മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം/അധ്യായം38

മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം38

1 [ബ്ര്]
     അതഃ പരം പ്രവക്ഷ്യാമി തൃതീയം ഗുണം ഉത്തമം
     സർവഭൂതഹിതം ലോകേ സതാം ധർമം അനിന്ദിതം
2 ആനന്ദഃ പ്രീതിർ ഉദ്രേകഃ പ്രാകാശ്യം സുഖം ഏവ ച
     അകാർപണ്യം അസംരംഭഃ സന്തോഷഃ ശ്രദ്ദധാനതാ
3 ക്ഷമാ ധൃതിർ അഹിംസാ ച സമതാ സത്യം ആർജവം
     അക്രോധശ് ചാനസൂയാ ച ശൗചം ദാക്ഷ്യം പരാക്രമഃ
4 മുധാ ജ്ഞാനം മുധാ വൃത്തം മുധാ സേവാ മുധാ ശ്രമഃ
     ഏവം യോ യുക്തധർമഃ സ്യാത് സോ ഽമുത്രാനന്ത്യം അശ്നുതേ
5 നിർമമോ നിരഹങ്കാരോ നിരാശീഃ സർവതഃ സമഃ
     അകാമ ഹത ഇത്യ് ഏഷ സതാം ധർമഃ സനാതനഃ
6 വിശ്രംഭോ ഹ്രീസ് തിതിക്ഷാ ച ത്യാഗഃ ശൗചം അതന്ദ്രിതാ
     ആനൃശംസ്യം അസംമോഹോ ദയാ ഭൂതേഷ്വ് അപൈശുനം
7 ഹർഷസ് തുഷ്ടിർ വിസ്മയശ് ച വിനയഃ സാധുവൃത്തതാ
     ശാന്തി കർമ വിശുദ്ധിശ് ച ശുഭാ ബുദ്ധിർ വിമോചനം
8 ഉപേക്ഷാ ബ്രഹ്മചര്യം ച പരിത്യാഗശ് ച സർവശഃ
     നിർമമത്വം അനാശീസ്ത്വം അപരിക്രീത ധർമതാ
9 മുധാ ദാനം മുധാ യജ്ഞോ മുധാധീതം മുധാ വ്രതം
     മുധാ പ്രതിഗ്രഹശ് ചൈവ മുധാ ധർമോ മുധാ തപഃ
10 ഏവംവൃത്താസ് തു യേ കേ ചിൽ ലോകേ ഽസ്മിൻ സത്ത്വസംശ്രയാഃ
    ബ്രാഹ്മണാ ബ്രഹ്മയോനിസ്ഥാസ് തേ ധീരാഃ സാധു ദർശിനഃ
11 ഹിത്വാ സർവാണി പാപാനി നിഃശോകാ ഹ്യ് അജരാമരാഃ
    ദിവം പ്രാപ്യ തു തേ ധീരാഃ കുർവതേ വൈ തതസ് തതഃ
12 ഈശിത്വം ച വശിത്വം ച ലഘുത്വം മനസശ് ച തേ
    വികുർവതേ മഹാത്മാനോ ദേവാസ് ത്രിദിവഗാ ഇവ
13 ഊർധ്വസ്രോതസ ഇത്യ് ഏതേ ദേവാ വൈകാരികാഃ സ്മൃതാഃ
    വികുർവതേ പ്രകൃത്യാ വൈ ദിവം പ്രാപ്താസ് തതസ് തതഃ
    യദ് യദ് ഇച്ഛന്തി തത് സർവം ഭജന്തേ വിഭജന്തി ച
14 ഇത്യ് ഏതത് സാത്ത്വികം വൃത്തം കഥിതം വോ ദ്വിജർഷഭാഃ
    ഏതദ് വിജ്ഞായ വിധിവൽ ലഭതേ യദ് യദ് ഇച്ഛതി
15 പ്രകീർതിതാഃ സത്ത്വഗുണാ വിശേഷതോ; യഥാവദ് ഉക്തം ഗുണവൃത്തം ഏവ ച
    നരസ് തു യോ വേദ ഗുണാൻ ഇമാൻ സദാ; ഗുണാൻ സ ഭുങ്ക്തേ ന ഗുണൈഃ സ ഭുജ്യതേ