മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം114

1 [വൈ]
     തതഃ പ്രയാതഃ കൗശിക്യാഃ പാണ്ഡവോ ജനമേജയ
     ആനുപൂർവ്യേണ സർവാണി ജഗാമായതനാന്യ് ഉത
 2 സ സാഗരം സമാസാദ്യ ഗംഗായാഃ സംഗമേ നൃപ
     നദീശതാനാം പഞ്ചാനാം മധ്യേ ചക്രേ സമാപ്ലവം
 3 തതഃ സമുദ്രതീരേണ ജഗാമ വസു ധാധിപഃ
     ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതോ വീരഃ കലിംഗാൻ പ്രതി ഭാരത
 4 [ൽ]
     ഏതേ കലിംഗാഃ കൗന്തേയ യത്ര വൈതരണീ നദീ
     യത്രായജത ധർമോ ഽപി ദേവാഞ് ശരണം ഏത്യ വൈ
 5 ഋഷിഭിഃ സമുപായുക്തം യജ്ഞിയം ഗിരിശോഭിതം
     ഉത്തരം തീരം ഏതദ് ധി സതതം ദ്വിജ സേവിതം
 6 സമേന ദേവ യാനേന പഥാ സ്വർഗം ഉപേയുസഃ
     അത്ര വൈ ഋഷയോ ഽന്യേ ഽപി പുരാ ക്രതുഭിർ ഈജിരേ
 7 അത്രൈവ രുദ്രോ രാജേന്ദ്ര പശും ആദത്തവാൻ മഖേ
     രുദ്രഃ പശും മാനവേന്ദ്ര ഭാഗോ ഽയം ഇതി ചാബ്രവീത്
 8 ഹൃതേ പശൗ തദാ ദേവാസ് തം ഊചുർ ഭരതർഷഭ
     മാ പരസ്വം അഭിദ്രോഗ്ധാ മാ ധർമാൻ സകലാൻ നശീഃ
 9 തതഃ കല്യാണ രൂപാഭിർ വാഗ്ഭിസ് തേ രുദ്രം അസ്തുവൻ
     ഇഷ്ട്യാ ചൈനം തർപയിത്വാ മാനയാം ചക്രിരേ തദാ
 10 തതഃ സ പശും ഉത്സൃജ്യ ദേവ യാനേന ജഗ്മിവാൻ
    അത്രാനുവംശോ രുദ്രസ്യ തം നിബോധ യുധിഷ്ഠിര
11 അയാത യാമം സർവേഭ്യോ ഭാഗേഭ്യോ ഭാഗം ഉത്തമം
    ദേവാഃ സങ്കൽപയാം ആസുർ ഭയാദ് രുദ്രസ്യ ശാശ്വതം
12 ഇമാം ഗാഥാം അത്ര ഗായൻ അപഃ സ്പൃശതി യോ നരഃ
    ദേവ യാനസ് തസ്യ പന്ഥാശ് ചക്ഷുശ് ചൈവ പ്രകാശതേ
13 [വ്]
    തതോ വൈതരണീം സർവേ പാണ്ഡവാ ദ്രൗപദീ തഥാ
    അവതീര്യ മഹാഭാഗാ തർപയാം ചക്രിരേ പിതൄൻ
14 [യ്]
    ഉപസ്പൃശ്യൈവ ഭഗവന്ന് അസ്യാം നദ്യാം തപോധന
    മാനുഷാദ് അസ്മി വിഷയാദ് അപൈതഃ പശ്യ ലോമശ
15 സർവാംൽ ലോകാൻ പ്രപശ്യാമി പ്രസാദാത് തവ സുവ്രത
    വൈഖാനസാനാം ജപതാം ഏഷ ശബ്ദോ മഹാത്മനാം
16 [ൽ]
    ത്രിശതം വൈ സഹസ്രാണി യോജനാനാം യുധിഷ്ഠിര
    യത്ര ധ്വനിം ശൃണോഷ്യ് ഏനം തൂഷ്ണീം ആസ്സ്വ വിശാം പതേ
17 ഏതത് സ്വയം ഭുവോ രാജൻ വനം രമ്യം പ്രകാശതേ
    യത്രായജത കൗന്തേയ വിശ്വകർമാ പ്രതാപവാൻ
18 യസ്മിൻ യജ്ഞേ ഹി ഭൂർ ദത്താ കശ്യപായ മഹാത്മനേ
    സ പർവത വനോദ്ദേശാ ദക്ഷിണാ വൈ സ്വയം ഭുവാ
19 അവാസീദച് ച കൗന്തേയ ദത്തമാത്രാ മഹീ തദാ
    ഉവാച ചാപി കുപിതാ ലോകേശ്വരം ഇദം പ്രഭും
20 ന മാം മർത്യായ ഭഗവൻ കസ്മൈ ചിദ് ദാതും അർഹസി
    പ്രദാനം മോഘം ഏതത് തേ യാസ്യാമ്യ് ഏഷാ രസാതലം
21 വിസീദന്തീം തു താം ദൃഷ്ട്വാ കശ്പയോ ഭഗവാൻ ഋഷിഃ
    പ്രസാദയാം ബഭൂവാഥ തതോ ഭൂമിം വിശാം പതേ
22 തതഃ പ്രസന്നാ പൃഥിവീ തപസാ തസ്യ പാണ്ഡവ
    പുനർ ഉന്മജ്ജ്യ സലിലാദ് വേദീ രൂപാസ്ഥിതാ ബഭൗ
23 സൈഷാ പ്രകാശതേ രാജൻ വേദീ സംസ്ഥാന ലക്ഷണാ
    ആരുഹ്യാത്ര മഹാരാജ വീര്യവാൻ വൈ ഭവിഷ്യസി
24 അഹം ച തേ സ്വസ്ത്യയനം പ്രയോക്ഷ്യേ; യഥാ ത്വം ഏനാം അധിരോക്ഷ്യസേ ഽദ്യ
    സ്പൃഷ്ടാ ഹി മർത്യേന തതഃ സമുദ്രം; ഏഷാ വേദീ പ്രവിശത്യ് ആജമീഢ
25 അഗ്നിർ മിത്രോ യോനിർ ആപോ ഽഥ ദേവ്യോ; വിഷ്ണോ രേതസ് ത്വം അമൃതസ്യ നാഭിഃ
    ഏവം ബ്രുവൻ പാണ്ഡവ സത്യവാക്യം; വേദീം ഇമാം ത്വം തരസാധിരോഹ
26 [വ്]
    തതഃ കൃതസ്വസ്ത്യയനോ മഹാത്മാ; യുധിഷ്ഠിരഃ സാഗരഗാം അഗച്ഛത്
    കൃത്വാ ച തച്ഛാസനം അസ്യ സർവം; മഹേന്ദ്രം ആസാദ്യ നിശാം ഉവാസ