ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 6

← സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 5 ‌

സ്കന്ധം 1 : അദ്ധ്യായം 7 →

ശ്രീമദ് ഭാഗവതം (മൂലം) / പ്രഥമഃ സ്കന്ധഃ (സ്കന്ധം 1) / അദ്ധ്യായം 6

സൂത ഉവാച

ഏവം നിശമ്യ ഭഗവാൻ ദേവർഷേർജ്ജന്മ കർമ്മ ച ।
ഭൂയഃ പപ്രച്ഛ തം ബ്രഹ്മൻ! വ്യാസഃ സത്യവതീസുതഃ ॥ 1 ॥

വ്യാസ ഉവാച

ഭിക്ഷുഭിർവ്വിപ്രവസിതേ വിജ്ഞാനാദേഷ്ടൃഭിസ്തവ ।
വർത്തമാനോ വയസ്യാദ്യേ തതഃ കിമകരോദ്ഭവാൻ ॥ 2 ॥

സ്വായംഭുവ കയാ വൃത്ത്യാ വർത്തിതം തേ പരം വയഃ ।
കഥം ചേദമുദസ്രാക്ഷീഃ കാലേ പ്രാപ്തേ കളേബരം ॥ 3 ॥

പ്രാക്കല്പവിഷയാമേതാം സ്മൃതിം തേ സുരസത്തമ! ।
ന ഹ്യേഷ വ്യവധാത്കാല ഏഷ സർവ്വനിരാകൃതിഃ ॥ 4 ॥

നാരദ ഉവാച

ഭിക്ഷുഭിർവ്വിപ്രവസിതേ വിജ്ഞാനാദേഷ്ടൃഭിർമ്മമ ।
വർത്തമാനോ വയസ്യാദ്യേ തത ഏതദകാരഷം ॥ 5 ॥

ഏകാത്മജാ മേ ജനനീ യോഷിന്മൂഢാ ച കിങ്കരീ ।
മയ്യാത്മജേഽനന്യഗതൌ ചക്രേ സ്നേഹാനുബന്ധനം ॥ 6 ॥

സാസ്വതന്ത്രാ ന കല്പാഽഽസീദ്‌ യോഗക്ഷേമം മമേച്ഛതീ ।
ഈശസ്യ ഹി വശേ ലോകോ യോഷാ ദാരുമയീ യഥാ ॥ 7 ॥

അഹം ച തദ്ബ്രഹ്മകുലേ ഊഷിവാംസ്തദപേക്ഷയാ ।
ദിഗ്ദേശകാലാവ്യുത്പന്നോ ബാലകഃ പഞ്ചഹായനഃ ॥ 8 ॥

ഏകദാ നിർഗ്ഗതാം ഗേഹാദ്‌ ദുഹന്തീം നിശി ഗാം പഥി ।
സർപ്പോഽദശത്പദാ സ്പൃഷ്ടഃ കൃപണാം കാലചോദിതഃ ॥ 9 ॥

തദാ തദഹമീശസ്യ ഭക്താനാം ശമഭീപ്സതഃ ।
അനുഗ്രഹം മന്യമാനഃ പ്രാതിഷ്ഠം ദിശമുത്തരാം ॥ 10 ॥

സ്ഫീതാൻ ജനപദാംസ്തത്ര പുരഗ്രാമവ്രജാകരാൻ ।
ഖേടഖർവ്വടവാടീശ്ച വനാന്യുപവനാനി ച ॥ 11 ॥

ചിത്രധാതുവിചിത്രാദ്രീനിഭഭഗ്നഭുജദ്രുമാൻ ।
ജലാശയാൻ ശിവജലാൻ നളിനീസ്സുരസേവിതാഃ ॥ 12 ॥

ചിത്രസ്വനൈഃ പത്രരഥൈർവ്വിഭ്രമദ്‌ ഭ്രമരശ്രിയഃ ।
നളവേണുശരസ്തംബകുശകീചകഗഹ്വരം ॥ 13 ॥

ഏക ഏവാതിയാതോഽഹമദ്രാക്ഷം വിപിനം മഹത് ।
ഘോരം പ്രതിഭയാകാരം വ്യാളോലൂകശിവാജിരം ॥ 14 ॥

പരിശ്രാന്തേന്ദ്രിയാത്മാഹം തൃട്‌പരീതോ ബുഭുക്ഷിതഃ ।
സ്നാത്വാ പീത്വാ ഹ്രദേ നദ്യാ ഉപസ്പൃഷ്ടോ ഗതശ്രമഃ ॥ 15 ॥

തസ്മിൻ നിർമ്മനുജേഽരണ്യേ പിപ്പലോപസ്ഥ ആസ്ഥിതഃ ।
ആത്മനാഽഽത്മാനമാത്മസ്ഥം യഥാശ്രുതമചിന്തയം ॥ 16 ॥

ധ്യായതശ്ചരണാംഭോജം ഭാവനിർജ്ജിതചേതസാ ।
ഔത്കണ്ഠ്യാശ്രുകലാക്ഷസ്യ ഹൃദ്യാസീന്മേ ശനൈർഹരിഃ ॥ 17 ॥

പ്രേമാതിഭരനിർഭിന്നപുളകാംഗോഽതിനിർവൃതഃ ।
ആനന്ദസംപ്ലവേ ലീനോ നാപശ്യമുഭയം മുനേ! ॥ 18 ॥

രൂപം ഭഗവതോ യത്തന്മനഃകാന്തം ശുചാപഹം ।
അപശ്യൻ സഹസോത്തസ്ഥേ വൈക്ലവ്യാദ്‌ ദുർമ്മനാ ഇവ ॥ 19 ॥

ദിദൃക്ഷുസ്തദഹം ഭൂയഃ പ്രണിധായ മനോ ഹൃദി ।
വീക്ഷമാണോഽപി നാപശ്യമവിതൃപ്ത ഇവാതുരഃ ॥ 20 ॥

ഏവം യതന്തം വിജനേ മാമാഹാഗോചരോ ഗിരാം ।
ഗംഭീരശ്ലക്ഷ്ണയാ വാചാ ശുചഃ പ്രശമയന്നിവ ॥ 21 ॥

ഹന്താസ്മിൻ ജന്മനി ഭവാൻ ന മാം ദ്രഷ്ടുമിഹാർഹതി ।
അവിപക്വകഷായാണാം ദുർദ്ദർശോഽഹം കുയോഗിനാം ॥ 22 ॥

സകൃദ്യദ്‌ ദർശിതം രൂപമേതത്കാമായ തേഽനഘ ।
മത്കാമശ്ശനകൈസ്സാധുഃ സർവ്വാൻ മുഞ്ചതി ഹൃച്ഛയാൻ ॥ 23 ॥

സത്‌സേവയാദീർഘയാ തേ ജാതാ മയി ദൃഢാ മതിഃ ।
ഹിത്വാവദ്യമിമം ലോകം ഗന്താ മജ്ജനതാമസി ॥ 24 ॥

മതിർമ്മയി നിബദ്ധേയം ന വിപദ്യേത കർഹിചിത് ।
പ്രജാസർഗ്ഗനിരോധേഽപി സ്മൃതിശ്ച മദനുഗ്രഹാത് ॥ 25 ॥

     ഏതാവദുക്ത്വോപരരാമ തൻമഹദ്‌-
          ഭൂതം നഭോലിംഗമലിംഗമീശ്വരം ।
     അഹം ച തസ്മൈ മഹതാം മഹീയസേ
          ശീർഷ്ണാവനാമം വിദധേഽനുകമ്പിതഃ ॥ 26 ॥

     നാമാന്യനന്തസ്യ ഹതത്രപഃ പഠൻ
          ഗുഹ്യാനി ഭദ്രാണി കൃതാനി ച സ്മരൻ ।
     ഗാം പര്യടംസ്തുഷ്ടമനാ ഗതസ്പൃഹഃ
          കാലം പ്രതീക്ഷൻ വിമദോ വിമത്സരഃ ॥ 27 ॥

ഏവം കൃഷ്ണമതേർബ്രഹ്മന്നസക്തസ്യാമലാത്മനഃ ।
കാലഃ പ്രാദുരഭൂത്കാലേ തഡിത്സൌദാമനീ യഥാ ॥ 28 ॥

പ്രയുജ്യമാനേ മയി താം ശുദ്ധാം ഭാഗവതീം തനും ।
ആരബ്ധകർമ്മനിർവാണോ ന്യപതത്പാഞ്ചഭൌതികഃ ॥ 29 ॥

കല്പാന്ത ഇദമാദായ ശയാനേഽമ്ഭസ്യുദന്വതഃ ।
ശിശയിഷോരനുപ്രാണം വിവിശേഽന്തരഹം വിഭോഃ ॥ 30 ॥

സഹസ്രയുഗപര്യന്ത ഉത്ഥായേദം സിസൃക്ഷതഃ ।
മരീചിമുഖ്യാ ഋഷയഃ പ്രാണേഭ്യോഽഹം ച ജജ്ഞിരേ ॥ 31 ॥

അന്തർബ്ബഹിശ്ച ലോകാംസ്ത്രീൻ പര്യേമ്യസ്കന്ദിതവ്രതഃ ।
അനുഗ്രഹാന്മഹാവിഷ്ണോരവിഘാതഗതിഃ ക്വചിത് ॥ 32 ॥

ദേവദത്താമിമാം വീണാം സ്വരബ്രഹ്മവിഭൂഷിതാം ।
മൂർച്ഛയിത്വാ ഹരികഥാം ഗായമാനശ്ചരാമ്യഹം ॥ 33 ॥

പ്രഗായതഃ സ്വവീര്യാണി തീർത്ഥപാദഃ പ്രിയശ്രവാഃ ।
ആഹൂത ഇവ മേ ശീഘ്രം ദർശനം യാതി ചേതസി ॥ 34 ॥

ഏതദ്ധ്യാതുരചിത്താനാം മാത്രാസ്പർശേച്ഛയാ മുഹുഃ ।
ഭവസിന്ധുപ്ലവോ ദൃഷ്ടോ ഹരിചര്യാനുവർണ്ണനം ॥ 35 ॥

യമാദിഭിർയോഗപഥൈഃ കാമലോഭഹതോ മുഹുഃ ।
മുകുന്ദസേവയാ യദ്വത്തഥാഽഽത്മാദ്ധാ ന ശാമ്യതി ॥ 36 ॥

സർവ്വം തദിദമാഖ്യാതം യത്പൃഷ്ടോഽഹം ത്വയാനഘ ।
ജന്മകർമ്മരഹസ്യം മേ ഭവതശ്ചാത്മതോഷണം ॥ 37 ॥

സൂത ഉവാച

ഏവം സംഭാഷ്യ ഭഗവാന്നാരദോ വാസവീസുതം ।
ആമന്ത്ര്യ വീണാം രണയൻ യയൌ യാദൃച്ഛികോ മുനിഃ ॥ 38 ॥

അഹോ ദേവർഷിർദ്ധന്യോഽയം യത്കീർത്തിം ശാർങ്ഗധന്വനഃ ।
ഗായന്മാദ്യന്നിദം തന്ത്ര്യാ രമയത്യാതുരം ജഗത് ॥ 39 ॥