചിത്രവീര്യോഽഥോവാഹ കാശിരാജസുതേ ബലാത് ॥ 23 ॥

സ്വയംവരാദുപാനീതേ അംബികാംബാലികേ ഉഭേ ।
തയോരാസക്തഹൃദയോ ഗൃഹീതോ യക്ഷ്മണാ മൃതഃ ॥ 24 ॥

ക്ഷേത്രേഽപ്രജസ്യ വൈ ഭ്രാതുർമ്മാത്രോക്തോ ബാദരായണഃ ।
ധൃതരാഷ്ട്രം ച പാണ്ഡും ച വിദുരം ചാപ്യജീജനത് ॥ 25 ॥

ഗാന്ധാര്യാം ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ ജജ്ഞേ പുത്രശതം നൃപ ।
തത്ര ദുര്യോധനോ ജ്യേഷ്ഠോ ദുഃശളാ ചാപി കന്യകാ ॥ 26 ॥

ശാപാൻമൈഥുനരുദ്ധസ്യ പാണ്ഡോഃ കുന്ത്യാം മഹാരഥാഃ ।
ജാതാ ധർമ്മാനിലേന്ദ്രേഭ്യോ യുധിഷ്ഠിരമുഖാസ്ത്രയഃ ॥ 27 ॥

നകുലഃ സഹദേവശ്ച മാദ്ര്യാം നാസത്യദസ്രയോഃ ।
ദ്രൌപദ്യാം പഞ്ച പഞ്ചഭ്യഃ പുത്രാസ്തേ പിതരോഽഭവൻ ॥ 28 ॥

യുധിഷ്ഠിരാത്പ്രതിവിന്ധ്യഃ ശ്രുതസേനോ വൃകോദരാത് ।
അർജ്ജുനാച്ഛ്രുതകീർത്തിസ്തു ശതാനീകസ്തു നാകുലിഃ ॥ 29 ॥

സഹദേവസുതോ രാജൻ ശ്രുതകർമ്മാ തഥാപരേ ।
യുധിഷ്ഠിരാത് തു പൌരവ്യാം ദേവകോഽഥ ഘടോത്കചഃ ॥ 30 ॥

ഭീമസേനാദ്ധിഡിംബായാം കാള്യാം സർവ്വഗതസ്തതഃ ।
സഹദേവാത് സുഹോത്രം തു വിജയാസൂത പാർവ്വതീ ॥ 31 ॥

കരേണുമത്യാം നകുലോ നരമിത്രം തഥാർജ്ജുനഃ ।
ഇരാവന്തമുലുപ്യാം വൈ സുതായാം ബഭ്രുവാഹനം ।
മണിപൂരപതേഃ സോഽപി തത്പുത്രഃ പുത്രികാസുതഃ ॥ 32 ॥

തവ താതഃ സുഭദ്രായാമഭിമന്യുരജായത ।
സർവ്വാതിരഥജിദ് വീര ഉത്തരായാം തതോ ഭവാൻ ॥ 33 ॥

പരിക്ഷീണേഷു കുരുഷു ദ്രൌണേർബ്രഹ്മാസ്ത്രതേജസാ ।
ത്വം ച കൃഷ്ണാനുഭാവേന സജീവോ മോചിതോഽന്തകാത് ॥ 34 ॥

തവേമേ തനയാസ്താത ജനമേജയപൂർവ്വകാഃ ।
ശ്രുതസേനോ ഭീമസേന ഉഗ്രസേനശ്ച വീര്യവാൻ ॥ 35 ॥

ജനമേജയസ്ത്വാം വിദിത്വാ തക്ഷകാന്നിധനം ഗതം ।
സർപ്പാൻ വൈ സർപ്പയാഗാഗ്നൌ സ ഹോഷ്യതി രുഷാന്വിതഃ ॥ 36 ॥

കാവഷേയം പുരോധായ തുരം തുരഗമേധയാട് ।
സമന്താത്പൃഥിവീം സർവ്വാം ജിത്വാ യക്ഷ്യതി ചാധ്വരൈഃ ॥ 37 ॥

തസ്യ പുത്രഃ ശതാനീകോ യാജ്ഞവൽക്യാത് ത്രയീം പഠൻ ।
അസ്ത്രജ്ഞാനം ക്രിയാജ്ഞാനം ശൌനകാത്പരമേഷ്യതി ॥ 38 ॥

സഹസ്രാനീകസ്തത്പുത്രസ്തതശ്ചൈവാശ്വമേധജഃ ।
അസീമകൃഷ്ണസ്തസ്യാപി നേമിചക്രസ്തു തത്സുതഃ ॥ 39 ॥

ഗജാഹ്വയേ ഹൃതേ നദ്യാ കൌശാംബ്യാം സാധു വത്സ്യതി ।
ഉക്തസ്തതശ്ചിത്രരഥസ്തസ്മാത്കവിരഥഃ സുതഃ ॥ 40 ॥

തസ്മാച്ച വൃഷ്ടിമാംസ്തസ്യ സുഷേണോഽഥ മഹീപതിഃ ।
സുനീഥസ്തസ്യ ഭവിതാ നൃചക്ഷുർ യത് സുഖീനലഃ ॥ 41 ॥

പരിപ്ലവഃ സുതസ്തസ്മാൻമേധാവീ സുനയാത്മജഃ ।
നൃപഞ്ജയസ്തതോ ദൂർവ്വസ്തിമിസ്തസ്മാജ്ജനിഷ്യതി ॥ 42 ॥

തിമേർബൃഹദ്രഥസ്തസ്മാച്ഛതാനീകഃ സുദാസജഃ ।
ശതാനീകാദ് ദുർദ്ദുമനസ്തസ്യാപത്യം മഹീനരഃ ॥ 43 ॥

ദണ്ഡപാണിർന്നിമിസ്തസ്യ ക്ഷേമകോ ഭവിതാ നൃപഃ ।
ബ്രഹ്മക്ഷത്രസ്യ വൈ പ്രോക്തോ വംശോ ദേവർഷിസത്കൃതഃ ॥ 44 ॥

ക്ഷേമകം പ്രാപ്യ രാജാനം സംസ്ഥാം പ്രാപ്സ്യതി വൈ കലൌ ।
അഥ മാഗധരാജാനോ ഭവിതാരോ വദാമി തേ ॥ 45 ॥

ഭവിതാ സഹദേവസ്യ മാർജ്ജാരിർ യച്ഛ്രുതശ്രവാഃ ।
തതോഽയുതായുസ്തസ്യാപി നിരമിത്രോഽഥ തത്സുതഃ ॥ 46 ॥

സുനക്ഷത്രഃ സുനക്ഷത്രാദ്ബൃഹത്സേനോഽഥ കർമ്മജിത് ।
തതഃ സുതഞ്ജയാദ്വിപ്രഃ ശുചിസ്തസ്യ ഭവിഷ്യതി ॥ 47 ॥

ക്ഷേമോഽഥ സുവ്രതസ്തസ്മാദ്ധർമ്മസൂത്രഃ ശമസ്തതഃ ।
ദ്യുമത്സേനോഽഥ സുമതിഃ സുബലോ ജനിതാ തതഃ ॥ 48 ॥

സുനീഥഃ സത്യജിദഥ വിശ്വജിദ് യദ് രിപുഞ്ജയഃ ।
ബാർഹദ്രഥാശ്ച ഭൂപാലാ ഭാവ്യാഃ സാഹസ്രവത്സരം ॥ 49 ॥