മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം74

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം74

1 [സ്]
     തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ മോഹാത് പ്രത്യാഗതസ് തദാ
     ശരവർഷൈഃ പുനർ ഭീമം പ്രത്യവാരയദ് അച്യുതം
2 ഏകീഭൂതാഃ പുനശ് ചൈവ തവ പുത്രാ മഹാരഥാഃ
     സമേത്യ സമരേ ഭീമം യോധയാം ആസുർ ഉദ്യതാഃ
3 ഭീമസേനോ ഽപി സമരേ സമ്പ്രാപ്യ സ്വരഥം പുനഃ
     സമാരുഹ്യ മഹാബാഹുർ യയൗ യേന തവാത്മജഃ
4 പ്രഗൃഹ്യ ച മഹാവേഗം പരാസു കരണം ദൃഢം
     ചിത്രം ശരാസനം സംഖ്യേ ശരൈർ വിവ്യാധ തേ സുതാൻ
5 തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ഭീമസേനം മഹാബലം
     നാരാചേന സുതീക്ഷ്ണേന ഭൃശം മർമണ്യ് അതാഡയത്
6 സോ ഽതിവിദ്ധോ മഹേഷ്വാസസ് തവ പുത്രേണ ധന്വിനാ
     ക്രോധസംരക്തനയനോ വേഗേനോത്ക്ഷിപ്യ കാർമുകം
7 ദുര്യോധനം ത്രിഭിർ ബാണൈർ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർപയത്
     സ തഥാഭിഹതോ രാജാ നാചലദ് ഗിരിരാഡ് ഇവ
8 തൗ ദൃഷ്ട്വാ സമരേ ക്രുദ്ധൗ വിനിഘ്നന്തൗ പരസ്പരം
     ദുര്യോധനാനുജാഃ സർവേ ശൂരാഃ സന്ത്യക്തജീവിതാഃ
9 സംസ്മൃത്യ മന്ത്രിതം പൂർവം നിഗ്രഹേ ഭീമകർമണഃ
     നിശ്ചയം മനസാ കൃത്വാ നിഗ്രഹീതും പ്രചക്രമുഃ
10 താൻ ആപതത ഏവാജൗ ഭീമസേനോ മഹാബലഃ
    പ്രത്യുദ്യയൗ മഹാരാജ ഗജഃ പ്രതിഗജാൻ ഇവ
11 ഭൃശം ക്രുദ്ധശ് ച തേജസ്വീ നാരാചേന സമർപയത്
    ചിത്രസേനം മഹാരാജ തവ പുത്രം മഹായശാഃ
12 തഥേതരാംസ് തവ സുതാംസ് താഡയാം ആസ ഭാരത
    ശരൈർ ബഹുവിധൈഃ സംഖ്യേ രുക്മപുംഖൈഃ സുവേഗിതൈഃ
13 തതഃ സംസ്ഥാപ്യ സമരേ സ്വാന്യ് അനീകാനി സർവശഃ
    അഭിമന്യുപ്രഭൃതയസ് തേ ദ്വാദശ മഹാരഥാഃ
14 പ്രേഷിതാ ധർമരാജേന ഭീമസേനപദാനുഗാഃ
    പ്രത്യുദ്യയുർ മഹാരാജ തവ പുത്രാൻ മഹാബലാൻ
15 ദൃഷ്ട്വാ രഥസ്ഥാംസ് താഞ് ശൂരാൻ സൂര്യാഗ്നിസമതേജസഃ
    സർവാൻ ഏവ മഹേഷ്വാസാൻ ഭ്രാജമാനാഞ് ശ്രിയാ വൃതാൻ
16 മഹാഹവേ ദീപ്യമാനാൻ സുവർണകവചോജ്ജ്വലാൻ
    തത്യജുഃ സമരേ ഭീമം തവ പുത്രാ മഹാബലാഃ
17 താൻ നാമൃഷ്യത കൗന്തേയോ ജീവമാനാ ഗതാ ഇതി
    അന്വീയ ച പുനഃ സർവാംസ് തവ പുത്രാൻ അപീഡയത്
18 അഥാഭിമന്യും സമരേ ഭീമസേനേന സംഗതം
    പാർഷതേന ച സമ്പ്രേക്ഷ്യ തവ സൈന്യേ മഹാരഥാഃ
19 ദുര്യോധനപ്രഭൃതയഃ പ്രഗൃഹീതശരാസനാഃ
    ഭൃശം അശ്വൈഃ പ്രജവിതൈഃ പ്രയയുർ യത്ര തേ രഥാഃ
20 അപരാഹ്ണേ തതോ രാജൻ പ്രാവർതത മഹാൻ രണഃ
    താവകാനാം ച ബലിനാം പരേഷാം ചൈവ ഭാരത
21 അഭിമന്യുർ വികർണസ്യ ഹയാൻ ഹത്വാ മഹാജവാൻ
    അഥൈനം പഞ്ചവിംശത്യാ ക്ഷുദ്രകാണാം സമാചിനോത്
22 ഹതാശ്വം രഥം ഉത്സൃജ്യ വികർണസ് തു മഹാരഥഃ
    ആരുരോഹ രഥം രാജംശ് ചിത്രസേനസ്യ ഭാസ്വരം
23 സ്ഥിതാവ് ഏകരഥേ തൗ തു ഭ്രാതരൗ കുരുവർധനൗ
    ആർജുനിഃ ശരജാലേന ഛാദയാം ആസ ഭാരത
24 ദുർജയോ ഽഥ വികർണശ് ച കാർഷ്ണിം പഞ്ചഭിർ ആയസൈഃ
    വിവ്യാധാതേ ന ചാകമ്പത് കാർഷ്ണിർ മേരുർ ഇവാചലഃ
25 ദുഃശാസനസ് തു സമരേ കേകയാൻ പഞ്ച മാരിഷ
    യോധയാം ആസ രാജേന്ദ്ര തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
26 ദ്രൗപദേയാ രണേ ക്രുദ്ധാ ദുര്യോധനം അവാരയൻ
    ഏകൈകസ് ത്രിഭിർ ആനർഛത് പുത്രം തവ വിശാം പതേ
27 പുത്രോ ഽപി തവ ദുർധർഷോ ദ്രൗപദ്യാസ് തനയാൻ രണേ
    സായകൈർ നിശിതൈ രാജന്ന് ആജഘാന പൃഥക് പൃഥക്
28 തൈശ് ചാപി വിദ്ധഃ ശുശുഭേ രുധിരേണ സമുക്ഷിതഃ
    ഗിരിപ്രസ്രവണൈർ യദ്വദ് ഗിരിർ ധാതുമിമിശ്രിതൈഃ
29 ഭീഷ്മോ ഽപി സമരേ രാജൻ പാണ്ഡവാനാം അനീകിനീം
    കാലയാം ആസ ബലവാൻ പാലഃ പശുഗണാൻ ഇവ
30 തതോ ഗാണ്ഡീവനിർഘോഷഃ പ്രാദുരാസീദ് വിശാം പതേ
    ദക്ഷിണേന വരൂഥിന്യാഃ പാർഥസ്യാരീൻ വിനിഘ്നതഃ
31 ഉത്തസ്ഥുഃ സമരേ തത്ര കബന്ധാനി സമന്തതഃ
    കുരൂണാം ചാപി സൈന്യേഷു പാണ്ഡവാനാം ച ഭാരത
32 ശോണിതോദം രഥാവർതം ഗജദ്വീപം ഹയോർമിണം
    രഥനൗഭിർ നരവ്യാഘ്രാഃ പ്രതേരുഃ സൈന്യസാഗരം
33 ഛിന്നഹസ്താ വികവചാ വിദേഹാശ് ച നരോത്തമാഃ
    പതിതാസ് തത്ര ദൃശ്യന്തേ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
34 നിഹതൈർ മത്തമാതംഗൈഃ ശോണിതൗഘപരിപ്ലുതൈഃ
    ഭൂർ ഭാതി ഭരതശ്രേഷ്ഠ പർവതൈർ ആചിതാ യഥാ
35 തത്രാദ്ഭുതം അപശ്യാമ തവ തേഷാം ച ഭാരത
    ന തത്രാസീത് പുമാൻ കശ് ചിദ് യോ യോദ്ധും നാഭികാങ്ക്ഷതി
36 ഏവം യുയുധിരേ വീരാഃ പ്രാർഥയാനാ മഹദ് യശഃ
    താവകാഃ പാണ്ഡവൈഃ സാർധം കാങ്ക്ഷമാണാ ജയം യുധി