മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം/അധ്യായം42

മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം42

1 [സൂത]
     ഏതച് ഛ്രുത്വ നൃപോ വിദ്വാൻ ഹൃഷ്ടോ ഽഭൂജ് ജനമേജയഃ
     പിതാമഹാനാം സർവേഷാം ഗമനാഗമനം തദാ
2 അബ്രവീച് ച മുദാ യുക്തഃ പുനരാഗമനം പ്രതി
     കഥം നു ത്യക്തദേഹാനാം പുനസ് തദ് രൂപദർശനം
3 ഇത്യ് ഉക്തഃ സ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠോ വ്യാസ ശിഷ്യഃ പ്രതാപവാൻ
     പ്രോവാച വദതാം ശ്രേഷ്ഠസ് തം നൃപം ജനമേജയം
4 അവിപ്രണാശഃ സർവേഷാം കർമണാം ഇതി നിശ്ചയഃ
     കർമജാനി ശരീരാണി തഥൈവാകൃതയോ നൃപ
5 മഹാഭൂതാനി നിത്യാനി ഭൂതാധിപതി സംശ്രയാത്
     തേഷാം ച നിത്യസംവാസോ ന വിനാശോ വിയുജ്യതാം
6 അനാശായ കൃതം കർമ തസ്യ ചേഷ്ടഃ ഫലാഗമഃ
     ആത്മാ ചൈഭിഃ സമായുക്തഃ സുഖദുഃഖം ഉപാശ്നുതേ
7 അവിനാശീ തഥാ നിത്യം ക്ഷേത്രജ്ഞ ഇതി നിശ്ചയഃ
     ഭൂതാനാം ആത്മഭാവോ യോ ധ്രുവോ ഽസൗ സംവിജാനതാം
8 യാവൻ ന ക്ഷീയതേ കർമ താവദ് അസ്യ സ്വരൂപതാ
     സങ്ക്ഷീണ കർമാ പുരുഷോ രൂപാന്യത്വം നിയച്ഛതി
9 നാനാഭാവാസ് തഥൈകത്വം ശരീരം പ്രാപ്യ സംഹതാഃ
     ഭവന്തി തേ തഥാ നിത്യാഃ പൃഥഗ്ഭാവം വിജാനതാം
10 അശ്വമേധേ ശ്രുതിശ് ചേയം അശ്വസഞ്ജ്ഞപനം പ്രതി
    ലോകാന്തര ഗതാ നിത്യം പ്രാണാ നിത്യാ ഹി വാജിനഃ
11 അഹം ഹിതം വദാമ്യ് ഏതത് പ്രിയം ചേത് തവ പാർഥിവ
    ദേവ യാനാ ഹി പന്ഥാനഃ ശ്രുതാസ് തേ യജ്ഞസംസ്തരേ
12 സുകൃതോ യത്ര തേ യജ്ഞസ് തത്ര ദേവാ ഹിതാസ് തവ
    യദാ സമന്വിതാ ദേവാഃ പശൂനാം ഗമനേശ്വരാഃ
    ഗതിമന്തശ് ച തേനേഷ്ട്വാ നാന്യേ നിത്യാ ഭവന്തി തേ
13 നിത്യേ ഽസ്മിൻ പഞ്ചകേ വർഗേ നിത്യേ ചാത്മനി യോ നരഃ
    അസ്യ നാനാ സമായോഗം യഃ പശ്യതി വൃഥാ മതിഃ
    വിയോഗേ ശോചതേ ഽത്യർഥം സ ബാല ഇതി മേ മതിഃ
14 വിയോഗേ ദോഷദർശീ യഃ സംയോഗം ഇഹ വർജയേത്
    അസംഗേ സംഗമോ നാസ്തി ദുഃഖം ഭുവി വിയോഗജം
15 പരാപരജ്ഞസ് തു നരോ നാഭിമാനാദ് ഉദീരിതഃ
    അപരജ്ഞഃ പരാം ബുദ്ധിം സ്പൃഷ്ട്വാ മോഹാദ് വിമുച്യതേ
16 അദർശനാദ് ആപതിതഃ പുനശ് ചാദർശനം ഗതഃ
    നാഹം തം വേദ്മി നാസൗ മാം ന ച മേ ഽസ്തി വിരാഗതാ
17 യേന യേന ശരീരേണ കരോത്യ് അയം അനീശ്വരഃ
    തേന തേന ശരീരേണ തദ് അവശ്യം ഉപാശ്നുതേ
    മാനസം മനസാപ്നോതി ശാരീരം ച ശരീരവാൻ