മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം145

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 145

1 [ജ്]
     ഏകചക്രാം ഗതാസ് തേ തു കുന്തീപുത്രാ മഹാരഥാഃ
     അതഃ പരം ദ്വിജശ്രേഷ്ഠ കിം അകുർവത പാണ്ഡവാഃ
2 [വൈ]
     ഏകചക്രാം ഗതാസ് തേ തു കുന്തീപുത്രാ മഹാരഥാഃ
     ഊഷുർ നാതിചിരം കാലം ബ്രാഹ്മണസ്യ നിവേശനേ
3 രമണീയാനി പശ്യന്തോ വനാനി വിവിധാനി ച
     പാർഥിവാൻ അപി ചോദ്ദേശാൻ സരിതശ് ച സരാംസി ച
4 ചേരുർ ഭൈക്ഷം തദാ തേ തു സർവ ഏവ വിശാം പതേ
     ബഭൂവുർ നാഗരാണാം ച സ്വൈർ ഗുണൈഃ പ്രിയദർശനാഃ
5 നിവേദയന്തി സ്മ ച തേ ഭൈക്ഷം കുന്ത്യാഃ സദാ നിശി
     തയാ വിഭക്താൻ ഭാഗാംസ് തേ ഭുഞ്ജതേ സ്മ പൃഥക് പൃഥക്
6 അർധം തേ ഭുഞ്ജതേ വീരാഃ സഹ മാത്രാ പരന്തപാഃ
     അർധം ഭൈക്ഷസ്യ സർവസ്യ ഭീമോ ഭുങ്ക്തേ മഹാബലഃ
7 തഥാ തു തേഷാം വസതാം തത്ര രാജൻ മഹാത്മനാം
     അതിചക്രാമ സുമഹാൻ കാലോ ഽഥ ഭരതർഷഭ
8 തതഃ കദാ ചിദ് ഭൈക്ഷായ ഗതാസ് തേ ഭരതർഷഭാഃ
     സംഗത്യാ ഭീമസേനസ് തു തത്രാസ്തേ പൃഥയാ സഹ
9 അഥാർതിജം മഹാശബ്ദം ബ്രാഹ്മണസ്യ നിവേശനേ
     ഭൃശം ഉത്പതിതം ഘോരം കുന്തീ ശുശ്രാവ ഭാരത
10 രോരൂയമാണാംസ് താൻ സർവാൻ പരിദേവയതശ് ച സാ
    കാരുണ്യാത് സാധുഭാവാച് ച ദേവീ രാജൻ ന ചക്ഷമേ
11 മഥ്യമാനേവ ദുഃഖേന ഹൃദയേന പൃഥാ തതഃ
    ഉവാച ഭീമം കല്യാണീ കൃപാന്വിതം ഇദം വചഃ
12 വസാമഃ സുസുഖം പുത്ര ബ്രാഹ്മണസ്യ നിവേശനേ
    അജ്ഞാതാ ധാർതരാഷ്ട്രാണാം സത്കൃതാ വീതമന്യവഃ
13 സാ ചിന്തയേ സദാ പുത്ര ബ്രാഹ്മണസ്യാസ്യ കിം ന്വ് അഹം
    പ്രിയം കുര്യാം ഇതി ഗൃഹേ യത് കുര്യുർ ഉഷിതാഃ സുഖം
14 ഏതാവാൻ പുരുഷസ് താത കൃതം യസ്മിൻ ന നശ്യതി
    യാവച് ച കുര്യാദ് അന്യോ ഽസ്യ കുര്യാദ് അഭ്യധികം തതഃ
15 തദ് ഇദം ബ്രാഹ്മണസ്യാസ്യ ദുഃഖം ആപതിതം ധ്രുവം
    തത്രാസ്യാ യദി സാഹായ്യം കുര്യാമ സുകൃതം ഭവേത്
16 [ഭ്മ്]
    ജ്ഞായതാം അസ്യ യദ് ദുഃഖം യതശ് ചൈവ സമുത്ഥിതം
    വിദിതേ വ്യവസിഷ്യാമി യദ്യ് അപി സ്യാത് സുദുഷ്കരം
17 [വൈ]
    തഥാ ഹി കഥയന്തൗ തൗ ഭൂയഃ ശുശ്രുവതുഃ സ്വനം
    ആർതിജം തസ്യ വിപ്രസ്യ സഭാര്യസ്യ വിശാം പതേ
18 അന്തഃപുരം തതസ് തസ്യ ബ്രാഹ്മണസ്യ മഹാത്മനഃ
    വിവേശ കുന്തീ ത്വരിതാ ബദ്ധവത്സേവ സൗരഭീ
19 തതസ് തം ബ്രാഹ്മണം തത്ര ഭാര്യയാ ച സുതേന ച
    ദുഹിത്രാ ചൈവ സഹിതം ദദർശ വികൃതാനനം
20 [ബ്ര്]
    ധിഗ് ഇദം ജീവിതം ലോകേ ഽനല സാരം അനർഥകം
    ദുഃഖമൂലം പരാധീനം ഭൃശം അപ്രിയഭാഗി ച
21 ജീവിതേ പരമം ദുഃഖം ജീവിതേ പരമോ ജ്വരഃ
    ജീവിതേ വർതമാനസ്യ ദ്വന്ദ്വാനാം ആഗമോ ധ്രുവഃ
22 ഏകാത്മാപി ഹി ധർമാർഥൗ കാമം ച ന നിഷേവതേ
    ഏതൈശ് ച വിപ്രയോഗോ ഽപി ദുഃഖം പരമകം മതം
23 ആഹുഃ കേ ചിത് പരം മോക്ഷം സ ച നാസ്തി കഥം ചന
    അർഥപ്രാപ്തൗ ച നരകഃ കൃത്സ്ന ഏവോപപദ്യതേ
24 അർഥേപ്സുതാ പരം ദുഃഖം അർഥപ്രാപ്തൗ തതോ ഽധികം
    ജാതസ്നേഹസ്യ ചാർഥേഷു വിപ്രയോഗേ മഹത്തരം
25 ന ഹി യോഗം പ്രപശ്യാമി യേന മുച്യേയം ആപദഃ
    പുത്രദാരേണ വാ സാർധം പ്രാദ്രവേയാം അനാമയം
26 യതിതം വൈ മയാ പൂർവം യഥാ ത്വം വേത്ഥ ബ്രാഹ്മണി
    യതഃ ക്ഷേമം തതോ ഗന്തും ത്വയാ തു മമ ന ശ്രുതം
27 ഇഹ ജാതാ വിവൃദ്ധാസ്മി പിതാ ചേഹ മമേതി ച
    ഉക്തവത്യ് അസി ദുർമേധേ യാച്യമാനാ മയാസകൃത്
28 സ്വർഗതോ ഹി പിതാ വൃദ്ധസ് തഥാ മാതാ ചിരം തവ
    ബാന്ധവാ ഭൂതപൂർവാശ് ച തത്ര വാസേ തു കാ രതിഃ
29 സോ ഽയം തേ ബന്ധുകാമായാ അശൃണ്വന്ത്യാ വചോ മമ
    ബന്ധുപ്രണാശഃ സമ്പ്രാപ്തോ ഭൃശം ദുഃഖകരോ മമ
30 അഥ വാ മദ് വിനാശോ ഽയം ന ഹി ശക്ഷ്യാമി കം ചന
    പരിത്യക്തും അഹം ബന്ധും സ്വയം ജീവൻ നൃശംസവത്
31 സഹധർമചരീം ദാന്താം നിത്യം മാതൃസമാം മമ
    സഖായം വിഹിതാം ദേവൈർ നിത്യം പരമികാം ഗതിം
32 മാത്രാ പിത്രാ ച വിഹിതാം സദാ ഗാർഹസ്ഥ്യ ഭാഗിനീം
    വരയിത്വാ യഥാന്യായം മന്ത്രവത് പരിണീയ ച
33 കുലീനാം ശീലസമ്പന്നാം അപത്യജനനീം മമ
    ത്വാം അഹം ജീവിതസ്യാർഥേ സാധ്വീം അനപകാരിണീം
    പരിത്യക്തും ന ശക്ഷ്യാമി ഭാര്യാം നിത്യം അനുവ്രതാം
34 കുത ഏവ പരിത്യക്തും സുതാം ശക്ഷ്യാമ്യ് അഹം സ്വഹം
    ബാലാം അപ്രാപ്തവയസം അജാതവ്യഞ്ജനാകൃതിം
35 ഭർതുർ അർഥായ നിക്ഷിപ്താം ന്യാസം ധാത്രാ മഹാത്മനാ
    യസ്യാം ദൗഹിത്രജാംൽ ലോകാൻ ആശംസേ പിതൃഭിഃ സഹ
    സ്വയം ഉത്പാദ്യ താം ബാലാം കഥം ഉത്സ്രഷ്ടും ഉത്സഹേ
36 മന്യന്തേ കേ ചിദ് അധികം സ്നേഹം പുത്രേ പിതുർ നരാഃ
    കന്യായാം നൈവ തു പുനർ മമ തുല്യാവ് ഉഭൗ മതൗ
37 യസ്മിംൽ ലോകാഃ പ്രസൂതിശ് ച സ്ഥിതാ നിത്യം അഥോ സുഖം
    അപാപാം താം അഹം ബാലാം കഥം ഉത്സ്രഷ്ടും ഉത്സഹേ
38 ആത്മാനം അപി ചോത്സൃജ്യ തപ്സ്യേ പ്രേതവശം ഗതഃ
    ത്യക്താ ഹ്യ് ഏതേ മയാ വ്യക്തം നേഹ ശക്ഷ്യന്തി ജീവിതും
39 ഏഷാം ചാന്യതമ ത്യാഗോ നൃശംസോ ഗർഹിതോ ബുധൈഃ
    ആത്മത്യാഗേ കൃതേ ചേമേ മരിഷ്യന്തി മയാ വിനാ
40 സ കൃച്ഛ്രാം അഹം ആപന്നോ ന ശക്തസ് തർതും ആപദം
    അഹോ ധിക് കാം ഗതിം ത്വ് അദ്യ ഗമിഷ്യാമി സബാന്ധവഃ
    സർവൈഃ സഹ മൃതം ശ്രേയോ ന തു മേ ജീവിതും ക്ഷമം