മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം85

1 [വ്]
     ശകുനേസ് തു സുതോ വീരോ ഗാന്ധാരാണാം മഹാരഥഃ
     പ്രയുദ്യയൗ ഗുഡാകേശം സൈന്യേന മഹതാ വൃതഃ
     ഹസ്ത്യശ്വരഥപൂർണേന പതാകാധ്വജമാലിനാ
 2 അമൃഷ്യമാണാസ് തേ യോധാ നൃപതേഃ ശകുനേർ വധം
     അഭ്യയുഃ സഹിതാഃ പാർഥം പ്രഗൃഹീതശരാസനാഃ
 3 താൻ ഉവാച സ ധർമാത്മാ ബീഭത്സുർ അപരാജിതഃ
     യുധിഷ്ഠിരസ്യ വചനം ന ച തേ ജഗൃഹുർ ഹിതം
 4 വാര്യമാണാസ് തു പാർഥേന സാന്ത്വപൂർവം അമർഷിതാഃ
     പരിവാര്യ ഹയം ജഗ്മുസ് തതശ് ചുക്രോധ പാണ്ഡവഃ
 5 തതഃ ശിരാംസി ദീപ്താഗ്രൈസ് തേഷാം ചിച്ഛേദ പാണ്ഡവഃ
     ക്ഷുരൈർ ഗാണ്ഡീവനിർമുക്തൈർ നാതിയത്നാദ് ഇവാർജുനഃ
 6 തേ വധ്യമാനാഃ പാർഥേന ഹയം ഉത്സൃജ്യ സംഭ്രമാത്
     ന്യവർതന്ത മഹാരാജ ശരവർഷാർദിതാ ഭൃശം
 7 വിതുദ്യമാനസ് തൈശ് ചാപി ഗാന്ധാരൈഃ പാണ്ഡവർഷഭഃ
     ആദിശ്യാദിശ്യ തേജസ്വീ ശിരാംസ്യ് ഏഷാം ന്യപാതയത്
 8 വധ്യമാനേഷു തേഷ്വ് ആജൗ ഗാന്ധാരേഷു സമന്തതഃ
     സ രാജാ ശകുനേഃ പുത്രഃ പാണ്ഡവം പ്രത്യവാരയത്
 9 തം യുധ്യമാനം രാജാനം ക്ഷത്രധർമേ വ്യവസ്ഥിതം
     പാർഥോ ഽബ്രവീൻ ന മേ വധ്യാ രാജാനോ രാജശാസനാത്
     അലം യുദ്ധേന തേ വീര ന തേ ഽസ്ത്യ് അദ്യ പരാജയഃ
 10 ഇത്യ് ഉക്തസ് തദ് അനാദൃത്യ വാക്യം അജ്ഞാനമോഹിതഃ
    സ ശക്രസമകർമാണം അവാകിരത സായകൈഃ
11 തസ്യ പാർഥഃ ശിരസ് ത്രാണം അർധചന്ദ്രേണ പത്രിണാ
    അപാഹരദ് അസംഭ്രാന്തോ ജയദ്രഥശിരോ യഥാ
12 തദ് ദൃഷ്ട്വാ വിസ്മയം ജഗ്മുർ ഗാന്ധാരാഃ സർവ ഏവ തേ
    ഇച്ഛതാ തേന ന ഹതോ രാജേത്യ് അപി ച തേ വിദുഃ
13 ഗാന്ധാരരാജപുത്രസ് തു പലായനകൃതക്ഷണഃ
    ബഭൗ തൈർ ഏവ സഹിതസ് ത്രസ്തൈഃ ക്ഷുദ്രമൃഗൈർ ഇവ
14 തേഷാം തു തരസാ പാർഥസ് തത്രൈവ പരിധാവതാം
    വിജഹാരോത്തമാംഗാനി ഭല്ലൈഃ സംനതപർവഭിഃ
15 ഉച്ഛ്രിതാംസ് തു ഭുജാൻ കേ ചിൻ നാബുധ്യന്ത ശരൈർ ഹൃതാൻ
    ശരൈർ ഗാണ്ഡീവനിർമുക്തൈഃ പൃഥുഭിഃ പാർഥ ചോദിതൈഃ
16 സംഭ്രാന്തനരനാഗാശ്വം അഥ തദ് വിദ്രുതം ബലം
    ഹതവിധ്വസ്തഭൂയിഷ്ഠം ആവർതത മുഹുർ മുഹുഃ
17 ന ഹ്യ് അദൃശ്യന്ത വീരസ്യ കേ ചിദ് അഗ്രേ ഽഗ്ര്യകർമണഃ
    രിപവഃ പാത്യമാനാ വൈ യേ സഹേയുർ മഹാശരാൻ
18 തതോ ഗാന്ധാരരാജസ്യ മന്ത്രിവൃദ്ധ പുരഃസരാ
    ജനനീ നിര്യയൗ ഭീതാ പുരസ്കൃത്യാർഘ്യം ഉത്തമം
19 സാ ന്യവാരയദ് അവ്യഗ്രാ തം പുത്രം യുദ്ധദുർമദം
    പ്രസാദയാം ആസ ച തം ജിഷ്ണും അക്ലിഷ്ടകാരിണം
20 താം പൂജയിത്വാ കൗന്തേയഃ പ്രസാദം അകരോത് തദാ
    ശകുനേശ് ചാപി തനയം സാന്ത്വയന്ന് ഇദം അബ്രവീത്
21 ന മേ പ്രിയം മഹാബാഹോ യത് തേ ബുദ്ധിർ ഇയം കൃതാ
    പ്രതിയോദ്ധും അമിത്രഘ്ന ഭ്രാതൈവ ത്വം മമാനഘ
22 ഗാന്ധാരീം മാതരം സ്മൃത്വാ ധൃതരാഷ്ട്ര കൃതേന ച
    തേന ജീവസി രാജംസ് ത്വം നിഹതാസ് ത്വ് അനുഗാസ് തവ
23 മൈവം ഭൂഃ ശാമ്യതാം വൈരം മാ തേ ഭൂദ് ബുദ്ധിർ ഈദൃശീ
    ആഗന്തവ്യം പരാം ചൈത്രീം അശ്വമേധേ നൃപസ്യ നഃ