മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം93

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം93

1 [സ്]
     തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ശകുനിശ് ചാപി സൗബലഃ
     ദുഃശാസനശ് ച പുത്രസ് തേ സൂതപുത്രശ് ച ദുർജയഃ
2 സമാഗമ്യ മഹാരാജ മന്ത്രം ചക്രൂർ വിവക്ഷിതം
     കഥം പാണ്ഡുസുതാ യുദ്ധേ ജേതവ്യാഃ സഗണാ ഇതി
3 തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ സർവാംസ് താൻ ആഹ മന്ത്രിണഃ
     സൂതപുത്രം സമാഭാഷ്യ സൗബലം ച മഹാബലം
4 ദ്രോണോ ഭീഷ്മഃ കൃപഃ ശല്യഃ സൗമദത്തിശ് ച സംയുഗേ
     ന പാർഥാൻ പ്രതിബാധന്തേ ന ജാനേ തത്ര കാരണം
5 അവധ്യമാനാസ് തേ ചാപി ക്ഷപയന്തി ബലം മമ
     സോ ഽസ്മി ക്ഷീണബലഃ കർണ ക്ഷീണശസ്ത്രശ് ച സംയുഗേ
6 നികൃതഃ പാണ്ഡവൈഃ ശൂരൈർ അവധ്യൈർ ദൈവതൈർ അപി
     സോ ഽഹം സംശയം ആപന്നഃ പ്രകരിഷ്യേ കഥം രണം
7 തമ ബ്രവീൻ മഹാരാജ സൂതപുത്രോ നരാധിപം
     മാ ശുചോ ഭരതശ്രേഷ്ഠ പ്രകരിഷ്യേ പ്രിയം തവ
8 ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവസ് തൂർണം അപയാതു മഹാരണാത്
     നിവൃത്തേ യുധി ഗാംഗേയേ ന്യസ്തശസ്ത്രേ ച ഭാരത
9 അഹം പാർഥാൻ ഹനിഷ്യാമി സനിതാൻ സർവസോമകൈഃ
     പശ്യതോ യുധി ഭീഷ്മസ്യ ശപേ സത്യേന തേ നൃപ
10 പാണ്ഡവേഷു ദയാം രാജൻ സദാ ഭീഷ്മഃ കരോതി വൈ
    അശക്തശ് ച രണേ ഭീഷ്മോ ജേതും ഏതാൻ മഹാരഥാൻ
11 അഭിമാനീ രണേ ഭീഷ്മോ നിത്യം ചാപി രണപ്രിയഃ
    സ കഥം പാണ്ഡവാൻ യുദ്ധേ ജേഷ്യതേ താത സംഗതാൻ
12 സ ത്വം ശീഘ്രം ഇതോ ഗത്വാ ഭീഷ്മസ്യ ശിബിരം പ്രതി
    അനുമാന്യ രണേ ഭീഷ്മം ശസ്ത്രം ന്യാസയ ഭാരത
13 ന്യസ്തശസ്തേ തതോ ഭീഷ്മേ നിഹതാൻ പശ്യ പാണ്ഡവാൻ
    മയൈകേന രണേ രാജൻ സസുഹൃദ് ഗണബാന്ധവാൻ
14 ഏവം ഉക്തസ് തു കർണേന പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
    അബ്രവീദ് ഭ്രാതരം തത്ര ദുഃശാസനം ഇദം വചഃ
15 അനുയാത്രം യഥാ സജ്ജം സർവം ഭവതി സർവതഃ
    ദുഃശാസന തഥാ ക്ഷിപ്രം സർവം ഏവോപപാദയ
16 ഏവം ഉക്ത്വാ തതോ രാജൻ കർണം ആഹ ജനേശ്വരഃ
    അനുമാന്യ രണേ ഭീഷ്മം ഇതോ ഽഹം ദ്വിപദാം വരം
17 ആഗമിഷ്യേ തതഃ ക്ഷിപ്രം ത്വത്സകാശം അരിന്ദമ
    തതസ് ത്വം പുരുഷവ്യാഘ്ര പ്രകരിഷ്യസി സംയുഗം
18 നിഷ്പപാത തതസ് തൂർണം പുത്രസ് തവ വിശാം പതേ
    സഹിതോ ഭ്രാതൃഭിഃ സർവൈർ ദേവൈർ ഇവ ശതക്രതുഃ
19 തതസ് തം നൃപശാർദൂലം ശാർദൂലസമവിക്രമം
    ആരോഹയദ് ധയം തൂർണം ഭ്രാതാ ദുഃശാസനസ് തദാ
20 അംഗദീ ബദ്ധമുകുടോ ഹസ്താഭരണവാൻ നൃപഃ
    ധാർതരാഷ്ട്രോ മഹാരാജ വിബഭൗ സ മഹേന്ദ്രവത്
21 ഭാണ്ഡീ പുഷ്പനികാശേന തപനീയനിഭേന ച
    അനുലിപ്തഃ പരാർഘ്യേന ചന്ദനേന സുഗന്ധിനാ
22 അരജോ ഽംബരസംവീതഃ സിംഹഖേല ഗതിർ നൃപഃ
    ശുശുഭേ വിമലാർചിഷ്മഞ് ശരദീവ ദിവാകരഃ
23 തം പ്രയാന്തം നരവ്യാഘ്രം ഭീഷ്മസ്യ ശിബിരം പ്രതി
    അനുജഗ്മുർ മഹേഷ്വാസാഃ സർവലോകസ്യ ധന്വിനഃ
    ഭ്രാതരശ് ച മഹേഷ്വാസാസ് ത്രിദശാ ഇവ വാസവം
24 ഹയാൻ അന്യേ സമാരുഹ്യ ഗജാൻ അന്യേ ച ഭാരത
    രഥൈർ അന്യേ നരശ്രേഷ്ഠാഃ പരിവവ്രുഃ സമന്തതഃ
25 ആത്തശസ്ത്രാശ് ച സുഹൃദോ രക്ഷണാർഥം മഹീപതേഃ
    പ്രാദുർബഹൂവുഃ സഹിതാഃ ശക്രസ്യേവാമരാ ദിവി
26 സമ്പൂജ്യമാനഃ കുരുഭിഃ കൗരവാണാം മഹാരഥഃ
    പ്രയയൗ സദനം രാജൻ ഗാംഗേയസ്യ യശസ്വിനഃ
    അന്വീയമാനഃ സഹിതൗ സോദരൈഃ സർവതോ നൃപഃ
27 ദക്ഷിണം ദക്ഷിണഃ കാലേ സംഭൃത്യ സ്വഭുജം തദാ
    ഹസ്തിഹസ്തോപമം ശൈക്ഷം സർവശത്രുനിബർഹണം
28 പ്രഗൃഹ്ണന്ന് അഞ്ജലീൻ നൄണാം ഉദ്യതാൻ സർവതോദിശം
    ശുശ്രാവ മധുരാ വാചോ നാനാദേശനിവാസിനാം
29 സംസ്തൂയമാനഃ സൂതൈശ് ച മാഗധൈശ് ച മഹായശാഃ
    പൂജയാനശ് ച താൻ സർവാൻ സർവലോകേശ്വരേശ്വരഃ
30 പ്രദീപൈഃ കാഞ്ചനൈസ് തത്ര ഗന്ധതൈലാവസേചനൈഃ
    പരിവവ്രുർ മഹാത്മാനം പ്രജ്വലദ്ഭിഃ സമന്തതഃ
31 സ തൈഃ പരിവൃതോ രാജാ പ്രദീപൈഃ കാഞ്ചനൈഃ ശുഭൈഃ
    ശുശുഭേ ചന്ദ്രമാ യുക്തോ ദീപ്തൈർ ഇവ മഹാഗ്രഹൈഃ
32 കഞ്ചുകോഷ്ണീഷിണസ് തത്ര വേത്രഝർഝര പാണയഃ
    പ്രോത്സാരയന്തഃ ശനകൈസ് തം ജനം സർവതോദിശം
33 സമ്പ്രാപ്യ തു തതോ രാജാ ഭീഷ്മസ്യ സദനം ശുഭം
    അവതീര്യ ഹയാച് ചാപി ഭീഷ്മം പ്രാപ്യ ജനേശ്വരഃ
34 അഭിവാദ്യ തതോ ഭീഷ്മം നിഷണ്ണഃ പരമാസനേ
    കാഞ്ചനേ സർവതോഭദ്രേ സ്പർധ്യാസ്തരണ സംവൃതേ
    ഉവാച പ്രാഞ്ജലിർ ഭീഷ്മം ബാഷ്പകണ്ഠോ ഽശ്രുലോചനഃ
35 ത്വാം വയം സമുപാശ്രിത്യ സംയുഗേ ശത്രുസൂദന
    ഉത്സഹേമ രണേ ജേതും സേന്ദ്രാൻ അപി സുരാസുരാൻ
36 കിം ഉ പാണ്ഡുസുതാൻ വീരാൻ സസുഹൃദ് ഗണബാന്ധവാൻ
    തസ്മാദ് അർഹസി ഗാംഗേയ കൃപാം കർതും മയി പ്രഭോ
    ജഹി പാണ്ഡുസുതാൻ വീരാൻ മഹേന്ദ്ര ഇവ ദാനവാൻ
37 പൂർവം ഉക്തം മഹാബാഹോ നിഹനിഷ്യാമി സോമകാൻ
    പാഞ്ചാലാൻ പാണ്ഡവൈഃ സാർധം കരൂഷാംശ് ചേതി ഭാരത
38 തദ് വചഃ സത്യം ഏവാസ്തു ജഹി പാർഥാൻ സമാഗതാൻ
    സോമകാംശ് ച മഹേഷ്വാസാൻ സത്യവാഗ് ഭവ ഭാരത
39 ദയയാ യദി വാ രാജൻ ദ്വേഷ്യഭാവാൻ മമ പ്രഭോ
    മന്ദഭാഗ്യതയാ വാപി മമ രക്ഷസി പാണ്ഡവാൻ
40 അനുജാനീഹി സമരേ കർണം ആഹവശോഭിനം
    സ ജേഷ്യതി രണേ പാർഥാൻ സസുഹൃദ് ഗണബാന്ധവാൻ
41 ഏതാവദ് ഉക്ത്വാ നൃപതിഃ പുത്രോ ദുര്യോധനസ് തവ
    നോവാച വചനം കിം ചിദ് ഭീഷ്മം ഭീമപരാക്രമം